RWR.610.5.2023.BG - Decyzja nr RWR-2/2024

I. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 z późn. zm.), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie stosowania przez Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów zachowanie Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, polegające na rozpowszechnianiu informacji o stałych, określonych wartościach odsetek należnych od przekazanych na rzecz Assay Management Sp. z o.o. Assay Alternatywna Spółka Inwestycyjna S.K.A z siedzibą w Warszawie środków pieniężnych i terminach ich wypłaty, co wprowadzało konsumentów w błąd co do pewności uzyskania przyszłych korzyści finansowych, w sytuacji gdy charakter oferowanego przedsięwzięcia nie daje gwarancji ich otrzymania, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 5 ust. 1, w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 845) oraz godzi w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ww. ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdza zaniechanie jej stosowania z dniem 7 kwietnia 2023 r.

II. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 z późn. zm.), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów zachowanie Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, polegające na rozpowszechnianiu informacji o objęciu działalności Grupy Assay nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego w sposób wprowadzający konsumentów w błąd co do objęcia takim nadzorem również reklamowanej przez Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie - działalności Assay Management Sp. z o.o. Assay Alternatywna Spółka Inwestycyjna S.K.A z siedzibą w Warszawie, w zakresie zawieranych z konsumentami porozumień wekslowych, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 4 ust. 2 ww. ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdza zaniechanie jej stosowania z dniem 7 kwietnia 2023 r.

III. Na podstawie art. 26 ust. 2, w zw. z art. 27 ust. 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada na Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, obowiązek usunięcia trwających skutków naruszeń zbiorowych interesów konsumentów, o których mowa w pkt I i II decyzji, według następujących zasad:

1. Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie opublikuje w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji, na koszt Spółki, na stronie internetowej Spółki, w dacie wydania decyzji jest to strona https://assay.pl/, jednokrotne oświadczenie o treści (dalej: oświadczenie nr 1):

"Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie informuje, że Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w decyzji nr RWR 2/2024 z dnia 14 lutego 2024 r. stwierdził, że stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Zobacz szczegóły" odsyłające do podstrony zawierającej oświadczenie o treści (dalej: oświadczenie nr 2):

"W związku z decyzją Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nr RWR 2/2024, wydaną w dniu 14 lutego 2024 r., Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie informuje, że stosowała nieuczciwe praktyki rynkowe polegające na:

Szczegółowe informacje dostępne są w prawomocnej decyzji Prezesa UOKiK nr RWR 2/2024 z dnia 14 lutego 2024 r., opublikowanej na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod adresem (w tym miejscu zostanie dodane hiperłącze (link) odsyłające do wersji jawnej decyzji w bazie decyzji dostępnej pod adresem www.uokik.gov.pl)."

Powyższe oświadczenia zostaną złożone w ten sposób, że:

2. Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie opublikuje, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji, na swój koszt na swoim profilu na portalu Facebook (na dzień wydania decyzji jest to profil o nazwie: Assay Group dostępny pod adresem: https://facebook.com/GroupAssay), komunikat o treści (dalej: komunikat):

"Konsumencie, w związku z decyzją Prezesa #UOKiK wydaną w dniu 14 lutego 2024 r., nr RWR 2/2024, Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie informuje, że stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. #decyzjaUOKiK

Szczegółowe informacje na temat praktyk Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie dostępne są w decyzji Prezesa #UOKiK nr RWR 2/2024 z dnia 14 lutego 2024 r., opublikowanej na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod adresem (tutaj zostanie dodane hiperłącze (link) odsyłające do wersji jawnej decyzji w bazie decyzji dostępnej pod adresem www.uokik.gov.pl)."

Powyższy komunikat zostanie opublikowany w ten sposób, że:

IV. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 i ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 z późn. zm.), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania w sprawie podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przez Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada na Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, kary pieniężne:

V. Na podstawie art. 77 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 z późn. zm.) oraz art. 264 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 z późn. zm.), w związku z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów obciąża Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie kosztami postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w kwocie 35,80 zł (słownie: trzydzieści pięć złotych 80/100) i zobowiązuje do ich zwrotu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

[1) W dniu 10 marca 2022 r. - postanowieniem Nr RWR 13/2022 - Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: Prezes Urzędu, Prezes UOKiK) wszczął postępowanie wyjaśniające o sygn. RWR.403.5.2022.BG, mające na celu wstępne ustalenie, czy w związku z działalnością prowadzoną przez Assay Management Sp. z o.o. Assay Alternatywna Spółka Inwestycyjna S.K.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: Assay ASI, Fundusz), polegającą na oferowaniu i sprzedaży weksli inwestycyjnych, nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 1689 z późn. zm.; dalej: uokik).

[2) W toku postępowania wyjaśniającego ustalono, iż stroną umów zawieranych z konsumentami był Fundusz, natomiast reklamą weksli inwestycyjnych zajmowała się Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Assay Management, Spółka, Zarządzający).

[3) Wobec powyższego, Prezes Urzędu, postanowieniem nr RWR 18/2023 z dnia 30 marca 2023 r. (dalej: Postanowienie) wszczął postępowanie w sprawie stosowania przez Assay Management praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, opisanych w pkt I i II sentencji niniejszej decyzji. dowód: postanowienie nr 18/2023 z dnia 30 marca 2023 r., k. 3-13

[4) Jednocześnie, Prezes UOKiK - w dniu 30 marca 2023 r. - postanowieniem Nr RWR 16/2023 wszczął postępowanie w sprawie stosowania przez Fundusz praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów (sygn. sprawy: RWR.610.4.2023.BG).

Materiał dowodowy zgromadzony w postępowaniu wyjaśniającym o sygn. RWR.403.5.2022.BG oraz w postępowaniu administracyjnym o sygn. RWR.610.4.2023.BG został zaliczony do materiału dowodowego zgromadzonego w toku niniejszego postępowania.

dowód: postanowienie Prezesa UOKiK nr RWR 19/2023 z dnia 30 marca 2023 r., k. 10 postanowienie Prezesa UOKiK nr RWR 76/2023 z dnia 8 grudnia 2023 r., k. 763

STANOWISKO ASSAY MANAGEMENT ODNOŚNIE DO ZARZUTÓW PRZEDSTAWIONYCH W POSTANOWIENIU

[5) W piśmie z dnia 12 maja 2023 r. Assay Management ustosunkowała się do postawionych zarzutów i uznała je za bezpodstawne. Zarządzający podniósł, iż (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[6) W odniesieniu do drugiego zarzutu Spółka wskazała, iż (XXX XXX XXX XXX XXX).

[7) (XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Spółki z dnia 12 maja 2023 r., k. 721-730

[8) W toku postępowania Spółka złożyła wniosek o wydanie decyzji zobowiązaniowej. Prezes Urzędu rozpatrzył ten wniosek (patrz nb. 112 i n.). dowód: pismo Spółki z dnia 12 maja 2023 r., k. 727-730

[9) Prezes Urzędu zawiadomił stronę postępowania o zakończeniu zbierania materiału dowodowego i możliwości zapoznania się z aktami sprawy.

[XXX).

dowód: pismo Prezesa Urzędu z dnia 8 grudnia 2023 r., k. 1067 notatka służbowa z dnia 22 grudnia 2023 r., k. 1068

Prezes Urzędu ustalił następujący stan faktyczny:

PRZEDSIĘBIORCA

[10) Assay Management jest spółką prawa handlowego, zarejestrowaną w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: KRS) pod numerem: 0000774998, o numerze identyfikacji podatkowej (NIP) 5213858838 i kapitale zakładowym całkowicie wpłaconym w wysokości 60 000 zł. Wyłącznym przedmiotem działalności Spółki jest zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną na zasadach określonych w art. 8b ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 681 z późn. zm.; dalej: Ustawa o funduszach). Z kolei zgodnie z art. 8a ust. 3 Ustawy o funduszach, wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnych spółek inwestycyjnych, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

[11) Spółka jest podmiotem zarządzającym Assay ASI (w tym co najmniej jej portfelem inwestycyjnym oraz ryzykiem). Z tego tytułu wpisana jest do krajowego rejestru zarządzających ASI pod numerem: PLZASI00110. Assay Management jest także komplementariuszem Assay ASI i podmiotem uprawnionym do jej reprezentacji.

[12) Assay ASI oferowała konsumentom wyłącznie dwa produkty inwestycyjne:

dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2022 r., k. 15-34

POZYSKIWANIE REMITENTÓW WEKSLI

[13) (XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2022 r., k. 22

[14) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

źródło: opracowanie UOKiK na podstawie dokumentów przekazanych przez Assay ASI

[15) (XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2022 r., k. 15-35

WIADOMOŚCI ELEKTRONICZNE

[16) Po wyrażeniu zainteresowania ofertą weksli, do konsumentów wysyłane były wiadomości elektroniczne z proponowanymi warunkami transakcji

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[17) W wiadomościach wysyłanych do konsumentów podkreślano także, że

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2022 r., k. 22

2. Wzór wiadomości wysyłanych do konsumentów na etapie przedkontraktowym

źródło: opracowanie UOKiK na podstawie dokumentów przekazanych przez Assay ASI dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2022 r. (załącznik nr 2), k. 35-56; załącznik nr 2 do pisma Spółki z dnia 28 kwietnia 2023 r. (wiadomości elektroniczne), k. 691; k. 749

[18) Do wiadomości elektronicznych

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Spółki z dnia 28 kwietnia 2023 r., k. 672 oraz 692

3. Fragment prospektu reklamowego załączanego do wiadomości wysyłanych do konsumentów.

źródło: dokumenty przekazane przez Spółkę (opr. UOKiK)

4. Fragment prospektu reklamowego załączanego do wiadomości wysyłanych do konsumentów.

dowód: pismo Assay ASI z dnia 28 kwietnia 2023 r., k. 633-639 wydruk prezentacji Grupy Assay k. 672-686

[19) (XXX XXX XXX XXX).

5. Przykładowa wiadomość e-mail prezentująca zestawienie warunków oferty.

źródło: opracowanie UOKiK na podstawie dokumentów przekazanych przez Assay ASI dowód: załącznik nr 2 do pisma Spółki z dnia 28 kwietnia 2023 r. (wiadomości elektroniczne), k. 749

[20) Na swojej stronie internetowej, pod adresem: https://assay.pl/media-o-nas, Spółka regularnie zamieszczała również odnośniki do artykułów ogólnopolskich mediów, w których publikowane były treści zachęcające do inwestycji w Assay ASI 1 . Niekiedy, w artykułach wskazywano, że wymierną korzyścią z inwestycji w Assay ASI jest stopa zwrotu o wiele większa niż w przypadku tradycyjnych inwestycji, która sięgać może nawet kilkuset procent 2 . Ponadto, w publikacjach tych podawano, że "podstawową rolą ASI jest redukcja ryzyka, jakie podejmuje inwestor". Analiza ww. publikacji wskazuje, że autorami takich artykułów byli pracownicy bądź udziałowcy Spółki, a same publikacje miały na celu przyciągnięcie jak największej liczby konsumentów do oferty Porozumień wekslowych. dowód: wydruki artykułów sponsorowanych, k. 716-719

[21) W przypadku wyrażenia chęci zawarcia umowy w ramach oferty Porozumień wekslowych, (XXX XXX XXX XXX xx]

dowód: pismo Assay ASI z dnia 28 kwietnia 2023 r., k. 876

WARTOŚĆ WYSTAWIONYCH WEKSLI

[22) W toku postępowania ustalono, że Porozumienie wekslowe zawierane były (XXX XXX XXX).

dowód: pismo Assay ASI z dnia 27 października 2023 r., k. 1066

[23) (XXX XXX XXX XXX XXX). dowód: pismo Assay ASI z dnia 27 października 2023 r., k. 1066

ZABEZPIECZENIE STOSUNKU WEKSLOWEGO

[24) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX). dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2023 r., k. 20-21

POLITYKA INWESTYCYJNA I STRATEGIA INWESTYCYJNA ASSAY ASI

[25) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Assay ASI z dnia 8 kwietnia 2022 r. (załącznik nr 10), k. 106-158

WYNIKI FINANSOWE SPÓŁKI ORAZ ASSAY ASI

[26) W latach 2020 - 2021 Spółka

[XXX XXX:

dowód: pismo Assay ASI z dnia 28 kwietnia 2023 r., k. 765

[27) Na podstawie sprawozdań finansowych Spółki ustalono, iż źródłem przychodu Assay Management jest (XXX XXX XXX XXX).

Tabela 1 Dane finansowe Spółki za okres 2020-2022

[28) Tym samym, Prezes UOKiK ustalił, iż obrót Assay Management - liczony jako suma przychodów ze sprzedaży, pozostałych przychodów operacyjnych oraz przychodów finansowych - w 2022 r. osiągnął wartość (XXX).

[29) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: sprawozdanie finansowe Spółki za rok 2020, k.720 (pendrive) oraz k. 758A-758S (wydruk z KRS) sprawozdanie finansowe Spółki za rok 2021, k.720 (pendrive) oraz k. 758Ś-758AI (wydruk z KRS) sprawozdanie finansowe Spółki za rok 2022, k.720 (pendrive) oraz k. 758AJ-758AZ (wydruk z KRS) pismo Prezesa UOKiK z dnia 5 stycznia 2024 r., k. 1076 pismo Assay ASI z dnia 16 stycznia 2024 r., k. 1088-1089

ZANIECHANIE OFEROWANIA WEKSLI ASSAY ASI

[30) Zgodnie z przekazanymi przez Spółkę informacjami,

[XXX XXX XXX XXX XXX).

dowód: pismo Spółki z dnia 28 kwietnia 2023 r., k. 633 pismo Spółki z dnia 12 maja 2023 r., k. 721-730

Oceniając przedstawiony stan faktyczny Prezes Urzędu zważył, co następuje:

NARUSZENIE INTERESU PUBLICZNEGO

[31) Stosownie do art. 1 ust. 1 uokik, ochrona interesów przedsiębiorców i konsumentów podejmowana w ramach działań Prezesa Urzędu prowadzona jest w interesie publicznym. Interes publiczny zostaje naruszony wówczas, gdy działania przedsiębiorcy godzą w interesy ogólnospołeczne i dotykają szerokiego kręgu uczestników rynku, zaburzając jego prawidłowe funkcjonowanie. Naruszenie zbiorowego interesu konsumentów ma miejsce wówczas, gdy działania przedsiębiorcy są powszechne i mogą dotknąć każdego potencjalnego konsumenta będącego kontrahentem przedsiębiorcy. Przedmiotem ochrony nie są zatem interesy indywidualnego konsumenta lub grupy indywidualnych konsumentów, ale wszystkich - aktualnych lub potencjalnych klientów - traktowanych jako grupa uczestników rynku zasługująca na szczególną ochronę 3 .

[32) Prezes Urzędu stoi na stanowisku, że rozpatrywana sprawa ma charakter publicznoprawny, gdyż wiąże się z ochroną interesu potencjalnie nieograniczonej liczby konsumentów, którzy mogli być narażeni, a w wielu przypadkach zostali narażeni na negatywne skutki praktyk stosowanych przez Assay Management. Działania Spółki dotyczyły konsumentów, którzy byli lub mogli się stać kontrahentami Assay ASI i którzy zawarli lub potencjalnie mogli zawrzeć z nią umowę, jak również osób, które zapoznały się z informacjami widniejącymi na stronie internetowej www.assay.pl, czy też w artykułach sponsorowanych. Działania Assay Management nie dotyczyły więc interesów poszczególnych osób, których sprawy miałyby charakter jednostkowy, indywidualny i nie dający się porównać z innymi, ale kręgu konsumentów, których sytuacja była identyczna.

[33) Zgodnie z art. 24 ust. 1 uokik zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Natomiast art. 24 ust. 2 uokik stanowi, że przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy, w szczególności nieuczciwe praktyki rynkowe (art. 24 ust. 2 pkt 3 uokik).

[34) W związku z powyższym dla uznania działania przedsiębiorcy za niezgodne z zawartym w uokik zakazem stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów należy wykazać, że spełnione zostały kumulatywnie trzy następujące przesłanki:

PRZEDSIĘBIORCA

[34) Zakaz stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów adresowany jest wyłącznie do przedsiębiorców. Assay Management jest spółką prawa handlowego wykonującą działalność gospodarczą i wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, a tym samym posiada status przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 pkt 1 uokik oraz odpowiednio - art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221).

BEZPRAWNOŚĆ DZIAŁAŃ

[35) Bezprawność w rozumieniu art. 24 ust. 1 uokik polega na zachowaniu przedsiębiorcy - w postaci działania, jak również zaniechania - które jest sprzeczne z powszechnie obowiązującym porządkiem prawnym lub dobrymi obyczajami. Naruszenie zakazu, określonego w art. 24 uokik, dotyczy norm prawa powszechnie obowiązującego, a także nakazów i zakazów wynikających z zasad współżycia społecznego i dobrych obyczajów 4 .

[36) Bezprawność jest przy tym obiektywnym czynnikiem, a więc jest niezależna od winy i jej stopnia, jak również świadomości istnienia naruszeń. Bezprawność jest także niezależna od wystąpienia szkody. Rozważenia przy ocenie bezprawności wymaga kwestia czy zachowanie przedsiębiorcy było zgodne z obowiązującymi zasadami porządku prawnego 5 . Zachowania przedsiębiorców może być adresowane do aktualnych lub potencjalnych klientów 6 .

[37) W celu konkretyzacji przesłanki bezprawności należy sięgnąć do przepisów innych ustaw, bowiem dopiero na ich podstawie możliwe jest dokonanie oceny działań przedsiębiorcy w aspekcie zgodności z prawem 7 . W niniejszej sprawie bezprawność działania Przedsiębiorcy polega na naruszeniu zakazu stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych, o którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 845; dalej: upnpr).

NIEUCZCIWE PRAKTYKI RYNKOWE

[38) Zgodnie z art. 3 upnpr, stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych jest zakazane.

[39) Definicję praktyki rynkowej zawiera art. 2 pkt 4 upnpr wskazując, że za taką uznaje się działanie lub zaniechanie przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta.

[40) W zakresie pojęcia praktyki rynkowej mieści się zatem każdy czyn przedsiębiorcy (działanie jak i zaniechanie), oraz każda forma działania przedsiębiorcy (sposób postępowania, oświadczenie lub komunikat handlowy, w tym reklama i marketing).

[41) Zakwestionowane decyzją działania Spółki są praktykami rynkowymi w rozumieniu upnpr. Odnoszą się bowiem do jej działalności w zakresie reklamy i marketingu, związanych z ofertą weksli Assay ASI.

MODEL PRZECIĘTNEGO KONSUMENTA

[42) Stosowanie nieuczciwej praktyki rynkowej należy rozpatrywać w kontekście jej oddziaływania na przeciętnego konsumenta. Artykuł 2 pkt 8 upnpr wskazuje, że przez przeciętnego konsumenta rozumie się konsumenta, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny. Oceny tej dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa.

[43) Zgodnie z przyjętą praktyką, model przeciętnego konsumenta należy definiować biorąc pod uwagę okoliczności każdej sprawy, bowiem to przedmiot i okoliczności analizowanego przypadku, w tym charakter działalności Funduszu determinują zasadniczo obraz przeciętnego konsumenta.

[44) W ocenie Prezesa UOKiK docelowa grupa odbiorców oferty, do których adresowane były komunikaty Spółki jest bliżej niesprecyzowana.

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[45) Co więcej,

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[46) W opinii Prezesa Urzędu docelową grupę odbiorców, do których kierowany był przekaz, stanowiły więc osoby, które nie posiadały profesjonalnej wiedzy na temat produktów inwestycyjnych ani też dużego doświadczenia w tym zakresie, jak również nie znały specyfiki działalności alternatywnych funduszy inwestycyjnych. Stąd też, głównymi czynnikami mogącymi skłonić do skorzystania z prezentowanej oferty był przekaz wskazujący na bezpieczną i stabilną inwestycję, z wypłacanymi regularnie odsetkami.

[47) Nie bez znaczenia dla omawianego zagadnienia jest również to, iż Fundusz jest podmiotem wyspecjalizowanym w dziedzinie inwestycji, nad którym nadzór sprawują instytucje państwowe.

[XXX XXX XXX XXX). W opinii Prezesa Urzędu, tego typu informacje mogły zwiększać zaufanie konsumentów. Jednak - ze względu na skomplikowany w wielu aspektach charakter prezentowanej oferty - nie można uznać, iż przeciętny konsument, do którego kierowane była oferta Spółki, był w stanie sam, w pełny sposób, ocenić specyfikę organizowanego projektu. Trudno wymagać, aby przeciętny konsument - którym niekoniecznie będzie osoba mająca na co dzień styczność z zagadnieniami prawnoekonomicznymi - posiadał wiedzę dotyczącą cech stosunku wekslowego, a także specyfiki działalności alternatywnych spółek inwestycyjnych oraz zakresu nadzoru nad nimi, sprawowanego przez instytucje państwowe. Osoby te potrafią jednak zrozumieć kierowane do nich informacje oraz potrafią podjąć - w oparciu o ten przekaz - świadomą decyzję co do oferty, jeżeli tylko wiedza ta przekazana jest im w sposób zrozumiały i jednoznaczny. Wobec tego, przeciętny konsument, przy decyzji o zaangażowaniu swoich środków, będzie kierował się informacjami podawanymi przez Zarządzającego, uznając je za wiarygodne.

[48) W niniejszej sprawie za przeciętnego konsumenta uznać należy osobę, która posiadając określone oszczędności, jest zainteresowana ich ulokowaniem w instrumenty przynoszące wymierne zyski, zachowując jednak poziom bezpieczeństwa zbliżony do dłużnych papierów wartościowych.

PRAKTYKI WPROWADZAJĄCE W BŁĄD

[49) Zgodnie z art. 4 ust. 1 upnpr, praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

[50) W świetle art. 4 ust. 2 upnpr za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk.

[51) Zgodnie z art. 5 ust. 1 upnpr, praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.

[52) W myśl art. 5 ust. 2 pkt 2 upnpr, wprowadzającym w błąd działaniem może być w szczególności rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący wprowadzać w błąd.

[53) Zaś zgodnie z art. 5 ust. 3 pkt 2 upnpr, wprowadzające w błąd działanie może w szczególności dotyczyć: cech produktu, w szczególności jego pochodzenia geograficznego lub handlowego, ilości, jakości, sposobu wykonania, składników, daty produkcji, przydatności, możliwości i spodziewanych wyników zastosowania produktu, wyposażenia dodatkowego, testów i wyników badań lub kontroli przeprowadzanych na produkcie, zezwoleń, nagród lub wyróżnień uzyskanych przez produkt, ryzyka i korzyści związanych z produktem.

[54) Interpretując pojęcie praktyki wprowadzającej w błąd należy stwierdzić, że jest to każda praktyka, która w jakikolwiek sposób, w tym również przez swoją formę, wywołuje skutek w postaci co najmniej możliwości wprowadzenia w błąd przeciętnego konsumenta, do którego jest skierowana i która może zniekształcić jego zachowanie rynkowe 8 . Z praktyką wprowadzającą w błąd mamy do czynienia wówczas, gdy pod wpływem działania przedsiębiorcy po stronie przeciętnego konsumenta powstaną wyobrażenia o produkcie, które nie odpowiadają rzeczywistości. Wprowadzenie w błąd przez praktykę rynkową zawsze zmierza do wytworzenia w świadomości konsumenta mylnego obrazu rzeczywistości. Konsument może zostać wprowadzony w błąd reklamą, działaniami marketingowymi czy jakimikolwiek innymi działaniami, w ramach których konsumentom przekazywane są informacje.

[55) Za warunek sine qua non wprowadzenia w błąd należy uznać wpływ praktyki rynkowej na decyzje konsumenta co do nabycia produktu (potencjalna lub realna możliwość podjęcia przez konsumenta decyzji rynkowej, której nie podjąłby, gdyby nie został wprowadzony w błąd).

[56) W myśl art. 2 pkt 7 upnpr za decyzję dotyczącą umowy rozumie się podejmowaną przez konsumenta decyzję, co do tego, czy, w jaki sposób i na jakich warunkach dokona zakupu, zapłaci za produkt w całości lub w części, zatrzyma produkt, rozporządzi nim lub wykona uprawnienie umowne związane z produktem, bez względu na to, czy konsument postanowi dokonać określonej czynności, czy też powstrzymać się od jej dokonania.

PRAKTYKA OKREŚLONA W pkt I SENTENCJI DECYZJI

[57) Zarzut ujęty w punkcie I sentencji decyzji, dotyczy stosowania przez Spółkę nieuczciwej praktyki rynkowej, polegającej na rozpowszechnianiu informacji o stałych, określonych wartościach odsetek należnych od przekazanych na rzecz Assay ASI środków pieniężnych i terminach ich wypłaty, co mogło wprowadzić konsumentów w błąd co do pewności uzyskania przyszłych korzyści finansowych, w sytuacji gdy charakter oferowanego przedsięwzięcia nie daje gwarancji ich otrzymania.

[58) Jak ustalono, Spółka rozpowszechniała informacje o możliwości poczynienia inwestycji w weksle oferowane przez Assay ASI, [XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX). Jednocześnie osoby związane ze Spółką publikowały artykuły sponsorowane zachęcające do inwestycji w Assay ASI. W niektórych z nich wskazywano, że wymierną korzyścią z inwestycji w Assay ASI jest stopa zwrotu o wiele większa niż w przypadku tradycyjnych inwestycji, która sięgać może nawet kilkuset procent 9 .

[59) Jak wynika z powyższego, prezentując ofertę, pracownicy Assay Management charakteryzowali produkt jako stabilny, zapewniający zysk z wypłacanych regularnie odsetek, wskazując przy tym wprost ich wartość. W ocenie Prezesa UOKiK, taki przekaz reklamowy jednoznacznie wskazywał na pewność i stabilność przyszłych wypłat z inwestycji. U przeciętnego odbiorcy oferty mógł powodować przekonanie, że korzystając z oferty - bez względu na zaistniałe okoliczności - uzyska korzyści finansowe w wielkości odpowiadającej deklarowanej wartości procentowej oraz kwotowej. Uwzględniając jednak charakter reklamowanego przedsięwzięcia, a w szczególności czynniki mające bezpośredni wpływ na jego rezultat, Spółka nie była uprawniona do składania tego typu zapewnień.

[60) Zauważyć należy, że sama istota reklamowanego przez Assay Management modelu inwestycyjnego sprawia, iż wypłata jakiegokolwiek świadczenia na rzecz konsumentów uzależniona jest od posiadania przez Fundusz wystarczającej liczby środków pieniężnych, pozwalających w konkretnym terminie oznaczonym w umowie wypłacić remitentowi ustaloną kwotę odsetek. W tym kontekście istotny jest model działalności Funduszu. (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[61) W ocenie Prezesa Urzędu, podkreślana przez przedstawicieli Assay Management stabilność i regularność wypłat korzyści finansowych mogła po stronie konsumentów wytworzyć wrażenie, że działalność Funduszu nie jest obarczona żadnym ryzykiem. Jednak jak wskazano już wyżej, występuje duże ryzyko nieosiągnięcia odpowiedniej stopy zwrotu. To w konsekwencji może mieć przełożenie na wyniki Funduszu i zdolność do regulowania okresowych wypłat na rzecz konsumentów.

[62) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX). Wobec tego, podkreślane na każdym etapie kontaktu z konsumentem informacje wskazujące, iż ten - bez względu na okoliczności - uzyska odsetki w wartości deklarowanej, w odstępach równych miesięcznych, przez cały czas trwania inwestycji, co najmniej mogły ich wprowadzać w błąd.

[63) Należy także pamiętać, że w świetle art. 8a ust. 3 Ustawy o funduszach, wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej jest zbieranie aktywów od

wielu inwestorów w celu ich lokowania zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Wobec tego, Fundusz nie może prowadzić innej działalności (poza inwestycyjną), która zapewniałaby dodatkowe źródło przychodów.

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[64) Prezes UOKiK wskazuje, że nie można zgodzić się ze stanowiskiem Spółki zaprezentowanym w toku postępowania, zgodnie z którym [XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[65) W toku postępowania Spółka podniosła także, że [XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[66) Z okoliczności sprawy wynika, iż [XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[67) W ocenie Prezesa UOKiK, taki sposób przekazania informacji nie pozwalał konsumentom prawidłowo ocenić stopnia ryzyka proponowanej przez Spółkę inwestycji. Przedsiębiorca oferujący dany produkt jest bowiem zobowiązany do przedstawiania - w sposób uczciwy - wszystkich cech tego produktu na każdym etapie działań marketingowych. Jak wskazuje się w orzecznictwie, cechy takie jak dostateczne poinformowanie, uwaga oraz ostrożność określa pewien zespół cech mentalnych konsumenta, polegający na tym, że z jednej strony możemy wymagać od niego pewnego stopnia wiedzy i orientacji w rzeczywistości, lecz z drugiej strony nie możemy uznać, że jego wiedza jest kompletna i profesjonalna. 10 Nawet ostrożny konsument ma prawo podejmować decyzje rynkowe na podstawie informacji przekazywanych mu przez przedsiębiorcę. Jeśli informacje te nie są zatem w wystarczającym stopniu precyzyjne i jednoznaczne, to nawet uważny konsument może je nieprawidłowo zrozumieć. 11 Zgodnie zaś z ustaleniami faktycznymi, [XXX XXX XXX XXX). Jak wskazał SOKiK w jednym z orzeczeń, jednoznaczny i stanowczy w wymowie przekaz powoduje, że nie można oczekiwać od przeciętnego konsumenta, aby wchodził w rolę detektywa odkrywającego istotne niedopowiedzenia i nieścisłości odbieranego materiału marketingowego 12 .

Możliwość zniekształcenia zachowania rynkowego konsumenta

[68) W ocenie Prezesa Urzędu, powyżej opisane komunikaty kierowane przez Spółkę wprowadzały przeciętnego konsumenta w błąd i co najmniej mogły powodować podjęcie przez niego decyzji, której inaczej by nie podjął.

[69) Zdaniem Prezesa Urzędu przekaz kierowany przez Assay Manegment do konsumentów dotyczący oferty weksli Assay ASI dawał odbiorcy niesłuszne podstawy do uznania, iż po zawarciu umowy, będzie on bezwzględnie otrzymywał odsetki w wysokości deklarowanej na etapie przedkontraktowym. Eksponowane w komunikatach marketingowych cechy oferty takie jak: stabilność, czy też stała dochodowość mogły przy tym stanowić kluczowe informacje wpływające na decyzję konsumenta o zaangażowaniu kapitału.

[70) Należy tu zauważyć, że podstawowym celem reklamy każdego produktu jest uwypuklenie jego pozytywnych cech, aby zachęcić konsumenta do jego nabycia. Nie zmienia to jednak faktu, iż reklama powinna w swej istocie opierać się na okolicznościach rzeczywiście istniejących oraz nie może prowadzić do dezinformacji. Działania marketingowe, w żadnym stopniu nie mogą prowadzić do błędnego odbioru oferty, co niewątpliwie co najmniej mogło mieć miejsce w niniejszej sprawie. Przeciętny konsument otrzymywał bowiem od Spółki jednoznaczną informację o ciągłych i regularnych wypłatach odsetek z inwestycji przez cały okres oferowanej inwestycji.

[71) Podkreślić przy tym należy, że przeświadczenie o pewności uzyskiwania regularnych zysków silnie determinuje podjęcie przez konsumenta decyzji o nabyciu produktu. Przeciętny konsument zakłada, że przedsiębiorca jako profesjonalista jest pomiotem wiarygodnym. Dlatego kierowane do niego przez przedsiębiorców informacje odbiera w sposób dosłowny i traktuje je jako jasne, jednoznaczne i niewprowadzające w błąd. Wobec tego, przeciętny konsument, przy decyzji o zaangażowaniu swoich środków, będzie kierował się informacjami podawanymi przez Spółkę, uznając je za wiarygodne.

[XXX XXX), Spółka dawała konsumentom niesłuszne podstawy do przyjęcia, że inwestycja daje realne zyski, niezależnie od sytuacji rynkowej. W ocenie Prezesa UOKiK, takie działanie Spółki mogło prowadzić do zniekształcenia zachowania rynkowego konsumenta i podjęcia przez niego decyzji co do skorzystania z proponowanej oferty, której inaczej by nie podjął.

[72) Mając powyższe na uwadze uznać należy, że Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie wprowadzała konsumentów w błąd co do pewności uzyskania przyszłych korzyści finansowych poprzez rozpowszechnianie informacji o stałych, określonych wartościach odsetek należnych od przekazanych na rzecz Assay ASI środków pieniężnych i terminach ich wypłaty, w sytuacji gdy charakter oferowanego przedsięwzięcia nie daje gwarancji ich otrzymania, co stanowiło nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 5 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 2 upnpr.

PRAKTYKA OKREŚLONA W PKT II SENTENCJI DECYZJI

[73) Zarzut ujęty w punkcie II sentencji decyzji, dotyczy stosowania przez Spółkę nieuczciwej praktyki rynkowej, polegającej na rozpowszechnianiu informacji o objęciu działalności Grupy Assay nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego w sposób mogący wprowadzić konsumentów w błąd co do objęcia takim nadzorem również reklamowanej przez Assay Management działalności Assay ASI, w zakresie zawieranych z konsumentami porozumień wekslowych, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 4 ust. 2 upnpr.

[74) Jak wynika z zebranego materiału dowodowego, [XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[75) Należy tu wskazać, że ww. stwierdzenie jest - co do zasady - informacją prawdziwą, bowiem działalność zarządzających alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, zgodnie z art. 5 pkt 9a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 188 z późn. zm.; dalej: unrk) podlega nadzorowi KNF. Zatem Spółka, jako zarządzający alternatywną spółka inwestycyjną, co do zasady, takiemu nadzorowi podlega. Jednak, mając na uwadze okoliczności rozpowszechniania tej informacji (składanie oferty Porozumień wekslowych), przekaz taki należy uznać za wprowadzający konsumentów w błąd.

[76) Nadmienić bowiem należy, że nadzór sprawowany przez KNF nad zarządzającymi ASI jest zróżnicowany w zależności od podstawy prawnej prowadzenia działalności, o której mowa w art. 8b ust. 1 Ustawy o funduszach. Podmioty te mogą prowadzić swoją działalność na podstawie zezwolenia lub na podstawie wpisu do rejestr zarządzających ASI. Powyższe zróżnicowanie przekłada się również na zakres i zasady nadzoru sprawowanego przez KNF w toku prowadzonej przez te podmioty działalności.

[77) Assay Management prowadzi swoją działalność w oparciu o wpis do rejestru KNF. Nadzór KNF na takimi podmiotami jest bardzo ograniczony i sprowadza się do monitorowania wielkości posiadanych przez alternatywną spółkę inwestycyjną aktywów oraz kategorii lokat i rynków, na których inwestują (art. 70 ze ust. 1 Ustawy o funduszach), w celu identyfikacji potencjalnych ryzyk systemowych, generowanych przez ogół zarządzających ASI oraz ewentualnej konieczności ubiegania się o zezwolenie na prowadzenie tejże działalności. Trzeba tu zauważyć, że do zarządzających ASI, działających na podstawie wpisu do ww. rejestru, na mocy art. 70zb ust. 1 Ustawy o funduszach, nie stosuje się szeregu przepisów mających zastosowanie do licencjonowanych zarządzających ASI. Dotyczy to przede wszystkim zasad, których spełnienie ma wymóc na zarządzającym ASI prowadzenie działalności w sposób rzetelny i profesjonalny, z zachowaniem należytej staranności i zgodnie z zasadami uczciwego obrotu, a także w najlepiej pojętym interesie zarządzanych alternatywnych spółek inwestycyjnych i ich inwestorów, a także służyć zapewnieniu stabilności i bezpieczeństwa rynku finansowego (art. 70I ust. 1 i 2 Ustawy o funduszach).

[78) Na podmioty działające na podstawie wpisu do rejestru nie zostały zatem nałożone obowiązki odnoszące się m.in. do: zapewniania warunków technicznych i organizacyjnych, gwarantujących bezpieczeństwo i ciągłość prowadzonej działalności oraz właściwe jej wykonywanie; zatrudniania do wykonywania czynności z zakresu swojej działalności osób posiadających niezbędną wiedzę i kwalifikacje; opracowywania i wdrażania procedury postępowania z reklamacjami inwestorów detalicznych alternatywnej spółki inwestycyjnej; stosowania odpowiednich procedur zarządzania płynnością oraz opracowania i wdrożenia procedury umożliwiającej monitorowanie ryzyka utraty płynności; ewidencjonowania transakcji zawieranych w ramach zarządzania portfelem inwestycyjnym alternatywnej spółki inwestycyjnej, zlecania nabycia lub odkupienia ich praw uczestnictwa, jak również ewidencjonowania transakcji zawarte na rachunek własny (art. 70I ust. 1 i 2 Ustawy o funduszach). Assay Management nie jest ponadto obowiązana do utrzymywania na odpowiednim, bezpiecznym poziomie kapitału własnego (art. 70o ust. 1-4 Ustawy o funduszach, czy też odpowiedniego sposobu lokowania kapitału własnego w sposób zapewniający odpowiednią płynność i bezpieczeństwo (art. 70p ust. 1 Ustawy o funduszach). Spółka nie musi także publikować na swojej stronie internetowej sprawozdań z realizacji polityki inwestycyjnej (art. 70ba ust. 3 oraz art. 70bb ust. 1 Ustawy o funduszach), czy też wymogów co do odpowiedniego wykształcenia kadry zarządzającej (art. 70d Ustawy o funduszach) 13 .

[79) Zatem, działanie samej Spółki, jak i zarządzanej przez nią Assay ASI podlega nadzorowi KNF, jednak - jak wynika z powyższego - jego zakres jest bardzo wąski. Polega on przede wszystkim na kontroli portfela inwestycyjnego danej alternatywnej spółki inwestycyjnej. Bieżącemu nadzorowi ponadto nie podlega proces zarządzania płynnością oraz opracowywanie i wdrożenie procedury umożliwiającej monitorowanie ryzyka utraty płynności, jak również kwestia utrzymywania i wykorzystania kapitału własnego na ustalonym ustawowo poziomie, w sposób zapewniający odpowiednią płynność i bezpieczeństwo obrotu. Przy tym, co najbardziej istotne, kontroli KNF nie podlega reklamowana przez Assay Management inwestycja, w tym wartość przyjętych środków oraz poziom ich zabezpieczeń, czy też efektywność ich wydatkowania.

[80) Mimo tego, w ramach prowadzonych działań marketingowych, Spółka przekazywała informacje o nadzorze KNF, co miałoby zapewniać bezpieczeństwo oferowanego przedsięwzięcia, pomijając przy tym informację, iż nadzór ten nie dotyczy reklamowanej oferty. Takie działanie mogło więc po stronie konsumentów wytworzyć wrażenie, że reklamowana inwestycja, w tym jej konstrukcja i przeprowadzenie, będą podlegały normom Ustawy o funduszach oraz kontroli organu nadzorczego, powodując po stronie odbiorców reklamy poczucie zwiększonego bezpieczeństwa inwestycji, a w efekcie - wprowadzenie w błąd.

Możliwość zniekształcenia zachowania rynkowego konsumenta

[81) W ocenie Prezesa Urzędu, komunikaty kierowane przez Spółkę, mogły również przekładać się na decyzje konsumentów o zaangażowaniu środków w oferowaną inwestycję.

[82) Jak już wskazywano, w ocenie Prezesa UOKiK, każdy przekaz marketingowy powinien opierać się na faktach oraz nie może prowadzić do dezorientacji jego odbiorcy. Spółka, przedstawiając warunki oferty weksli Assay ASI informowała zaś konsumentów, iż jej działalność, jak i całej Grupy Assay podlega kontroli KNF, co jest potwierdzeniem spełnienia najwyższych standardów bezpieczeństwa. W takim przypadku konsument mógł dojść do wniosku, iż - po pierwsze, kontroli organu nadzorczego podlega także stosunek wekslowy, a - po drugie, iż nadzór ten zwiększa bezpieczeństwo przekazanych środków. Zdaniem Prezesa UOKiK, cechy oferty inwestycyjnej takie jak bezpieczeństwo, są jedną z zasadniczych determinant podjęcia przez konsumentów decyzji o zaangażowaniu środków pieniężnych. Opisane powyżej działanie Assay Management mogły zatem przyczyniać się do zainteresowania konsumentów inwestycją w proponowane przedsięwzięcie, a następnie przekazaniem Assay ASI kapitału.

[83) Mając powyższe na uwadze uznać należy, że Assay Management Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, poprzez rozpowszechnianie informacji o objęciu działalności Grupy Assay nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego wprowadzała konsumentów w błąd co do objęcia takim nadzorem również reklamowanej przez nią - działalności Assay ASI, w zakresie zawieranych z konsumentami porozumień wekslowych, co stanowiło nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu art. 5 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 4 ust. 2 upnpr.

[84) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX). W dniu 29 września 2023 r. weszła zaś w życie ustawa z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, wprowadzając szereg zmian w zakresie działalności podmiotów takich jak Assay ASI. Obecnie, zgodnie z art. 8a ust. 4 Ustawy o funduszach, alternatywna spółka inwestycyjna nie może zawrzeć umowy pożyczki lub innej umowy o podobnym charakterze, dokonywać emisji obligacji lub innych papierów wartościowych niebędących prawami uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej, jeżeli udzielającym pożyczkę lub zawierającym inną umowę o podobnym charakterze albo obejmującym lub nabywającym obligacje lub inny papier wartościowy jest osoba fizyczna. W świetle przywołanego przepisu zakazane jest zaciąganie przez alternatywne spółki inwestycyjne pożyczek od osób fizycznych. Oznacza to więc, że zarówno samo stosowanie weksla przez Assay ASI, jak i wszelkie działania związane z promocją produktu nie mogą być kontynuowane. Uznać więc należy, że praktyki, o których mowa w treści decyzji nie były stosowane od 7 kwietnia 2023 r. Wobec tego, Prezes Urzędu ustalił, że opisane w pkt I i II niniejszej decyzji praktyki zostały zaniechane z dniem 7 kwietnia 2023 r.

PRZESŁANKA NARUSZENIA ZBIOROWEGO INTERESU KONSUMENTÓW

[85) Uokik nie podaje definicji zbiorowego interesu konsumentów, wskazując jednak w art. 24 ust. 3, że nie jest nim suma indywidualnych interesów konsumentów.

[86) Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego, gramatyczna wykładnia pojęcia zbiorowy interes konsumentów prowadzi do wniosku, że chodzi o zachowanie przedsiębiorcy, które godzi w interesy grupy osób stanowiących określony zbiór. Zdaniem Sądu, wystarczające powinno być ustalenie, że zachowanie przedsiębiorcy nie jest podejmowane w stosunku do zindywidualizowanych konsumentów, lecz względem członków danej grupy (określonego kręgu podmiotów), wyodrębnionych spośród ogółu konsumentów za pomocą wspólnego dla nich kryterium. Sąd Najwyższy uznał, że "praktyką naruszającą zbiorowe interesy konsumentów jest (...) takie zachowanie przedsiębiorcy, które podejmowane jest w warunkach wskazujących na powtarzalność zachowania w stosunku do indywidualnych konsumentów wchodzących w skład grupy, do której adresowane są zachowania przedsiębiorcy, w taki sposób, że potencjalnie ofiarą takiego zachowania może być każdy konsument będący klientem lub potencjalnym klientem przedsiębiorcy" 14 .

[87) Interes konsumentów należy rozumieć jako interes prawny (a nie faktyczny), a więc uznany przez ustawodawcę jako zasługujący na ochronę i zabezpieczenie. Pojęcie to obejmuje swym zakresem prawo konsumentów do uczestniczenia w przejrzystych i niezakłóconych przez przedsiębiorcę warunkach rynkowych, zapewniających konsumentom możliwość dokonywania transakcji przy całkowitym zrozumieniu, jaki jest ich rzeczywisty sens ekonomiczny i prawny na etapie przedkontraktowym i w czasie wykonywania umowy. Efektem naruszenia interesu prawnego może być naruszenie również stricte ekonomicznych interesów konsumentów (o wymiarze majątkowym). Nie jest zatem konieczne ustalenie, że którykolwiek z konsumentów został rzeczywiście poszkodowany wskutek stosowanej przez przedsiębiorcę praktyki.

[88) W ocenie Prezesa Urzędu opisane praktyki Przedsiębiorcy godziły w zbiorowe interesy konsumentów. Działanie Assay Management skierowane było bowiem do nieokreślonego kręgu konsumentów, [XXX XXX XXX XXX). Stosowane przez Spółkę praktyki dotyczyły nie tylko osób, które przekazały jej środki pieniężne celem zawarcia Porozumienia wekslowego, ale także tych, które rozważały podjęcie tej czynności. Działania Assay Management nie dotyczyły zatem interesów poszczególnych osób, lecz szerokiego kręgu konsumentów, których sytuacja była identyczna i wspólna.

[89) Kwestionowane przez Prezesa UOKiK praktyki naruszały zarówno interesy pozaekonomiczne, jak ekonomiczne konsumentów.

[90) Przede wszystkim, w przypadku obydwu nieuczciwych praktyk Spółka naruszyła prawo konsumentów do podejmowania decyzji w niezafałszowanych warunkach informacyjnych. Zauważyć tu należy, że osoby do których kierowana była oferta, zainteresowane były przede wszystkim bezpieczną i stabilną inwestycją, z wypłacanymi regularnie odsetkami. W kręgu ich zainteresowań nie mieściły się produkty charakteryzujące się wysokim poziomem ryzyka i wiążące się z możliwością nieosiągnięcia korzyści. Formułowany przez Spółkę przekaz marketingowy wprowadzał zaś odbiorców w błąd wytwarzając po ich stronie przeświadczenie, że inwestycja w weksle zapewnia stały zysk, bez względu na zaistniałe okoliczności. Przeświadczenie to było wzmacniane błędnymi informacjami o objęciu reklamowanej inwestycji nadzorem KNF. Pod wpływem tak skonstruowanego przekazu, konsumenci mogli podejmować zatem decyzje o udziale w przedsięwzięciu odznaczającym się wysokim ryzkiem, którego w rzeczywistości nie akceptowali, co mogło także prowadzić do naruszenia ich interesu ekonomicznego. Skutkiem stosowania opisanych powyżej praktyk mogło być bowiem narażenie konsumentów na wysokie ryzyko utraty zainwestowanego przez nich kapitału i nieosiągnięcia deklarowanego zysku.

[91) Mając na względzie poczynione wyżej uwagi, Prezes Urzędu przyjął, że w rozpatrywanej sprawie spełnione zostały przesłanki niezbędne do przypisania Assay Management stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów opisanych w sentencji. Wykazana została bezprawność działań oraz godzenie nimi w zbiorowe interesy konsumentów.

[92) W tym stanie rzeczy, Prezes Urzędu uznał, że wszystkie przesłanki z art. 24 ust. 1 i 2 uokik zostały spełnione, co oznacza, że Przedsiębiorca dopuścił się stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Stąd należało orzec jak w punkcie I i II sentencji niniejszej decyzji.

Obowiązek usunięcia trwających skutków naruszeń, określony w pkt III sentencji decyzji

[93) Zgodnie z art. 26 ust. 2 uokik, w decyzji stwierdzającej stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzędu może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji. W myśl art. 26 ust. 4 uokik, środki, o których mowa w ust. 2, powinny być proporcjonalne do wagi i rodzaju naruszenia oraz konieczne do usunięcia jego skutków. W świetle art. 27 ust. 4 uokik, powyższe przepisy mają również zastosowanie do decyzji wydawanych na podstawie art. 27 ust. 2 uokik.

[94) Prezes Urzędu zdecydował o zastosowaniu środków usunięcia trwających skutków stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, opisanych w punkcie I i II rozstrzygnięcia. Na Spółkę nałożony został obowiązek opublikowania komunikatu o wydaniu decyzji na oficjalnej stronie internetowej Spółki oraz na jej profilu w portalu społecznościowym Facebook - w sposób określony w punkcie III sentencji.

[95) Nakładając na Zarządzającego ww. środki usunięcia trwających skutków naruszeń, Prezes UOKiK miał na uwadze, iż powinny one być proporcjonalne do wagi i rodzaju naruszenia oraz konieczne do usunięcia jego skutków. Zdaniem Prezesa Urzędu konieczne jest skierowanie do konsumentów czytelnego i zrozumiałego komunikatu przy wykorzystaniu różnych kanałów komunikacji, który to komunikat wskaże konsumentom przedmiot niniejszego rozstrzygnięcia. Zastosowanie opisanych powyżej środków ma za zadanie usunięcie trwających skutków stosowania przez Spółkę praktyk, które negatywnie wpłynęły na konsumentów. Pod wpływem stwierdzonych praktyk konsumenci zawarli lub mogli zawrzeć z Assay ASI Porozumienie wekslowe i przekazać jej środki pieniężne, bez świadomości ryzyka z jakim wiąże się inwestycja, a także tego, że zawierany stosunek prawny nie podlega nadzorowi organów państwa.

[96) Oświadczenia zamieszczone na stronie internetowej Spółki oraz w mediach społecznościowych mają za zadanie poinformowanie konsumentów o fakcie wydania decyzji, jej oznaczeniu i dacie wydania (w celu jej późniejszej identyfikacji lub ułatwieniu dotarcia do jej treści) oraz wskazanie, jakie działania Assay Management zostały uznane za praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Wypełnienie powyższych obowiązków spełni funkcję edukacyjną zarówno wobec konsumentów dotkniętych praktykami Spółki, jak i wobec pozostałych uczestników rynku. Powyższe środki mogą mieć również znaczenie prewencyjne, zniechęcając Spółkę oraz innych przedsiębiorców do podobnego rodzaju praktyk.

[97) Wobec powyższego, Prezes Urzędu orzekł, jak w punkcie III sentencji decyzji.

Ocena wniosku Spółki o wydanie decyzji na podstawie art. 28 uokik

[98) W toku postępowania Zarządzający wniósł o wydanie w sprawie decyzji na podstawie art. 28 ust. 1 uokik.

[99) Zgodnie z art. 28 ust. 1 uokik, jeżeli w toku postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zostanie uprawdopodobnione - na podstawie okoliczności sprawy, informacji zawartych w zawiadomieniu lub będących podstawą wszczęcia postępowania - że przedsiębiorca stosuje praktykę, o której mowa w art. 24 uokik, a przedsiębiorca, któremu zarzucane jest naruszenie tego przepisu, zobowiąże się do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zapobieżenia tym naruszeniom, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, nałożyć obowiązek wykonania tych zobowiązań.

[100) Zaistniały zatem okoliczności, aby poddać ocenie zasadność rozstrzygnięcia sprawy w oparciu o art. 28 uokik.

[101) Podejmując decyzję o uwzględnieniu bądź nieuwzględnieniu wniosku przedsiębiorcy o wydanie decyzji zobowiązującej go do podjęcia lub zaniechania określonych działań, Prezes Urzędu bierze pod uwagę całokształt okoliczności rozstrzyganej sprawy, w tym rodzaj naruszeń przedsiębiorcy, jak również skutki uwzględnienia przedmiotowego wniosku.

[102) (XXX XXX

[103) (XXX XXX XXX).

[104) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[105) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[106) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[107) W ocenie Prezesa UOKiK działania zaproponowane przez Spółkę uznać zatem należy za dalece niewystarczające.

[XXX XXX XXX XXX XXX).

[108) Ponadto, jak wynika z informacji przedstawionych w piśmie Assay ASI z dnia 28 kwietnia 2023 r.,

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[109) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[110) Biorąc pod uwagę powyższe, Prezes Urzędu, działając w ramach przyznanej mu przez ustawodawcę władzy dyskrecjonalnej, nie uwzględnił wniosku Spółki o wydanie decyzji w trybie art. 28 uokik.

ROZSTRZYGNIĘCIE O KARZE PIENIĘŻNEJ, ORZECZONEJ W PKT IV SENTENCJI DECYZJI

[111) Zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik, Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie, dopuścił się naruszenia zakazu określonego w art. 24 uokik.

[112) Kara pieniężna za naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, o którym mowa w art. 24 uokik, ma charakter fakultatywny. O tym, czy w konkretnej sprawie w odniesieniu do wskazanego przedsiębiorcy zasadne jest nałożenie kary pieniężnej decyduje, w ramach uznania administracyjnego, Prezes Urzędu. W niniejszej sprawie Prezes Urzędu uznał za zasadne nałożenie kary za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, o których mowa w pkt I-II sentencji decyzji.

[113) Art. 106 ust. 3 uokik, wskazujący sposób obliczania obrotu, przewiduje m.in. w pkt 1, że obrót oblicza się jako sumę przychodów wykazanych w rachunku zysków i strat - w przypadku przedsiębiorcy sporządzającego taki rachunek na podstawie przepisów o rachunkowości.

[114) Art. 106 ust. 5 uokik stanowi przy tym, że w przypadku gdy przedsiębiorca w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary nie osiągnął obrotu lub osiągnął obrót w wysokości nieprzekraczającej równowartości 100.000 euro, Prezes Urzędu nakładając karę pieniężną na podstawie ust. 1 uwzględnia średni obrót osiągnięty przez przedsiębiorcę w trzech kolejnych latach obrotowych poprzedzających rok nałożenia kary.

[115) Z kolei art. 106 ust. 6 uokik przewiduje, że w przypadku, gdy przedsiębiorca nie osiągnął obrotu w okresie trzyletnim, o którym mowa w ust. 5, lub gdy obrót przedsiębiorcy obliczony na podstawie tego przepisu nie przekracza równowartości 100.000 euro, Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej równowartości 10.000 euro.

[116) Zaś zgodnie z art. 106 ust. 1 i 7 uokik, w przypadku gdy przedsiębiorca nie dysponuje przed wydaniem decyzji danymi finansowymi niezbędnymi do ustalenia obrotu za rok obrotowy poprzedzający rok nałożenia kary, Prezes Urzędu, nakładając karę pieniężną na podstawie art. 106 ust. 1 i 2 uokik, uwzględnia obrót osiągnięty przez przedsiębiorcę w roku obrotowym poprzedzającym ten rok.

[117) W świetle art. 106 ust. 3 pkt 1 uokik, obrót przedsiębiorcy oblicza się jako sumę przychodów wykazanych w rachunku zysków i strat - w przypadku przedsiębiorcy sporządzającego taki rachunek na podstawie przepisów o rachunkowości.

[118) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[119) Obrót Assay Management w roku 2022 wyniósł (XXX) zł, co - uwzględniając średni kurs euro, ogłoszony przez Narodowy Bank Polski w dniu 29 grudnia 2023 r., tj. 4,3480 zł - stanowi po zaokrągleniu równowartość (XXX) euro. Obrót ten jest więc wyższy niż 100 000 euro, co uzasadnia zastosowanie art. 106 ust. 1 uokik, przy nałożeniu na Spółkę kary pieniężnej bez odniesienia do szczegółowych zasad ustalania wysokości kary, przewidzianych w ust. 5 i 6 tego przepisu.

[120) Zgodnie z art. 106 ust. 1 uokik, kara pieniężna może być nałożona jedynie w przypadku, gdy do naruszenia przepisów tej ustawy doszło co najmniej nieumyślnie.

[121) Zgodnie z art. 111 ust. 1 pkt 1 uokik, wysokość nakładanej kary pieniężnej ustalana jest z uwzględnieniem w szczególności okoliczności naruszenia przepisów tej ustawy oraz uprzedniego naruszenia, a także okresu, stopnia i skutków rynkowych naruszenia przepisów ustawy, przy czym stopień naruszenia Prezes UOKiK ocenia, biorąc pod uwagę okoliczności dotyczące natury naruszenia i działalności przedsiębiorcy, która stanowiła przedmiot naruszenia. Ustalając wysokość kar pieniężnych Prezes Urzędu bierze również pod uwagę okoliczności łagodzące oraz obciążające, które wystąpiły w sprawie.

[122) Zgodnie z art. 111 ust. 3 pkt 2 uokik, okolicznościami łagodzącymi są w szczególności: dobrowolne usunięcie skutków naruszenia, zaniechanie stosowania zakazanej praktyki przed wszczęciem postępowania lub niezwłocznie po jego wszczęciu, podjęcie z własnej inicjatywy działań w celu zaprzestania naruszenia lub usunięcia jego skutków oraz współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania, w szczególności przyczynienie się do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia postępowania.

[123) Wśród zamkniętego katalogu okoliczności obciążających art. 111 ust. 4 pkt 2 uokik wymienia: znaczny zasięg terytorialny naruszenia lub jego skutków, znaczne korzyści uzyskane przez przedsiębiorcę w związku z dokonanym naruszeniem, dokonanie uprzednio podobnego naruszenia oraz umyślność naruszenia.

[124) W ocenie Prezesa Urzędu, w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki do wymierzania kary pieniężnej z uwagi na cele prewencji indywidualnej i ogólnej, jak również cel represyjny. Nałożenie kary pieniężnej służyć powinno jako środek odstraszający od stosowania podobnych praktyk w przyszłości (prewencja indywidualna).

[125) Ustalając wysokość kar pieniężnych, o których mowa w pkt IV.1 oraz IV.2 sentencji decyzji, Prezes UOKiK uwzględnił przede wszystkim ujawnione w toku niniejszego postępowania okoliczności skutkujące naruszeniem przepisów uokik, a także okres stosowania zarzucanych praktyk. Ustalając wysokość poszczególnych kar Prezes Urzędu miał również na uwadze, iż Spółka dotychczas nie podejmowała działań naruszających przepisy uokik.

Kara pieniężna dotycząca praktyki określonej w pkt I decyzji Okoliczności naruszenia przepisów ustawy

[126) Zdaniem Prezesa Urzędu, praktykę, o której mowa w pkt I sentencji decyzji uznać należy za wysoce szkodliwą. Spółka poprzez swoje działanie dawała konsumentowi niesłuszne podstawy do przypuszczenia, iż ten angażując swój kapitał w reklamowaną inwestycję - bez względu na okoliczności zaistniałe w trakcie trwania umowy zawartej z Assay ASI - uzyska korzyści finansowe w kwocie zadeklarowanej przez Spółkę na etapie przedkontraktowym. Jednak, jak zostało to już wcześniej wskazane, otrzymanie jakiekolwiek świadczenia ze strony Funduszu było w pełni uzależnione od efektywności poczynionych przez Assay ASI inwestycji. W takich okolicznościach Spółka, reklamując inwestycję w weksle, nie była w stanie przewidzieć zdolności Funduszu do regulowania zobowiązań wobec konsumentów. Zatem z uwagi na charakter organizowanego przedsięwzięcia, Assay Management nie mogła utwierdzać konsumentów w przekonaniu, że otrzymają oni zysk w wysokości wskazywanej w toku działań marketingowych.

Okres stosowania zarzucanej praktyki

[127) (XXX XXX). W uznaniu Prezesa Urzędu okres stosowania praktyki należy uznać za długotrwały.

Stopień i skutki rynkowe naruszenia

[128) Prezes Urzędu przy nakładaniu kary uwzględnił także znaczny stopień naruszenia przez Spółkę przepisów uokik. Kwestionowane zachowanie Assay Management uznane zostało za sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa i zakwalifikowane jako nieuczciwa praktyka rynkowa. Działanie to naruszało podstawowe prawo konsumentów do uczestniczenia w przejrzystych i niezakłóconych warunkach rynkowych poprzez uzyskanie rzetelnych, prawdziwych i pełnych informacji. Natomiast, Assay Management, poprzez swoje działanie - stanowiące wprowadzanie w błąd - dawała konsumentowi niesłuszne podstawy do twierdzenia, iż przedsięwzięcie organizowane przez Assay ASI gwarantuje otrzymywanie przyszłych wypłat w deklarowanej przez reklamującego wysokości, bez względu na zaistniałe okoliczności, wpływając w ten sposób na sferę decyzyjną konsumentów, narażając ich na ryzyko inwestycyjne o nieakceptowalnym dla nich poziomie. W ocenie Prezesa UOKiK, w przypadku gdyby konsumenci otrzymali prawdziwe informacje o ryzyku inwestycji rodzącym zagrożenie nieosiągnięcia zysku w deklarowanej przez Spółkę wysokości, wysoce prawdopodobne jest, że osoby te podchodziłyby ostrożniej do oferty Spółki. Przeciętny konsument mógłby nie zdecydować się na zaangażowanie swojego kapitału w reklamowane przez Assay Management przedsięwzięcie lub przeznaczyć na tę inwestycje mniejszą kwotę niż miało to miejsce. Zatem, nieuczciwe działanie Spółki spowodowało poważne, negatywne skutki rynkowe.

[129) Dodatkowo, ustalając niniejszą karę Prezes Urzędu uwzględnił zarazem, iż przedmiotową praktyką dotknięta była znaczna grupa konsumentów - (XXX), a praktyka cechowała się dużą skalą bowiem nieuczciwe działania reklamowe Assay Management pozwoliły pozyskać Funduszowi środki w wysokości (XXX]zł.

[130) Z uwagi na powyższe uznano, iż praktyka Spółki była działaniem bardzo szkodliwym i spowodowała poważne, negatywne skutki rynkowe.

[131) W ocenie Prezesa Urzędu, ww. okoliczności przesądzają o ustaleniu kwoty bazowej kary na poziomie (...) obrotu osiągniętego przez Assay Management Sp. z o.o. w roku 2022, tj. (XXX]zł.

[132) W dalszym etapie kalkulacji kary rozważono, czy ustalona kwota bazowa powinna podlegać modyfikacjom. W ocenie Prezesa Urzędu w sprawie zaistniały zarówno okoliczności obciążające, jak i okoliczności łagodzące wymiar kary.

Okoliczności obciążające

[133) W procesie kalkulacji kary jako okoliczności obciążające uwzględniono: umyślność naruszenia oraz znaczny zasięg terytorialny stosowanej praktyki.

[134) (XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX).

[135) Wobec tego, w ocenie Prezesa Urzędu takie działanie Spółki miało charakter umyślny. W związku z tym, ta okoliczność uzasadnia podwyższenie kwoty bazowej kary o 50%.

[136) Należy przy tym mieć na uwadze, że praktyka miała szeroki zasięg oddziaływania. Zakwestionowane w decyzji informacje podawane były zarówno w kontakcie telefonicznym, jak również w treści wiadomości elektronicznych. Jak wspomniano, Spółka kontaktowała się z osobami zamieszkującymi różne regiony Polski. Treści zawierające prezentację oferty potencjalnie dotrzeć mogły do nieograniczonego grona odbiorców. Ta okoliczność uzasadnia podwyższenie kwoty bazowej o 20%.

Okoliczności łagodzące

[137) Na etapie miarkowania kary Prezes UOKiK uwzględnił fakt, że Zarządzający, z własnej inicjatywy, przed wszczęciem postępowania administracyjnego, zaniechał stosowania zarzucanej praktyki. Uzasadnia to więc obniżenie kwoty bazowej o 20%.

[138) Reasumując, uwzględniając wyszczególnione powyżej okoliczności obciążające oraz okoliczność łagodzącą, Prezes Urzędu zdecydował o zwiększeniu kwoty bazowej kary o 50%.

[139) Biorąc pod uwagę powyższe, za praktykę opisaną w pkt I sentencji decyzji, Prezes Urzędu nałożył na Assay Management karę w wysokości 435 225 zł, co stanowi (XXX) obrotu osiągniętego przez Spółkę w roku 2022.

Kara pieniężna dotycząca praktyki określonej w pkt II decyzji Okoliczności naruszenia przepisów ustawy

[140) Przypisana Spółce w pkt II sentencji decyzji praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów stanowiła wprowadzające w błąd działanie, polegające na eksponowaniu informacji o objęciu działalności Grupy Assay nadzorem KNF w sposób mogący wprowadzić konsumentów w błąd co do objęcia takim nadzorem również reklamowanej przez Assay Management oferty weksli Assay ASI. Jak wskazywano już wcześniej, zgodnie z obowiązującymi w okresie trwania naruszenia przepisami prawa, zarówno Fundusz, jak i Zarządzający podlegali takiemu nadzorowi. Jednak jego zakres nie obejmował reklamowanej przez Assay Management inwestycji, w tym wartości przyjętych w jej ramach środków oraz poziomu ich zabezpieczeń, czy też efektywności ich wydatkowania. Wobec powyższego podawane przez Spółkę informację o objęciu Grupy Assay nadzorem potencjalnie mogły wprowadzić konsumentów w błąd i wpłynąć na ich decyzję odnośnie do nabycia reklamowanego produktu.

Okres stosowania zarzucanej praktyki

[141) (XXX XXX xx). W uznaniu Prezesa Urzędu okres stosowania praktyki należy uznać za długotrwały.

Stopień i skutki rynkowe naruszenia

[142) Prezes Urzędu przy nakładaniu kary uwzględnił okoliczność, że stopień naruszenia przepisów uokik przez Spółki należy zakwalifikować jako znaczny. Działanie Spółki określone w pkt II sentencji decyzji naruszało podstawowe prawo konsumentów do uczestniczenia w przejrzystych i niezakłóconych warunkach rynkowych poprzez uzyskanie rzetelnych, prawdziwych i pełnych informacji.

[143) Naruszenie opisane w pkt II sentencji decyzji mogło przy tym powodować daleko idące, niekorzystne skutki rynkowe dla konsumentów. Przedstawiane przez Assay Management informacje wskazujące na objęcie działalności Grupy Assay nadzorem KNF mogło niesłusznie sugerować, iż stosunek wynikający z zawieranych Porozumień wekslowych również podlega nadzorowi tej instytucji. Informacje te mogły powodować po stronie przeciętnego konsumenta poczucie zwiększonego bezpieczeństwa inwestycji i przeważać o przekazaniu na rzecz Assay ASI posiadanego kapitału. Wskutek wyżej opisanych działań Spółki konsumenci zostali pozbawieni rzetelnej informacji o nieobjęciu nadzorem KNF inwestycji, która była im oferowana. Takie działanie mogło mieć wpływ na podjęcie przez nich decyzji dotyczącej umowy, której w przeciwnym razie by nie podjęli. Uznać bowiem należy, że konsumenci rzetelnie poinformowani o rzeczywistym modelu inwestycji mogliby zrezygnować z bliższego zainteresowania się ofertą.

[144) W ocenie Prezesa Urzędu, ww. okoliczności przesądzają o ustaleniu kwoty bazowej kary na poziomie (XXX) obrotu osiągniętego przez Assay Management Sp. z o.o. w roku 2022, tj. (XXX) zł.

[145) W dalszym etapie kalkulacji kary rozważono, czy ustalona kwota bazowa powinna podlegać modyfikacjom. W ocenie Prezesa Urzędu w sprawie zaistniały zarówno okoliczności obciążające, jak i okoliczności łagodzące wymiar kary.

Okoliczności obciążające

[146) W procesie kalkulacji kary Prezes UOKiK wziął pod uwagę okoliczności obciążające polegające na: umyślności naruszenia oraz znacznym zasięgu terytorialnym stosowanej praktyki.

[147) W ocenie Prezesa Urzędu,

[XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX XXX). W ocenie Prezesa UOKiK powyższe jednoznacznie dowodzi, że Assay Management mimo znajomości stanu prawnego świadomie wprowadzała konsumentów w błąd sugerując, iż proponowana inwestycja również podlega nadzorowi KNF, naruszając tym samym interes konsumentów.

[148) Wobec tego, w ocenie Prezesa Urzędu takie działanie Spółki miało charakter umyślny. Ta okoliczność uzasadnia podwyższenie kwoty bazowej o 50%.

[149) (XXX XXX XXX XXX XXX). Treści zawierające kwestionowany przekaz mogły dotrzeć do nieograniczonego grona odbiorców. Ta okoliczność uzasadnia podwyższenie kwoty bazowej o 20%.

Okoliczności łagodzące

[150) Na etapie miarkowania kary Prezes UOKiK uwzględnił fakt, że Spółka, z własnej inicjatywy, jeszcze przed wszczęciem postępowania administracyjnego, zaniechała stosowania zarzucanej praktyki. Uzasadnia to więc obniżenie kwoty bazowej o 20%.

[151) Reasumując, uwzględniając wyszczególnione powyżej okoliczności obciążające oraz okoliczność łagodzącą, Prezes Urzędu zdecydował o zwiększeniu kwoty bazowej kary o 50%.

[152) Biorąc pod uwagę powyższe, za praktykę opisaną w pkt II sentencji decyzji, Prezes Urzędu nałożył na Assay Management karę w wysokości 217 612,00 zł, co stanowi (XXX) obrotu osiągniętego przez Spółkę w roku 2022.

[153) W ocenie Prezesa Urzędu, wysokość poszczególnych kar pieniężnych jest adekwatna do okresu, stopnia i okoliczności naruszenia uokik, w tym skutków rynkowych jakie to naruszenie wywołuje. Nałożone kary pieniężne będą stanowić środek odstraszający od stosowania podobnych praktyk w przyszłości, skierowany zarówno wobec Spółki, jak również wobec innych przedsiębiorców podejmujących podobne działania. Kary pieniężne nałożone niniejszą decyzją spełnią również funkcję represyjną, to znaczy stanowić będzie dolegliwość dla strony niniejszego postępowania uzasadnioną stwierdzeniem naruszenia interesów konsumentów.

W związku z powyższym Prezes Urzędu orzekł jak w pkt IV sentencji decyzji.

[154) Nałożoną karę pieniężną Assay Management obowiązana jest wpłacić - zgodnie z przepisem art. 112 ust. 2 i 3 uokik - na rzecz Funduszu Edukacji Finansowej, na konto Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów: NBP O/O Warszawa nr 51 1010 1010 0078 7822 3100 0000, w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

Rozstrzygnięcie zamieszczone w pkt V decyzji (koszty postępowania)

[155) Zgodnie z art. 80 uokik, Prezes Urzędu rozstrzyga o kosztach w drodze postanowienia, które może być zamieszczone w decyzji kończącej postępowanie. W myśl art. 77 ust. 1 uokik, jeżeli w wyniku postępowania organ ochrony konsumentów stwierdził naruszenie przepisów ustawy, przedsiębiorca, który dopuścił się tego naruszenia, jest obowiązany ponieść koszty postępowania. W świetle natomiast art. 263 § 1 k.p.a. w zw. z art. 83 uokik, do kosztów postępowania zalicza się m.in. koszty doręczenia stronom pism urzędowych.

[156) Z kolei zgodnie z art. 264 § 1 k.p.a., jednocześnie z wydaniem decyzji organ administracji publicznej ustala w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania, osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia.

[157) Postępowanie w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów zostało wszczęte z urzędu, a w jego wyniku Prezes Urzędu stwierdził naruszenie przepisów uokik.

[158) Do kosztów przeprowadzonego postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów zaliczono poniesione koszty doręczenia pism w wysokości 35,80 zł.

Koszty niniejszego postępowania przedsiębiorca obowiązany jest wpłacić na konto Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie w NBP o/o Warszawa Nr 51 1010 1010 0078 7822 3100 0000 w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszej decyzji.

Mając powyższe na względzie, postanowiono jak w sentencji decyzji.

Pouczenia:

Stosownie do treści art. 81 ust. 1 uokik, w związku z art. 479²⁸ § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.), od niniejszej decyzji przysługuje odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w terminie miesiąca od dnia jej doręczenia, za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Delegatury we Wrocławiu (dane adresowe: pl. Strzelecki 25, 50-224 Wrocław).

W przypadku kwestionowania wyłącznie postanowienia o kosztach - zawartego w pkt V niniejszej decyzji - na podstawie art. 264 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, w związku z art. 83 uokik oraz stosownie do art. 81 ust. 5 tej ustawy, w związku z ^art.47932 Kodeksu postępowania cywilnego, Spółce przysługuje prawo wniesienia zażalenia do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w terminie tygodnia od dnia doręczenia niniejszej decyzji, za pośrednictwem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Delegatury we Wrocławiu (dane adresowe: pl. Strzelecki 25, 50-224 Wrocław).

Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 9 w związku z art. 32 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1144 z późn. zm.), odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów podlega opłacie stałej w kwocie 1000 zł, a zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów opłacie w kwocie 500 zł.

Zgodnie z art. 103 ust. 1 i ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazała, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie; spółka handlowa powinna wykazać także, że jej wspólnicy albo akcjonariusze nie mają dostatecznych środków na zwiększenie majątku spółki lub udzielenie spółce pożyczki. Zgodnie z art. 105 ust. 1 zd. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.

Stosownie do treści art. 117 § 1, § 3 i § 4 zd. 1 Kodeksu postępowania cywilnego, strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części, może domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego. Osoba prawna lub inna jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność sądową, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego. Wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego strona zgłasza wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych lub osobno, na piśmie lub ustnie do protokołu, w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.