PT1.054.10.2017 - Stanowisko MF w sprawie wykreślenia firm z rejestru VAT.

W nawiązaniu do interpelacji nr 10293 Pana Posła (...) oraz grupy posłów w sprawie wykreślenia firm z rejestru VAT - na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawa o VAT", uprzejmie informuję:

Wprowadzone ustawą z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 2024) - tzw. pakiet uszczelniający, rozwiązania modyfikujące zasady rejestrowania i wyrejestrowywania podatników z rejestru podatników VAT mają na celu utrzymywanie tego rejestru w jak najbardziej aktualnym stanie i usuwanie z niego podmiotów, które w nim figurować nie powinny - czy to z racji faktycznego zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych, czy też z uwagi na wykonywanie czynności, którym trudno przypisać miano działalności gospodarczej. Powyższe rozwiązania - obok całego szeregu rozwiązań uszczelniających system VAT - nakierowane są na ograniczanie oszustw i nadużyć w podatku VAT oraz poprawę ściągalności tego podatku.

Podkreślić przy tym należy, że przepis pozwalający na wykreślanie z rejestru podatników VAT bez konieczności zawiadamiania go o tym, jeżeli okaże się, że podatnik nie istnieje lub mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo jego pełnomocnikiem, funkcjonuje od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej (2004 r.). Nie jest to więc przepis nowy, wspomnianą nowelizacją z 1 grudnia 2016 r. dokonano jedynie jego modyfikacji poprzez rozszerzenie katalogu sytuacji, w których będzie miał on zastosowanie.

Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. przepisem art. 96 ust. 9 ustawy o VAT, wykreślenie podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadomienia go o powyższym, następuje gdy:

We wszystkich wymienionych powyżej przypadkach trudno doszukiwać się uzasadnienia dla konieczności zawiadamiania podatnika o samym fakcie wykreślenie go z rejestru skoro przesłanką wykreślenia podatnika jest de facto brak kontaktu z podatnikiem lub jego pełnomocnikiem.

Pragnę zapewnić, że wykreślenie podatnika z rejestru na podstawie ww. przesłanek będzie odbywać się w oparciu o racjonalną analizę całokształtu okoliczności występujących w każdej indywidualnej sprawie, analizie przeprowadzanej na podstawie wszelkich dostępnych organom podatkowym informacji, w sposób pragmatyczny i adekwatny do okoliczności. Podkreślić przy tym należy, że przed dokonaniem wykreślenia podmiotu z rejestru podatników VAT urzędy skarbowe są zobowiązane podejmować wszelkie działania w celu skontaktowania się z podatnikiem.

W przypadku wykreślenia podatnika z rejestru istnieje możliwość przywrócenia jego zarejestrowania - bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego - jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą (a przykładowo brak kontaktu z nim spowodowany był okolicznościami od niego niezależnymi). Jeżeli podatnik wykreślony z rejestru złoży deklaracje, to taka sytuacja będzie podlegała wyjaśnieniu (z punktu widzenia spełnienia przesłanki prowadzenia opodatkowanej działalności gospodarczej). Wprawdzie samo złożenie deklaracji nie jest podstawą do przewrócenia rejestracji, jednak jeżeli podatnik prowadzi opodatkowaną działalność, to przywrócone zostanie jego zarejestrowanie.

Dodatkowo uprzejmie informuję, że status podatnika VAT można sprawdzić korzystając z usługi Ministerstwa Finansów w zakresie bazy podatników on-line (Usługa "Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT") znajdującej się w Portalu Podatkowym pod adresem: http://www.finanse.mf.gov.pl/pp/wyszukiwarki. Status podatnika można również potwierdzić wnioskując do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie przez niego stosownego zaświadczenia (art. 96 ust. 13 ustawy o VAT).

Reasumując, wszelkie obawy co do bezpodstawnego wykreślania podatników z rejestru podatników VAT bez stosownego ich o tym zawiadamiania należy uznać za nieuzasadnione. Kluczową jednak kwestią w tym zakresie będzie prawidłowe wypełnianie przez podatników obowiązku aktualizacji adresów prowadzonej działalności gospodarczej, jak również podawanie przez nich i stosowna aktualizacja możliwości kontaktu z nimi (numery telefonów, adresy mailowe). Pozwoli to na usprawnienie współpracy pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi.