RP.0441/34/88/32140/2013 - Dotacja na dziecko w niepublicznym punkcie przedszkolnym w związku z informacją składaną do SIO

Wnioskiem z dnia 7 października 2013 r. (doręczonym w dniu 10 października 2013 r.) zwrócił się Pan o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), a w szczególności odpowiedzi na pytania:

Ustosunkowując się do pierwszego z pytań, wskazać należy, że aktualne brzmienie art. 90 ust. 2d ww. ustawy, uwarunkowuje uzyskanie dotacji przez niepubliczny punkt przedszkolny jedynie od podania przez osobę prowadzącą taką formę wychowania przedszkolnego organowi właściwemu do udzielania dotacji, planowanej liczby uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji. Tym samym, jest to jedyna przesłanka niezbędna do uzyskania przez osobę prowadzącą niepubliczny punkt przedszkolny dotacji. Co istotne, wskazany przepis nie uzależnia przyznania dotacji od innych okoliczności, w tym od faktu, że podając liczbę dzieci w SIO według stanu na 30 września 2013 r. niepubliczny punkt przedszkolny nie podał dzieci niepełnosprawnych ani objętych wczesnym wspomaganiem, gdyż na dzień 30 września nie uczęszczały takie dzieci do punktu przedszkolnego. Ustawodawca, w treści art. 90 ust. 2d ww. ustawy posługuje się określeniem jednoznacznym - planowana liczba uczniów, stąd brak jest uzasadnionych przesłanek do uznania, że dla uzyskania dotacji konieczne jest np. uczęszczanie przez dzieci do punktu przedszkolnego i wykazanie tegoż faktu w SIO na dzień 30 września 2013 r.

Dodatkowo wskazać można, że w całym art. 90 ww. ustawy ustawodawca zastrzegł wymaganie, aby osoba prowadząca złożyła organowi właściwemu do udzielania dotacji, w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji, informację o planowanej liczbie uczniów. Wprowadzając taki warunek prawny w całym tym artykule, ustawodawca miał na celu umożliwienie jednostkom samorządu odpowiednie zaplanowanie środków w swoich budżetach.

Abstrahując od powyższego, w ocenie tut. Izby niespełnienie ww. obowiązku (poinformowania nie później niż do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji o planowanej liczbie uczniów) powoduje, że podmiot prowadzący nie będzie miał roszczenia o wypłatę dotacji. Jednakże zgodnie z postanowieniami art. 5a ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, do zadań oświatowych gminy należy zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej m.in. w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego. Mając na względzie fakt, że gmina może realizować to zadanie zarówno poprzez prowadzenie własnych placówek oświatowych, jak i dotowanie publicznych i niepublicznych placówek oświatowych tego typu prowadzonych przez inną osobę prawną lub osobę fizyczną, należałoby zatem przyjąć, że gmina w ramach realizacji zadań własnych w zakresie oświaty może zdecydować o wypłacie dotacji dla placówki, która realizuje zadania gminy w tym zakresie. W takim przypadku zasadne wydaje się przyjęcie, że decyzja w sprawie wypłaty dotacji powinna należeć do gminy.

Ponadto z analizy treści art. 90 ust. 2d ww. ustawy wynika, że brak jest zależności pomiędzy przyznaniem dotacji dla osoby prowadzącej wychowanie przedszkolne a uzyskaniem przez gminę subwencji na ten cel. W ocenie tut. Izby, jeśli zamiarem ustawodawcy byłoby wzajemnie uzależnienie takich okoliczności, zapewne wprowadziłby stosowne uregulowania prawne. Skoro zaś takich zależności nie ma, to należy rozpatrywać wspomniane kwestie na dwóch różnych płaszczyznach, pierwszej: osoba prowadząca wychowania przedszkolne - organ właściwy do udzielenia dotacji oraz drugiej: organ właściwy do udzielenia dotacji - organ przyznający subwencję ogólną.

W związku z powyższym, na tak postawione pytanie, należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.

Odpowiadając natomiast na drugie pytanie należy zauważyć, że znowelizowana ustawa o systemie oświaty od dnia 1 września 2013 r. zawiera nową redakcję art. 90 ust. 1a. Zgodnie z jego brzmieniem: "Niepubliczne przedszkole, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe oraz ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5, a także niepubliczne poradnie psychologiczno - pedagogiczne, które, zgodnie z art. 71b ust. 2a, prowadzą wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, otrzymują dotację z budżetu odpowiednio gminy lub powiatu w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na jedno dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, pod warunkiem, że osoba prowadząca przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę, ośrodek lub poradnię poda organowi właściwemu do udzielania dotacji informację o planowanej liczbie dzieci, które mają być objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji".

Natomiast zgodnie z brzmieniem § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. Nr 161, poz. 1080 z późn. zm.), zakresem przedmiotowym pojęcia inne formy wychowania przedszkolnego, objęte zostały m.in. punkty przedszkolne.

Ustawodawca w ww. ustawie wskazał więc konkretne jednostki, gdzie może być organizowane wczesne wspomaganie. W następstwie, w obowiązującym obecnie stanie prawnym należy do tej grupy niepubliczny punkt przedszkolny, będący rodzajem innej formy wychowania przedszkolnego. W związku z powyższym istnieje obowiązek udzielenia dotacji na dzieci objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju również prowadzonym przez inne formy wychowania przedszkolnego.

Zaznaczyć także należy, że do czasu wejścia w życie ostatniej nowelizacji ww. ustawy, niepubliczny punkt przedszkolny nie mógł być miejscem, gdzie mogło być organizowane wczesne wspomaganie, co w następstwie uniemożliwiało udzielenie dotacji na dzieci nim objęte.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.