SPS-023-13074/13 - Klasyfikacja taryfowa samochodów typu pick-up dla celów podatku akcyzowego.

Zgodnie z art. 100 ust. 1 ww. ustawy o podatku akcyzowym z dnia 6 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11 z późn. zm.) w przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest import, nabycie wewnątrzwspólnotowe oraz pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Natomiast o uznaniu danego pojazdu za samochód osobowy w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym decyduje jego klasyfikacja taryfowa do pozycji 8703 CN. Prawidłowej klasyfikacji dokonuje się zgodnie z ogólnymi regułami interpretacji nomenklatury scalonej w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1006/2011 z dnia 27 września 2011 r. zmieniającym załącznik do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie wspólnej taryfy celnej (Dz. Urz. WE L Nr 282 z 28 października 2011 r.). W myśl reguły 1. ogólnych reguł interpretacji nomenklatury scalonej klasyfikacji towarów należy dokonywać zgodnie z brzmieniem pozycji i uwag do sekcji i działów. Natomiast zgodnie z brzmieniem pozycji 8703 obejmuje ona: Pojazdy silnikowe i pozostałe pojazdy mechaniczne przeznaczone zasadniczo do przewozu osób (inne niż te objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi.

Z powyższego brzmienia pozycji 8703 wynika zatem, iż o klasyfikacji samochodu do tejże pozycji decyduje jego zasadnicze przeznaczenie do przewozu osób.

Należy mieć na uwadze, iż klasyfikacja pojazdów mechanicznych objętych pozycją CN 8703 jest wyznaczana przez pewne cechy, które wskazują, że te pojazdy są przeznaczone głównie do przewozu osób, a nie do transportu towarów.

Cechy te są szczególnie pomocne przy określaniu klasyfikacji pojazdów mechanicznych, których masa brutto wynosi 5 ton, które posiadają pojedynczą zamkniętą przestrzeń wewnątrz dla kierowcy i zawierają inną przestrzeń dla pasażerów, którą można wykorzystać do transportu zarówno osób, jak i towarów.

Do tej kategorii pojazdów mechanicznych włączone są pojazdy powszechnie znane jako wielozadaniowe, np. pojazdy typu VAN, SUV (Sports Utility Vehicles), niektóre pojazdy typu pick-up. Przejawem cech projektowych stosowanych do pojazdów objętych pozycją CN 8703 są następujące cechy:

W pozycji 8703 określenie "samochody osobowo-towarowe" oznacza pojazdy przeznaczone do przewozu najwyżej 9 osób (wraz z kierowcą), których wnętrze może być używane bez zmiany konstrukcji do przewozu zarówno osób, jak i towarów.

Należy podkreślić, iż pojazdy typu pick-up wyglądające pozornie tak samo mogą być klasyfikowane do różnych kodów taryfy celnej, natomiast tylko te spełniające wymagania pozycji 8703 taryfy celnej obciążone są podatkiem akcyzowym. Inne, określane również jako pojazdy typu pick-up, lecz, których obiektywne cechy samochodu nadają im charakter samochodów do przewozu towarów, klasyfikowane są do kodu CN 8704 i nie podlegają akcyzie.

Odnosząc się do kwestii rejestrowania pojazdów typu pick-up jako ciężarowe, należy wskazać, iż świadectwo homologacji, w którym przedmiotowy samochód zostaje określony np. jako samochód ciężarowy, odbywa się na innych zasadach (w szczególności w oparciu o inne przepisy) aniżeli klasyfikacja towarowa. Zapisy takie nie mogą automatycznie skutkować przyjęciem, że przedmiotowy samochód jest w myśl taryfy celnej samochodem ciężarowym lub osobowym. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach o sygn. akt III SA 1233/91 oraz V SA 3437/01: "...dla potrzeb klasyfikacji taryfowej wiążące są postanowienia dotyczące nomenklatury także wówczas, gdyby towary traktowane były odmiennie w innych przepisach, publikacjach i opiniach rzeczoznawców". Oznacza to, iż uzyskanie świadectwa homologacji, które określa rodzaj pojazdu jako ciężarowy, czy analogiczne zapisy w zagranicznych dowodach rejestracyjnych bądź nawet rejestracja w krajowym systemie komunikacyjnym jako ciężarowy nie przesądza o kwalifikacji taryfowej pojazdu do kodu CN 8704 jako pojazdu ciężarowego.

Odnosząc się do kwestii opinii urzędu statystycznego klasyfikujących pojazdy rejestrowane później jako ciężarowe do kodu CN 8704, należy wskazać, iż zgodnie z komunikatem prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS z 2005 r. Nr 1, poz. 11) zainteresowany podmiot sam klasyfikuje dany samochód do danego kodu CN i to jego obciążają ewentualne negatywne konsekwencje z tytułu błędnego zaklasyfikowania tego samochodu.

Organy państwowe, w tym urząd statystyczny, są autonomiczne w swoim działaniu. W związku powyższym brak jest możliwości ingerencji ministra finansów zarówno w zakresie wydawania bądź też zaprzestania wydawania przedmiotowych opinii, jak i ich zawartości merytorycznej.

Przywołana w interpelacji decyzja PL-WIT-2011-00894 klasyfikująca samochód Tata Xenon do kodu CN 8704 została wydana w oparciu o przedłożone przez podmiot materiały oraz obowiązującą taryfę celną i wyjaśnienia do taryfy celnej. Pragnę ponownie podkreślić, iż pojazdy typu pick-up wyglądające pozornie tak samo mogą być klasyfikowane do różnych kodów taryfy celnej zależnie od ich zasadniczego przeznaczenia, natomiast tylko te spełniające wymagania pozycji 8703 taryfy celnej obciążone są podatkiem akcyzowym. Zatem fakt klasyfikacji samochodu Tata Xenon do kodu CN 8704 nie oznacza, że każdy inny samochód typu pick-up wyglądający pozornie podobnie będzie klasyfikowany do tego samego kodu taryfy celnej.

Odpowiadając na postawione pytania, uprzejmie informuję, co następuje.

Ad 1. Przepisy z zakresu podatku akcyzowego zarówno na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r., jak i w świetle obecnie obowiązujących przepisów wskazują, że w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów osobowych opodatkowaniu podlegają tylko pojazdy klasyfikowane do CN 8703. Również brzmienie pozycji CN 8703 obejmującej: Pojazdy silnikowe i pozostałe pojazdy mechaniczne przeznaczone zasadniczo do przewozu osób (inne niż te objęte pozycją 8702), włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, nie ulegało w ostatnich latach zmianom, zatem niezasadne jest twierdzenie, iż nastąpiły zmiany w klasyfikacji, które spowodowały nałożenie na podmioty dokonujące nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów obowiązku zapłaty podatku.

Ad 2. Wskazać należy, iż specyfika każdego z rodzajów podatków wymusza oparcie opodatkowania na różnych kryteriach. Przykładowo opodatkowanie samochodów w podatku od towarów i usług odnosi się do przepisów prawa o ruchu drogowym, zaś opodatkowanie akcyzą odbywa się w oparciu o klasyfikację do odpowiedniego kodu nomenklatury scalonej (CN), co wynika bezpośrednio z zapisów ustawy. Ustawa o podatku akcyzowym jednoznacznie wskazuje, że opodatkowaniu akcyzą podlegają pojazdy samochodowe oraz pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją 8703, zaś nomenklatura scalona zawiera wyjaśnienia w zakresie towarów klasyfikowanych do ww. kodu. Zatem niezgodne ze stanem faktycznym jest twierdzenie, że przepisy są wybierane dowolnie w zależności od potrzeb. Do celów poboru podatku akcyzowego stosuje się klasyfikację w układzie odpowiadającym nomenklaturze scalonej, co wynika z art. 3 ust. 1 ustawy, zaś art. 100 ust. 4 precyzuje, że samochody osobowe to te, objęte pozycją CN 8703, więc wykluczone jest dla potrzeb poboru podatku akcyzowego stosowanie innych definicji samochodu osobowego niż ta wynikająca z ustawy o podatku akcyzowym.

Ad 3. i 4. Jak wskazano powyżej, przepisy w zakresie akcyzy od samochodów osobowych nabywanych wewnątrzwspólnotowo oraz klasyfikacji taryfowej nie ulegały zmianom w ostatnich latach. Nauka prawa od czasów prawa rzymskiego wypracowała zasadę, zgodnie z którą nie można zasłaniać się nieznajomością normy prawnej. Nikt nie może podnosić, iż zachował się niezgodnie z normą, dlatego że nie wiedział o jej istnieniu. Dlatego też wszystkie akty prawne są publikowane w sposób umożliwiający każdemu zapoznanie się z nimi (w Polsce jest to realizowane poprzez obowiązek publikacji powszechnie obowiązujących źródeł prawa w Dzienniku Ustaw, a pozostałych aktów w Monitorze Polskim).

Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zatem w świetle obowiązujących przepisów w okresie 5 lat organ podatkowy ma możliwość podjęcia działań mających na celu prawidłowe zastosowanie przepisów prawa podatkowego.

Odnosząc się do kwestii ewentualnego odstąpienia od pobrania podatku, należy wyjaśnić, iż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) organ podatkowy może na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym udzielać ulg w spłacie zobowiązań, natomiast umarzanie zobowiązań podatkowych jest instytucją o charakterze wyjątkowym. Zgodnie z art. 84 Konstytucji RP każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie, co obliguje organ podatkowy do każdorazowej wnikliwej analizy zastosowania określonej ulgi.