RP.0441/114/69/31517/2013 - Możliwość podjęcia przez radę gminy uchwały w sprawie przyznania dodatkowego świadczenia pieniężnego w indywidualnej sprawie poza systemem pomocy społecznej

Szanowny Panie Prezydencie,

wnioskiem z dnia 18 lipca 2013 r. (doręczonym w dniu 22 lipca 2013 r.) Pani I. L. - Zastępca Prezydenta Miasta Starogard Gdański zwróciła się o wyjaśnienie, czy Rada Gminy może podjąć uchwałę o przyznaniu dodatkowego świadczenia pieniężnego w indywidualnej sprawie i zobowiązać organ wykonawczy do wypłaty tego świadczenia poza systemem pomocy społecznej?

Pytanie wynika z sytuacji, jaka zaistniała w związku z pożarem zabytkowych młynów i konieczności udzielenia pomocy osobom fizycznym, które ucierpiały w wyniku pożaru. Gmina miejska udzieliła już wsparcia ze środków pomocy społecznej oraz przekazano tym osobom wyposażone mieszkanie.

Odnosząc się do kwestii przedstawionej we wniosku należy stwierdzić, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r, poz. 594) do zadań własnych gmin należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w tym m. in. pomoc społeczna. Należy również pamiętać o normie art. 18 ust. 1 w/w ustawy, zgodnie z którą do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej.

Kwestie związane z pomocą społeczną uregulowane zostały w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz.182 z późn. zm.). W jej art. 1 stwierdza się, że ustawa określa:

Z art. 2 w/w ustawy wynika natomiast, iż pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości (ust. 1). Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej І samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi (ust. 2).

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w m. in. z powodu zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej (art. 7 pkt 14).

Norma art. 110 ust. 1 w/w ustawy stanowi zaś, że zadania pomocy społecznej w gminach wykonują jednostki organizacyjne - ośrodki pomocy społecznej.

Powyższe regulacje ustawowe prowadzą do wniosku, iż kompetencje w zakresie realizacji zadań gminy polegające na udzielaniu pomocy osobom poszkodowanym w wyniku zdarzenia losowego, jakim niewątpliwie jest pożar, ustawowo zostały zastrzeżone dla ośrodka pomocy społecznej działającego w ramach systemu pomocy społecznej, który realizuje je w formach i zakresie określonym w/w ustawą. W aktualnie obowiązującym stanie prawnym brak jest, w ocenie tut. Izby, podstaw do udzielenia przez organ stanowiący gminy pomocy skierowanej do indywidualnego odbiorcy w formie, czy zakresie wykraczającym poza granice określone ustawą o pomocy społecznej.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.