RIO.II-025-7/10 - Zakres odpowiedzialności w rozumieniu przepisów ustawy o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych.

W odpowiedzi na Pańskie pismo Sk.III.7322-6-1/10 z dnia 8 lutego 2010 r. i zawarte w nim pytanie Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku informuje, że nie jest instytucją powołaną do oceny kwestii związanych z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Organem właściwym w tym przedmiocie jest Regionalna Komisja Orzekająca w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Białymstoku, która bada poszczególne zarzuty kierowane wobec osób obwinionych o naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komisja ta jednak nie mieści się w strukturach organizacyjnych RIO w Białymstoku.

Odnosząc się do treści pisma i ogólnych zasad odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych należy zauważyć, że odpowiedzialność ta uregulowana jest w ustawie z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.). Z przepisów przytoczonej ustawy wynika, że odpowiedzialność taka może być przypisana kierownikowi jednostki sektora finansów publicznych lub innej osobie dysponującej środkami publicznymi tylko w określonych przypadkach. Przede wszystkim przesłanką niezbędną do przypisania odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest udowodnienie winy w czasie popełnienia naruszenia (art. 19 ust. 2 ustawy), tj. stwierdzenie że dana osoba poprzez swoje działanie lub zaniechanie naruszyła przepis prawa materialnego skutkujący naruszeniem dyscypliny finansów publicznych i w danych okolicznościach mogła zachować się inaczej (zachować należytą ostrożność przewidzianą w danych okolicznościach, nie godzić się na czy skutkujący naruszeniem). Oznacza to, że przypisanie winy nie jest możliwe w sytuacji gdy osoba dysponująca środkami publicznymi nie miała możliwości innego zachowania się, niż w taki sposób, który doprowadził w efekcie do naruszenia, tj. do naruszenia dyscypliny finansów publicznych doszło wskutek obiektywnych okoliczności niezależnych od osoby dysponującej środkami publicznymi.

Biorąc pod uwagę przytoczoną w piśmie analizę przepisów i ukształtowane orzecznictwo sądów trudno jest się jednoznacznie wypowiedzieć czy odstąpienie od ustalenia w decyzji o warunkach zabudowy stawki procentowej opłaty planistycznej oraz odstąpienie od wydania decyzji ustalającej rentę planistyczną w oparciu o art. 63 ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym będzie stanowiło naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Wskazane wyżej przesłanki przypisania takiej odpowiedzialności wskazują na konieczność rozpatrywania każdego przypadku w kontekście okoliczności popełnienia czynu. Jednak nieprecyzyjność przepisów i niejednolite orzecznictwo w tej kwestii mogą wzbudzać wątpliwości co do obciążenia winą osób odpowiedzialnych za ustalenie renty planistycznej.