SP1/S-861-101-1736/99 - (bez tytułu).

W odpowiedzi na wystąpienie z dnia 30 czerwca 1999 r., nr IS. VC/00-52/99, w sprawie stosowania przepisów Ordynacji podatkowej do sankcji ekonomicznych z tytułu naruszenia przepisów ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz.U. Nr 55, poz. 250 z późn. zm), Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), na mocy art. 2 § 1 pkt. 1, stosuje się do podatków, opłat oraz innych niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetu jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe. Na mocy art. 26 ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz.U. Nr 55, poz. 250 z późn. zm.) przedsiębiorcę obciążają sankcje pieniężne z tytułu:

- wprowadzenia do obrotu wyrobów podlegających oznaczaniu znakiem bezpieczeństwa, a nie oznaczonych tym znakiem lub wyprodukowanych niezgodnie z wymaganiami stanowiącymi podstawę przyznania prawa do stosowania tego znaku,

- wykonania usługi bez wymaganego certyfikatu na system jakości lub wykonania usługi niezgodnie z wymaganiami stanowiącymi podstawę wydania takiego certyfikatu.

Ministerstwo Finansów po ponownym przeanalizowaniu charakteru sankcji ekonomicznych, o których mowa w art. 26 wymienionej ustawy, w kontekście przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa oraz orzecznictwa NSA, a w szczególności wyroku NSA z dnia 19.02.1998 r. sygn. akt I S.A./K1232/96 opubl. Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 1998/ 15/165 oraz wyroku z dnia 24.11.1997 r. sygn. akt II S.A. 1301/96 opubl. Wokanda 1998/6/36, stwierdza, iż sankcje te spełniają wszystkie kryteria niepodatkowej należności budżetu państwa w rozumieniu art. 2 § 1 pkt. 1 Ordynacji podatkowej i mają do nich zastosowanie przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa. Przedmiotowe należności są uiszczane na rachunek urzędów skarbowych i stanowią dochód budżetu państwa (art. 26 i 28 ust. 1 ustawy o badaniach i certyfikacji), a więc są świadczeniem o publicznoprawnym charakterze. W tym zakresie traci swoją aktualność pismo Ministerstwa Finansów z dnia 27 maja 1997 r. Nr PO 6-N/861-700-4857/96.

Ponadto, w związku z sygnalizowanymi wątpliwościami, dążąc do ujednolicenia procedury wymierzania omawianych sankcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 27 ust. 1 ustawy o badaniach i certyfikacji, w przypadku gdy organ kontroli upoważniony do kontrolowania działalności przedsiębiorców (np. organ kontroli skarbowej, organ Inspekcji Handlowej), stwierdzi uchybienia wymienione w art. 26 tej ustawy, zobligowany jest do przekazania stosownego zawiadomienia do właściwego urzędu skarbowego oraz określenia ilości i wartości wyrobów lub usług, których te uchybienia dotyczą. Przepisy powołanej ustawy nie wskazują trybu ani formy działania organu kontroli w zakresie określania (ustalania) wysokości sankcji. Przepisy ustawy o badaniach i certyfikacji również nie nakładają na organ kontroli obowiązku określania sankcji, w konkretnym akcie administracyjnym. Procedurę wymierzania tych należności należy zatem rozpatrywać, w odniesieniu do przepisów normujących zasady działania poszczególnych organów kontroli:

- ustawy z dnia 25 lutego 1958 r. Inspekcji Handlowej (tekst jedn. Dz.U. z 1969 r. Nr 26 poz. 206 z późn. zm.), w stosunku do wojewódzkiego inspektora IH,

- ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 1999 r. Nr 54, poz. 572), w stosunku do inspektora kontroli skarbowej.

Organy IH, stosownie do art. 7 ust. 3 ustawy o Inspekcji Handlowej sporządzają z dokonanych czynności kontrolnych protokół, nie są jednak uprawnione do orzekania w przedmiocie określenia bądź ustalenia wysokości sankcji w drodze decyzji administracyjnej. Obowiązki tego organu kontrolnego ograniczają się w tym zakresie jedynie do obliczenia wysokości należnej sankcji (w wysokości 100% sumy uzyskanej ze sprzedaży zakwestionowanych wyrobów lub usług) w protokole kontroli i zawiadomienia przedsiębiorcy o obowiązku jej uiszczenia. Termin płatności sankcji, w związku z art. 28 ust. 1 ustawy o badaniach i certyfikacji, wyznaczają natomiast przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bądź ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (w zależności od prawnego statusu przedsiębiorcy). Przedsiębiorca, stosownie do otrzymanego od organu IH zawiadomienia, zobowiązany jest samodzielnie wpłacić sankcję na rachunek właściwego urzędu skarbowego, w terminie płatności określonym dla wpłat zaliczek podatku dochodowego przypadającym po otrzymaniu zawiadomienia od organu kontrolnego. Właściwy urząd skarbowy w razie stwierdzenia, że przedsiębiorca, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie dokonał wpłaty należności w tym terminie, w drodze decyzji określa wysokość zaległości oraz określa wysokość odsetek za zwłokę obliczonych od następnego dnia po upływie terminu płatności. Wydaną decyzję urząd skarbowy doręcza także organowi IH, jednocześnie zawiadamiając, zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o badaniach i certyfikacji, o niewpłaceniu należności, w celu wystawienia tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę do przymusowego ściągnięcia zaległej sankcji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 1991 r. Nr 36, poz. 161 z późn. zm.).

Organy kontroli skarbowej (inspektor kontroli skarbowej), po zakończeniu czynności kontrolnych, gdy ustalenia dotyczą uchybień, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o badaniach i certyfikacji, zobowiązane są na mocy art. 24 ust. 1 pkt. 2 ustawy o kontroli skarbowej, do wydania wyniku kontroli, w którym orzekają w przedmiocie określenia ilości i wartości wyrobów i usług, których te uchybienia dotyczą oraz wysokości należnej sankcji (w wysokości stanowiącej 100% sumy uzyskanej ze sprzedaży zakwestionowanych wyrobów). Wynik kontroli, organ kontroli skarbowej doręcza przedsiębiorcy i właściwemu urzędowi skarbowemu. Przedsiębiorca zobowiązany jest do zapłaty określonej w wyniku kontroli sankcji w terminie i na zasadach omówionych powyżej. W razie stwierdzenia przez urząd skarbowy, że przedsiębiorca nie wpłacił przedmiotowej należności pieniężnej, urząd skarbowy wydaje decyzję określającą wysokość zaległości podatkowej oraz wysokość odsetek za zwłokę, obliczonych od następnego dnia po upływie terminu płatności. Decyzję tę urząd skarbowy doręcza również organowi kontroli skarbowej, zawiadamiając go jednocześnie zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o badaniach i certyfikacji, o niewpłaceniu należnej sankcji, w celu wystawienia tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę do przymusowego ściągnięcia tej należności w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.