SPS-023-16452/13 - Forma umowy rachunku bankowego.

Umowa rachunku bankowego jest umową nazwaną, uregulowaną w przepisach Kodeksu cywilnego, do której mają zastosowanie również przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2011 r. Nr 199, poz. 1175 z późn. zm.).

W świetle art. 60 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem określonych wyjątków przewidzianych w tej ustawie, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Zgodnie z art. 76 Kodeksu cywilnego, jeżeli strony zastrzegły w umowie, że określona czynność prawna między nimi powinna być dokonana w szczególnej formie, czynność ta dochodzi do skutku tylko przy zachowaniu zastrzeżonej formy. Jednak gdy strony zastrzegły dokonanie czynności w formie pisemnej, nie określając skutków niezachowania tej formy, poczytuje się w razie wątpliwości, że była ona zastrzeżona wyłącznie dla celów dowodowych.

Regulujące umowę rachunku bankowego art. 725-733 Kodeksu cywilnego nie zawierają wymogu formy pisemnej dla tego rodzaju umowy. Uregulowania zawarte w ustawie - Prawo bankowe traktują tę kwestię inaczej. Art. 51 ust. 1 tej ustawy wymaga dla umowy rachunku formy pisemnej. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z art. 76 Kodeksu cywilnego brak zastrzeżenia nieważności umowy rachunku bankowego bez dochowania formy pisemnej zawartej w ustawie - Prawo bankowe oznacza, że zachowanie tej formy służy wyłącznie celom dowodowym.

Dodatkowo przepis art. 7 ustawy - Prawo bankowe zezwala na składanie oświadczeń woli związanych z dokonywaniem czynności bankowych w postaci elektronicznej, precyzując przy tym, że jeśli ustawa ta zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, uznaje się, że czynność dokonana w formie elektronicznej spełnia wymagania formy pisemnej także wtedy, gdy forma została zastrzeżona pod rygorem nieważności. Wymóg formy pisemnej nie obowiązuje także w przypadku zawierania umów ramowych o świadczenie usług płatniczych (np. umowa ramowa o prowadzenie rachunku płatniczego) na podstawie przepisów ustawy o usługach płatniczych.

Niezależnie od powyższego forma zawarcia umowy rachunku bankowego (pisemna, elektroniczna) nie wpływa na obowiązki nałożone na banki przez ustawę z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276, z późn. zm.).

Biorąc pod uwagę powyższe, Ministerstwo Finansów nie widzi uzasadnienia zmiany przepisów ustawy - Prawo bankowe w przedmiotowym zakresie.