PUS.I/423/65/2004 - Skutki umorzenia udziałów w spółce.

"(...) Tryb i zasady dotyczące umorzenia udziałów w spółce z o.o. reguluje art. 199 Kodeksu spółek handlowych. Stanowi on, że umorzenie to może być dokonane albo za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez takiej zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która określa podstawę prawną umorzenia oraz wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Artykuł 199 § 3 Kodeksu dopuszcza również możliwość umorzenia udziału za zgodą wspólnika bez należnego wynagrodzenia. Z wniosku spółki wynika, iż spółka planuje dokonanie operacji obniżenia kapitału zakładowego poprzez umorzenie udziałów bez wypłaty wynagrodzenia wspólnikom. Kwota z umorzenia zostanie przekazana na pokrycie strat.

Odnosząc się do skutków podatkowych umorzenia udziałów w spółce należy stwierdzić, iż w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r. zgodnie z zapisem art. 10 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.) dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów z wyjątkiem umorzenia udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Dochód ten objęty jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Podobna regulacja prawna w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia udziału występuje odpowiednio w art. 24 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.). W przypadku zaś umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie powstaje faktyczny dochód (przychód) po stronie udziałowca, który zbył udziały na rzecz spółki, a więc przytoczone przepisy o podatku dochodowym w tym wypadku nie znajdą zastosowania.

W świetle obowiązujących przepisów podatkowych dla spółki dokonującej nabycia własnych akcji w celu ich umorzenia, jak również dla pozostających w spółce udziałowców nie wystąpią skutki podatkowe. Podobne stanowisko zostało wyrażone przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi z dnia 23 lutego 2004 r. na zapytanie poselskie "(...) nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce. Podobnie czynność ta nie spowoduje również powstania przychodu u wspólników tej spółki, jakkolwiek wzrośnie wartość księgowa posiadanych przez nich udziałów. U wspólników pozostających w spółce ewentualny dochód wystąpi dopiero w przypadku: umorzenia posiadanych przez nich udziałów spółki (zbycia w celu umorzenia), zbycia tych udziałów na rzecz osoby trzeciej lub likwidacji spółki, jeżeli w następstwie tych zdarzeń wspólnicy uzyskają przychód przewyższający poniesione przez nich koszty objęcia lub nabycia tych udziałów".

Wobec powyższego należy stwierdzić, że stanowisko spółki w przedmiotowym zakresie jest słuszne.

Niniejszej odpowiedzi udzielono w oparciu o aktualny stan prawny oraz faktyczny przedstawiony w zapytaniu".