SPS-023-15289/10 - Stanowisko MPiPS w sprawie zmiany art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Pismo z dnia 29 kwietnia 2010 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej SPS-023-15289/10 Stanowisko MPiPS w sprawie zmiany art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo z dnia 25 marca br., znak: SPS-023-15289/10, przekazujące interpelację posłów Piotra Tomańskiego i Renaty Butryn w sprawie zmiany art. 49 ustawy o promocji zatrudniania i instytucjach rynku pracy, uprzejmie informuję.
Artykuł 49 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) w sposób celowy określił jako osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy:
bezrobotnych do 25. roku życia,
bezrobotnych długotrwale albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego lub kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka,
bezrobotnych powyżej 50. roku życia,
bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego,
bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18. roku życia,
bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia,
bezrobotnych niepełnosprawnych.
Należy podkreślić, że nie jest to niezgodne z dyrektywą Rady 2000/78/WE, która w art. 6 stwierdza, że państwa członkowskie mogą uznać, iż odmienne traktowanie ze względu na wiek nie stanowi dyskryminacji, jeżeli w ramach prawa krajowego zostanie to obiektywnie i racjonalnie uzasadnione zgodnie z przepisanym celem, w szczególności celami polityki zatrudnienia, rynku pracy i kształcenia zawodowego, i jeżeli środki mające służyć realizacji tego celu są właściwe i konieczne. Takie odmienne traktowanie może polegać m.in. na wprowadzeniu specjalnych warunków dostępu do zatrudnienia i kształcenia zawodowego, zatrudnienia i pracy, włącznie z warunkami zwalniania i wynagradzania, dla ludzi młodych, pracowników starszych i osób mających na utrzymaniu inne osoby, w celu wspierania ich integracji zawodowej lub zapewnienia im ochrony. Ponadto art. 7 dyrektywy określa, że w celu zapewnienia całkowitej równości w życiu zawodowym zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody dla utrzymania lub przyjmowania przez państwa członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać lub wyrównywać niedogodności.
Osoby w wieku 25-50 lat niespełniające któregoś z wyżej podanych kryteriów do uznania je za będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy mają relatywnie lepszą sytuację na rynku pracy w porównaniu do wyżej wymienionych. Przede wszystkim są to osoby posiadające zazwyczaj już pewne doświadczenie zawodowe, są w wieku postrzeganym przez wielu pracodawców jako najbardziej efektywny, pracodawca nie obawia się kosztów ewentualnych odpraw w przypadku emerytury czy renty. Jednocześnie ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zawiera mechanizmy pozwalające na bardziej elastyczne podejście do osób wieku 25-50 lat w przypadku gdy przedłuża się okres pozostawania tych osób bez pracy. Artykuł 34a ww. ustawy nakazuje przygotowanie przez powiatowy urząd pracy indywidualnego planu działania dla bezrobotnego pozostającego nieprzerwanie w rejestrze przez 180 dni.
Osoba pozostająca w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat jest traktowana jako długotrwale bezrobotna i automatycznie jako osoba będąca w szczególnej sytuacji na rynku pracy.
W stosunku do bezrobotnych niebędących w szczególnej sytuacji na rynku pracy są stosowane wszystkie usługi rynku pracy, tzn. pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy i organizacja szkoleń. Ponadto wobec tych osób urzędy pracy mogą:
finansować koszty przejazdu do pracodawcy zgłaszającego ofertę pracy lub do miejsca pracy, odbywania zajęć w zakresie poradnictwa zawodowego lub pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy,
finansować koszty zakwaterowania w miejscu pracy osoby, która podjęła zatrudnienie, lub inną pracę zarobkową poza miejscem zamieszkania, w przypadku skierowania przez powiatowy urząd pracy.
dofinansować wyposażenie miejsca pracy, podjęcie działalności gospodarczej, kosztów pomocy prawnej i doradztwa,
refundować koszty poniesione z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego,
finansować dodatki aktywizacyjne, jeżeli bezrobotni podjęli zatrudnienie z własnej inicjatywy lub skierowani przez urząd pracy podjęli zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzenie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dlatego też nie uważam za słuszne zmienianie zapisu art. 49, gdyż, przewidując możliwość wspierania zatrudnienia osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, przeciwdziała faktycznej dyskryminacji tych osób na tym rynku. Ustawa zapewnia jednocześnie osobom w wieku 25-50 lat możliwość automatycznego skorzystania z mechanizmów przewidzianych dla osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w przypadku przedłużającego się okresu pozostawania osobą bezrobotną.