SPS-023-20021/13 - Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości obiektów podziemnych wyrobisk górniczych.

W wyroku z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt P 33/09 Trybunał Konstytucyjny wskazał na mankamenty legislacyjne definicji pojęcia "budowla" zawartej w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.

Zdaniem TK jakkolwiek nie budzi w zasadzie zastrzeżeń sformułowanie przez ustawodawcę na potrzeby regulacji prawa budowlanego definicji "budowli" i "urządzenia budowlanego" jako definicji otwartych, których zastosowanie w praktyce wymaga nierzadko posłużenia się analogią z ustawy, to nie sposób nie zauważyć, że te same definicje w odniesieniu do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie mogą funkcjonować w identyczny sposób.

Wady definicji "budowli" w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych spowodowały rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych w kwestii opodatkowania podatkiem od nieruchomości obiektów znajdujących się w wyrobiskach górniczych. Zagadnienie przypisania statusu budowli w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych obiektom znajdującym się w podziemnym wyrobisku górniczym powodowało liczne wątpliwości interpretacyjne i było przedmiotem orzekania przez sądy administracyjne, w tym również przez Sąd Najwyższy. Niemniej nie udało się wypracować bezspornego stanowiska w tej kwestii.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r. wydany wskutek rozpoznania pytania prawnego zawiera pogłębioną analizę problematyki związanej z zasadnością opodatkowania podatkiem od nieruchomości wyrobisk górniczych. Trybunał Konstytucyjny podzielił stanowisko pytającego Sądu, że zakwestionowane regulacje ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dalekie są od jasności i precyzji, wskazując zarazem reguły wykładni, jakimi należy posługiwać się w sprawach dotyczących opodatkowania podziemnych wyrobisk górniczych, których uwzględnienie warunkować będzie zgodność procesu stosowania prawa w rozważanych sprawach z konstytucją.

Złożoność rozpatrywanej problematyki skutkująca wspomnianą rozbieżnością w stosowaniu obowiązującego prawa i w orzecznictwie sądowym wymagała dokonania pogłębionej analizy omawianych zagadnień. Z uwagi na powyższe wypracowanie kierunku zmian w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych w przedmiotowym zakresie wymagało przeprowadzenia prac analitycznych i dokładnego rozważenia sposobu, w jaki najskuteczniej będzie możliwe usunięcie zasygnalizowanych przez Trybunał Konstytucyjny wadliwości obecnych przepisów.

W dniu 13 stycznia 2013 r. minister administracji i cyfryzacji skierował do uzgodnień międzyresortowych projekt założeń ustawy o poprawie warunków świadczenia usług przez jednostki samorządu terytorialnego zawierający między innymi rozwiązania stanowiące wypełnienie zaleceń TK przedstawionych w uzasadnieniu do omawianego wyroku.

W dniu 11 czerwca 2013 r. Rada Ministrów przyjęła założenia projektu ustawy o poprawie funkcjonowania i organizacji wykonywania zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego. W założeniach tych przewiduje się doprecyzowanie definicji "budowli" w celu nadania tej definicji charakteru zamkniętego - zgodnie z zaleceniami TK.

Obecnie jest przygotowywany projekt ustawy przez Rządowe Centrum Legislacji.