SPS-023-11401/12 - Stosowanie kas rejestrujących przez podatników opłacających zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

Prowadzenie ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ma charakter obowiązkowy i powszechny. Obowiązek ten został ustanowiony w drodze ustawy. Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), dalej: "ustawa o VAT", podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Minister finansów w tym akcie prawnym upoważniony został jedynie do wprowadzenia na okres przejściowy zwolnień od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas dla niektórych grup podatników oraz niektórych czynności. Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenie ministra finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930), które z dniem 1 maja 2011 r. objęło obowiązkiem ewidencjonowania czynności świadczenia usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej (PKWiU 85), które do tego dnia były zwolnione z tego obowiązku, a także podatników opłacających zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej. W związku z tym podatnicy m.in. świadczący usługi stomatologiczne, a także podatnicy opłacający podatek dochodowy w formie karty podatkowej podlegają ogólnym zasadom ewidencjonowania sprzedaży - co oznacza, że mogą być zobowiązani do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (np. w związku z przekroczeniem przewidzianych w ww. rozporządzeniu kwot uprawniających do korzystania ze zwolnienia).

W tym miejscu należy wskazać, że, jak zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 września 2004 r., K 34/03, obowiązek używania kas fiskalnych ma znaczenie z punktu widzenia ochrony interesów ekonomicznych konsumenta. Rejestracja transakcji, a w konsekwencji dokument otrzymany przez konsumenta (paragon fiskalny) zawiera dane dotyczące transakcji, które umożliwiają konsumentowi identyfikację kontrahenta, dochodzenie swoich uprawnień z tytułu reklamacji, ochronę jego interesów, i to niezależnie od tego, czy zarejestrowana sprzedaż wiąże się z realną zapłatą kwoty podatku.

Tym samym nie można podzielić opinii panów posłów, że stosowanie kas rejestrujących przez lekarzy dentystów rozliczających się w formie karty podatkowej jest niepotrzebne. W szczególności znajduje ono uzasadnienie z punktu widzenia ochrony interesów ekonomicznych konsumenta. Interes ten przejawia się w tym, że konsument (pacjent) otrzymuje dokument (paragon fiskalny) ułatwiający ewentualne dochodzenie roszczeń. Co więcej, zawężanie zakresu zwolnień z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z koncepcji systematycznego i stopniowego ograniczania odstępstw od docelowego rozwiązania przyjętego w ustawie o podatku od towarów i usług, jakim jest powszechny charakter prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników prowadzących sprzedaż na rzecz osób fizycznych wymienionych w art. 111 ust. 1 ustawy.