PUS.PP I 443/20/04/BO - Obowiązek instalacji kas fiskalnych.

Pytanie podatnika

Czy należy instalować kasy fiskalne we wszystkich punktach sprzedaży, w których dokonywana jest sprzedaż usług, nie korzystających ze zwolnienia z ewidencjonowania, u podatnika obowiązanego do jej prowadzenia za pomocą kas rejestrujących - czy wystarczy jedna kasa zainstalowana w siedzibie firmy?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT - podatnicy sprzedający towary i świadczący usługi, w tym również w zakresie handlu i gastronomii, na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych, są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W ust. 3 pkt 2 tego artykułu Minister Finansów otrzymał delegację do zwolnienia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu. Minister Finansów wykorzystał powyższe uprawnienie w wydanych aktach prawnych dotyczących kas rejestrujących.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U Nr 121, poz. 1295 ze zm.) oraz z dnia 20 grudnia 2001 r. (Dz. U. Nr 151, poz. 1711 ze zm.) - obowiązek rozpoczęcia ewidencjonowania w 2001 r. podobnie jak w roku 2002 r. dotyczy podatników, których obroty z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej lub prowadzących ją w formie indywidualnych gospodarstw rolnych przekroczyły w ciągu 2000 r. i 2001 r. kwotę 40.000 zł.

Dla wszystkich tych podatników określono tylko jeden termin rozpoczęcia ewidencjonowania, tj. odpowiednio: - od dnia 1 marca 2001 r. i od dnia 1 marca 2002 r. (§ 1 ust. 1 i 3 ww. rozporządzeń w sprawie kas). Termin ten dotyczy jednak wyłącznie tych podatników, którzy nie byli obowiązani do ewidencjonowania przed tą datą, z uwzględnieniem obowiązujących w tym okresie przepisów o terminach instalowania poszczególnych kas przez podatników.

Zgodnie z treścią § 3 cyt. rozporządzeń w sprawie kas - w przypadku podatników, którzy nie byli obowiązani przed dniem 1 stycznia 2001 r. i odpowiednio przed dniem 1 stycznia 2002 r. do rozpoczęcia ewidencjonowania i jednocześnie nie przekroczyli odpowiednio w 2000 r. i 2001 r. kwoty obrotu, o której mowa w § 1, a którzy w trakcie 2001 r. i 2002 r. przekroczą tę kwotę, obowiązek rozpoczęcia ewidencjonowania powstaje po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie obrotu w wysokości 40.000,- zł z działalności,. o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie, jak wynika z powołanych powyżej rozporządzeń w sprawie kas, podatnicy mogli korzystać - na podstawie § 6 ust. 1 cytowanych rozporządzeń - ze zwolnienia podmiotowego.

Zgodnie z § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących z dnia 22 grudnia 2000 r. i 20 grudnia 2001 r. - do 31 grudnia 2001 r. i odpowiednio do 31 grudnia 2002 r. z obowiązku ewidencjonowania zwolnieni są podatnicy świadczący:

1) usługi łączności,

2) usługi komunalne materialne, z wyłączeniem:

a) sprzedaży gazu płynnego,

b) usług w zakresie prania, chemicznego czyszczenia i farbowania oraz prasowania i maglowania,

3) usługi niematerialne, z wyłączeniem usług hotelarskich i turystycznych.

Ponadto w okresie od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2002 r., na podstawie § 6 cyt. rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2001 r. wyłączono ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania podatników świadczących usługi przewozu osób i ładunków taksówkami osobowymi i bagażowymi.

Zwolnienie określone w ust. 1 § 6 (obydwu rozporządzeń) stosuje się, jeżeli udział wartości tych usług w 2000 r. i odpowiednio w 2001 r. był wyższy od 70 % ogólnego obrotu podatnika z tytułu działalności wymienionej w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT (zwolnienie podatnika z obowiązku ewidencjonowania w zakresie całej działalności),- na podstawie § 8 cytowanych rozporządzeń - ze zwolnienia przedmiotowego dla czynności wymienionych w załącznikach do ww. rozporządzeń.

Zgodnie z przepisami prawnymi obowiązującymi w latach 2001 i 2002 dla potrzeb podatku od towarów i usług oraz określenia obowiązków oraz warunków zwolnienia niektórych grup podatników w zakresie ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kas fiskalnych obowiązywał podział usług wynikający z zarządzenia Nr 30 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 sierpnia 1985 r. (znak: OBP-BP-58/85) w sprawie Klasyfikacji Usług (Dz. Urz. GUS Nr 3, poz. 9), opublikowanych w Zeszycie Metodycznym GUS Nr 58, Warszawa 1985 r.

W ww. rozporządzeniach w sprawie kas rejestrujących, prawodawca przy określeniu czynności zwolnionych posługiwał się pojęciami: "usługi niematerialne" i usługi "komunalne materialne". Określenia te występowały w Klasyfikacji Usług (KU) obowiązującej dla celów podatku VAT do końca 2002 r., co wynikało z treści art. 54 ust. 4 ustawy o VAT. Od dnia 1 stycznia 2003 r. moc obowiązującą do celów podatku od towarów i usług, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2005 r. zgodnie z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (Dz. U. Nr 89, poz. 844) mają klasyfikacje wydane w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług - PKWiU - (Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze zm.).

Tak więc, aby ustalić jakie czynności zawierają się w terminie "usługi niematerialne" oraz "usługi komunalne materialne" konieczne jest odwołanie się do Klasyfikacji Usług, ponieważ tylko tam występuje podział usług na sferę produkcji materialnej, do których zaliczono dział - usługi komunalne materialne oraz sferę działalności poza produkcją materialną, do której należą usługi niematerialne.

Uwzględniając powyższe oraz w oparciu o przedstawiony stan faktyczny tj. określenie przez podatnika - w oświadczeniu o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania do ewidencjonowania, złożonym w tut. organie podatkowym w dniu 04.11.2002 r. - terminu rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych określonych w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT od dnia 06.11.2002 r.- firma obowiązana była sklasyfikować rodzaj wykonywanych czynności na podstawie KU wg klasyfikacji, którą posługiwały się ww. rozporządzenia w sprawie kas tj. w podziale na usługi komunalne materialne i niematerialne. W momencie utraty zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w § 6 ust. 2 ww. rozporządzeń w sprawie kas lub dobrowolnego rozpoczęcia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej - czynności nie korzystające ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w powołanym wyżej § 8 cytow. rozporządzeń w sprawie kas tj. nie będące usługami niematerialnymi lub komunalnymi materialnymi winny być ewidencjonowane za pomocą kasy rejestrującej.

Jednocześnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu zauważa, iż to podatnik obowiązany jest do prawidłowego zakwalifikowania świadczonych usług wg właściwej klasyfikacji tj. odpowiednio KU i PKWiU. Sklasyfikowane przez podatnika usługi przesłane na wezwanie tutejszego organu podatkowego są nieprawidłowe. Brak jest w klasyfikacji PKWiU usług o symbolu 70.40.12 określonych przez podatnika jako wypożyczanie kaset video.

Z opisanego przez podatnika stanu faktycznego przedstawionego w ww. piśmie wynika, iż dokonuje on sprzedaży, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w ośmiu punktach prowadzenia działalności, a obrót uzyskany z niej wpłaca zbiorczo do kasy znajdującej się w siedzibie firmy zainstalowanej 06.11.2002 r.

Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1999 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników, (Dz. U. Nr 109, poz. 1249 ze zm.) podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży przy zastosowaniu kasy i dokonywania wydruku z każdej sprzedaży paragonu fiskalnego oraz do wydania oryginału paragonu nabywcy. Ponadto § 4 ust. 6 cyt. rozporządzenia stanowi, iż paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać datę i czas (godzinę i minutę) sprzedaży. Zatem na sprzedającym spoczywa obowiązek zaewidencjonowania sprzedaży w rzeczywistym (zgodnym ze stanem faktycznym) momencie jej dokonania, a więc wydania towaru i przyjęcia zapłaty, jak również wręczenia oryginału paragonu kasowego dokonującemu zakupu nabywcy. Nie jest dopuszczalne więc rejestrowanie w kasie kwot zbiorczych sprzedaży.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz uwzględniając powołane wcześniej przepisy tut. organ podatkowy nie potwierdza stanowiska podatnika, iż jest on zwolniony z prowadzenia ewidencji za pomocą kas rejestrujących w poszczególnych punktach prowadzonej działalności na terenie gminy Św. Katarzyna. W świetle obowiązujących przepisów obowiązane jest prowadzić ww. ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących we wszystkich punktach sprzedaży, w których są sprzedawane prawidłowo sklasyfikowane usługi nie korzystające ze zwolnienia z ewidencjonowania na podstawie

1) § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2001 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 151, poz. 1711 ze zm.) obowiązującego w 2002 r.,

2) § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 234, poz. 1971 ze zm.) obowiązującego w 2003 i 2004 roku.

W odpowiedzi na propozycje ewentualnych działań podatnika - tutejszy organ podatkowy informuje, iż brak jest podstawy prawnej do wydawania przez Naczelnika Urzędu Skarbowego decyzji zwalniającej z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy użyciu kas rejestrujących zawartego w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. Powyższe uprawnienia posiada Minister Finansów, który zagadnienia zwolnień podmiotowych i przedmiotowych uregulował w aktach prawnych powołanych powyżej.