RIO. V.076.16.2012 - Przyznawanie dotacji na absolwentów szkół niepublicznych

Odpowiadając na pismo z dnia 3 lipca 2012 r. (znak: WKOS.KOS-K.4431.13.2012), dotyczące dotacji dla szkoły niepublicznej w miesiącach wakacyjnych na absolwenta tej szkoły, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - niepubliczne przedszkola, w tym specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół podstawowych artystycznych otrzymują dotacje z budżetu gminy.

Dotacje te w świetle norm prawnych ujętych w cyt. wyżej art. 90 ustawy o systemie oświaty przysługują na jednego ucznia. Zasadniczym problemem do rozstrzygnięcia - jest zatem określenie, do jakiego momentu osoba pobierająca naukę ma status ucznia, a od jakiego momentu - staje się absolwentem. Jest to szczególnie istotne wobec braku ustawowej definicji absolwenta - w ustawie o systemie oświaty. Pomocnym dla rozstrzygnięcia powyższego zagadnienia jest orzecznictwo sądów powszechnych.

W wyroku z dnia 13 grudnia 2011 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Kr 1540/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zajął stanowisko, że podstawowym warunkiem przyznania dotacji, o którym mowa, między innymi - w art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty - jest posiadanie statusu ucznia - "Dopóki uczeń oficjalnie nie zakończy nauki, poprzez zdanie egzaminu końcowego, to musi być traktowany jak wychowanek, na którego przysługuje dotacja. Jeżeli natomiast zakończy cykl edukacyjny wcześniej, np. zrezygnuje z nauki, to nie ma podstaw, aby na niego przysługiwała dotacja". Z kolei w wyroku z dnia 14 grudnia 2007 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt IV SA/GL 523/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyraził pogląd, że "uczeń szkoły, który ukończył daną szkołę staje się absolwentem tej szkoły i otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły z datą zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych".

Zestawienie tez zawartych w cytowanych wyżej wyrokach, prowadzi do wniosku, że ustawa o systemie oświaty, przewidując możliwość dotowania niepublicznych placówek oświatowych - zastrzegła prawo do otrzymania dotacji - na uczniów (wychowanków, słuchaczy - zgodnie z art. 3 pkt 11 powołanej wyżej ustawy o systemie oświaty) nie rozstrzygając jednoznacznie sytuacji absolwentów, z punktu widzenia uprawnienia podmiotu prowadzącego szkołę niepubliczną - do ubiegania się o dotację na absolwentów, mając na uwadze choćby administracyjny termin zakończenia roku szkolnego (31 sierpnia).

Opierając się jednak na wyżej przytoczonych wyrokach sadów administracyjnych, należy uznać, że skoro osoba, która zakończyła roczne zajęcia dydaktyczno-wychowawcze i ukończyła daną szkolę - staje się jej absolwentem a więc nie powinna być traktowana jak uczeń, a podstawowym warunkiem przyznania dotacji, o którym mowa, między innymi - w art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty - jest posiadanie statusu ucznia - to w obecnym stanie prawnym dotacja na absolwenta nie przysługuje.

Podkreślam, że zgodnie z procedurą przyjętą w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Zielonej Górze każde zapytanie w sprawie stosowania przepisów o finansach publicznych winno być poprzedzone własną opinią prawną w danej kwestii dołączoną do wniosku (zgodnie ze wzorem zamieszczonym na naszej stronie internetowej). Udzielenie wyjaśnienia z pominięciem określonego sposobu postępowania, związane jest z wcześniej przyjętym stanowiskiem Kolegium w tej sprawie.

Jednocześnie wskazuję, że stanowisko zaprezentowane w piśmie - nie jest prawnie wiążącą wykładnią obowiązujących przepisów prawa, a stanowi jedynie pogląd Izby w zakresie zagadnień objętych zapytaniem.

Ponadto informuję, iż w związku z tym, że w praktyce funkcjonują w poszczególnych jednostkach samorządu terytorialnego odmienne zasady dotowania w odniesieniu do absolwentów szkół, przewiduje się doprecyzowanie przepisów art. 80 i 90 ustawy o systemie oświaty, dotyczących dotowania szkół publicznych oraz niepublicznych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W dniu 26 czerwca 2012 r. wpłynął do Marszałka Sejmu poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, którego celem jest doprecyzowanie przepisów ustawy o systemie oświaty w taki sposób, aby podstawa prawna do udzielania dotacji na absolwentów szkół kończących zajęcia dydaktyczno - wychowawcze w kwietniu lub czerwcu, w okresie od miesiąca, następującego po miesiącu, w którym ukończyli szkołę do końca roku szkolnego nie budziła żadnych wątpliwości. Proponuje się, aby projektowana ustawa weszła w życie w ciągu 7 dni od dnia ogłoszenia, co pozwoli na przyspieszenie wypłaty dotacji przez jednostki samorządu terytorialnego na absolwentów szkół kończących zajęcia dydaktyczno - wychowawcze w kwietniu lub czerwcu w okresie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ukończyli szkołę, do końca roku szkolnego.