RFI/033-403/1138/LPY/2010/2884 - Wydzielone rachunki dochodów własnych

W odpowiedzi na Pani pismo z dnia 16 listopada 2010 r. (znak: xxx) dotyczące rachunków pomocniczych, które mają być utworzone na mocy art. 93 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241 z późn. zm.), uprzejmie przedstawiam następujące stanowisko.

Stosownie do postanowień zawartych w art. 93 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, utworzone przez jednostki budżetowe wydzielone rachunki dochodów własnych będą mogły funkcjonować zgodnie z dotychczasowymi przepisami, z jednoczesnym regulowaniem zobowiązań i ściąganiem należności, do dnia 31 grudnia 2010 r. Po upływie tego terminu, nieściągnięte należności i nieuregulowane zobowiązania, przejmie jednostka budżetowa, przy której funkcjonowały rachunki dochodów własnych, a środki pieniężne jednostki budżetowej zgromadzone na wydzielonym rachunku dochodów własnych będą przekazywane na rachunek pomocniczy jednostki.

Odnosząc się do kwestii finansowania wydatków jednostki w ramach rachunku pomocniczego, należy wskazać na art. 93 ust. 3 ww. ustawy. Zgodnie z uregulowaniami niniejszego przepisu, środki pieniężne jednostki budżetowej, przekazane na rachunek pomocniczy jednostki budżetowej, będą mogły być przez nią wykorzystywane na dotychczasowe cele do dnia 30 czerwca 2011 r. Zatem wydatkowanie tych środków pieniężnych powinno odbywać się do dnia 30 czerwca 2011 r. zgodnie z dotychczasowymi celami, jakie były finansowane w ramach dochodów własnych utworzonych na podstawie ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.). Dodatkowo podkreślenia wymaga, iż jak wynika z art. 93 ust. 4 ustawy w razie niewykorzystania środków pieniężnych, o których mowa powyżej, w terminie do dnia 30 czerwca 2011 r. samorządowe jednostki budżetowe przekazują na dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Ponadto, należy zauważyć, iż co do wydatków realizowanych z rachunku pomocniczego nie ma obowiązku ich ujmowania w planie finansowym jednostki budżetowej, co nie wyklucza jednak sporządzania przez kierownika jednostki odrębnego "planu" wydatkowania odprowadzonych na ten rachunek środków pieniężnych, mając przy tym na względzie systemowe zasady prowadzenia gospodarki środkami publicznymi.

Środki pieniężne, które wpłyną po dniu 31 grudnia 2010 r., z tytułu przejętych przez samorządową jednostkę budżetową należności, powinny być odprowadzone na dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Wypowiadając się w zakresie regulowania zobowiązań, uprzejmie informuję, iż przepis art. 93 ust. 1 ustawy ogranicza możliwość regulowania zobowiązań w dwojaki sposób. Po pierwsze, mogą one być regulowane jedynie z wydzielonych rachunków dochodów (a nie rachunków pomocniczych). Po drugie, mogą one być regulowane jedynie do dnia 31 grudnia 2010 r., bowiem po upływie tego terminu nieuregulowane zobowiązania przejmuje jednostka budżetowa, przy której funkcjonowały rachunki dochodów własnych. W związku z tym, należy stwierdzić, że po dniu 31 grudnia 2010 r. ustawa nie daje możliwości regulowania zobowiązań przejętych (zaciągniętych i nieuregulowanych przed dniem 31 grudnia 2010 r.) przez jednostkę budżetową z rachunku pomocniczego jednostki, a jedynie zobowiązań bieżących powstałych w roku 2011 wynikających z realizacji celów, jakie dotychczas były finansowane w ramach dochodów własnych.

Odnosząc się natomiast do kwestii salda na rachunku dochodów własnych, należy zauważyć, iż na dzień 31 grudnia 2010 r. stan salda powinien określać wielkość środków pieniężnych, jakie mogą pozostać po uprzednim jednak uregulowaniu zobowiązań i ściągnięciu należności, i w tej wysokości, po dniu 31 grudnia 2010 r., środki te powinny być odprowadzone na rachunek pomocniczy jednostki budżetowej.

Niezależnie od przedstawionych wyjaśnień, dodatkowego podkreślenia wymaga, iż w odniesieniu do samorządowych jednostek budżetowych prowadzących działalność określoną w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) w nowej ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) przewidziano rozwiązania systemowe w zakresie funkcjonowania instytucji wydzielonego rachunku dochodów. Uregulowania art. 223 ww. ustawy stwarzają możliwość gromadzenia na wydzielonym rachunku dochodów, wyraźnie określonych w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, przez samorządowe jednostki budżetowe prowadzące działalność w ramach systemu oświaty. Istotnym jest również, że to organ stanowiący będzie określał jednostki budżetowe, które będą mogły gromadzić dochody na wydzielonym rachunku, jak również źródła tych dochodów oraz ich przeznaczenie, a także sposób i tryb sporządzania planu finansowego dochodów i wydatków nimi finansowanych. Rachunek ten będzie skonsolidowany z budżetem jednostki samorządu terytorialnego. Środki finansowe zgromadzone w ciągu roku na rachunku będą mogły być wydawane na bieżące potrzeby, a pozostałość na koniec roku budżetowego podlegać będzie odprowadzeniu na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego i zmieni wynik budżetu, przy czym nie można przeznaczać tych dochodów-wraz z odsetkami na finansowanie wynagrodzeń osobowych.