SPS-023-11560/12 - Obowiązek informacyjny wobec opłaty za transakcje w bankomacie.

Na wstępie należy zwrócić uwagę na rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw, zwany dalej projektem, którego zasadniczym przedmiotem jest implementacja dyrektywy 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniającej dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylającej dyrektywę 2000/46/WE (Dz. Urz. UE L 267 z 10 października 2009 r.), oraz dostosowania niektórych aspektów związanych z funkcjonowaniem polskiego rynku usług płatniczych.

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175, z późn. zm.), zwana dalej u.u.p., jest kompleksowym aktem prawnym regulującym sferę szeroko rozumianego obrotu bezgotówkowego, zarówno w sferze przedmiotowej, jak i podmiotowej.

Powyższa ustawa z uwagi na swój prokonsumencki charakter nakłada na dostawców usług płatniczych, podmioty świadczące usługi płatnicze szereg obowiązków, w tym również informacyjnych. Z tego obowiązku płynie m.in. nakaz poinformowania użytkownika usług płatniczych w przejrzystej i czytelnej formie o wszelkich opłatach należnych dostawcy od użytkownika, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat (art. 27 pkt 3 lit. a u.u.p.).

Sprowadza to się do tego, iż użytkownik karty płatniczej lub innego instrumentu płatniczego zostaje z góry poinformowany m.in. o opłatach, jakie musi ponieść na rzecz swojego dostawcy usług płatniczych w związku np. z wypłatą gotówki w bankomacie określonego operatora.

Natomiast w przypadku, gdy opłata w wyżej opisanym przypadku pobierana jest przez operatora bankomatu, zgodnie z proponowanym dodawanym brzmieniem ust. 2 do art. 38 u.u.p. operator bankomatu ma możliwość pobrania opłaty, jeżeli bezpośrednio przed dokonaniem wypłaty przekaże użytkownikowi stosowną informację o wysokości takiej opłaty. Sprowadza się to do takiego stanu rzeczy, iż informacja o opłacie będzie musiała zostać wyświetlona na ekranie bankomatu. Uchybienie temu obowiązkowi rodzić będzie po stronie użytkownika brak obowiązku uiszczenia takiej opłaty (a w przypadku zapłaty użytkownik będzie miał prawo domagać się jej zwrotu).

W świetle powyższego należy wskazać, iż obowiązek poinformowania użytkownika usług płatniczych o opłatach związanych z wypłatą gotówki w bankomacie istnieje zarówno po stronie bezpośredniego dostawcy tego użytkownika, jak i po stronie niezależnego operatora bankomatu. Z uwagi jednak na potrzebę ograniczania powielania przekazywanych informacji, a tym samym racjonalizację niezbędnych działań informacyjnych po stronie dostawców usług płatniczych, informacja o opłatach na wyświetlaczu bankomatu będzie pojawiać się wyłącznie w przypadku pobierania takiej opłaty przez niezależnego operatora, a więc w sytuacji, w której użytkownik nie miał zagwarantowanej możliwości zapoznania się uprzednio z taką informacją.