SPS-023-11077/12 - Zasady pobierania opłaty od posiadania psów.

Pobór opłaty od posiadania psów reguluje art. 18a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem rada gminy może wprowadzić opłatę od posiadania psów. Opłatę, o której mowa powyżej, pobiera się od osób fizycznych posiadających psy.

Opłaty od posiadania psów nie pobiera się od osób, o których mowa w art. 18a ust. 2 ustawy, w tym m.in. od podatników podatku rolnego od gospodarstw rolnych z tytułu posiadania nie więcej niż dwóch psów.

Wysokość opłaty, zasady jej ustalania i poboru, zgodnie z art. 19 pkt 1 lit. f i pkt 3, określa rada gminy w drodze uchwały. Stawka opłaty może być ustalona na dowolnym poziomie, z uwzględnieniem górnej granicy stawki określonej w ustawie, która w 2012 r. wynosi 115,31 zł od jednego psa. Dodatkowo rada gminy może wprowadzić zwolnienia z opłaty inne niż określone w ustawie.

Zasady pobierania opłaty od posiadania psów zakładają jej fakultatywność, tj. ustanowienie opłaty zależy od decyzji określonej gminy. Oznacza to, że nie w każdej gminie opłata taka jest pobierana. Maksymalna wysokość opłaty jest niewielka w porównaniu z innymi daninami publicznymi, a uchwała rady gminy może ustalić wysokość opłaty na jeszcze niższym poziomie oraz wprowadzić dodatkowe zwolnienia.

Konstrukcja przepisu regulującego ustawowy katalog odstąpień od poboru opłaty z tytułu posiadania psów ma zamknięty charakter. W sposób precyzyjny, za zasadzie odstępstwa od powszechności opodatkowania, wylicza osoby objęte zwolnieniem z opłaty. Są to głównie osoby niepełnosprawne i w podeszłym wieku.

Zwolnienie z opłaty przewidziane dla podatników podatku rolnego od gospodarstw rolnych jest wyrazem szczególnego traktowania rolników w polskim systemie podatkowym, które przejawia się stosowaniem szeregu ulg i zwolnień z różnych podatków, m.in. podatku dochodowego, akcyzowego, rolnego, od nieruchomości itd. Dalsze rozszerzanie tych uprawnień nie znajduje uzasadnienia w kontekście zachowania zasady równości i powszechności opodatkowania.

W aspekcie dochodów jednostek samorządu terytorialnego, którego jednym z elementów są wpływy z opłaty od posiadania psów, rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do zwolnienia z opłaty powodowałoby konieczność rekompensaty utraconych przez gminę dochodów. Stosownie bowiem do wywodzącej się z art. 167 Konstytucji RP zasady autonomii podatkowej i samodzielności finansowej gmin, spadek dochodów wymaga bądź rekompensaty z innego źródła, bądź ewentualnego zmniejszenia zakresu zadań publicznych, do realizacji którego jest zobowiązana gmina.

Z wyżej wskazanych powodów nie przewiduje się zmian zasad pobierania opłaty od posiadania psów, w szczególności rozszerzania zwolnienia z opłaty.