PSUS/PP-OIO/443-26/06 /ŁG - Czy zapłata kary umownej jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) stwierdzam, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2006 r., który wpłynął w dniu 1 lutego 2006 r., uzupełnionym pismami z dnia 7 marca 2006 r. i z dnia 15 marca 2006 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

W dniu 1 lutego 2006 r. do Naczelnika Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Stan faktyczny:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółka prowadzi działalność polegającą m.in. na świadczeniu usług przewozowych w transporcie kolejowym. Zgodnie z zawartą umową kontrahent zlecający wykonanie usług przewozu deklaruje z wyprzedzeniem? nie później niż 10 dni przez rozpoczęciem miesiąca wielkość planowanego tonażu do przewiezienia. Na podstawie tych danych Spółka dzierżawi (bierze) odpowiedni sprzęt do realizacji przewozu (dzierżawa cystern, dzierżawa torów, dzierżawa lokomotyw, itp.). W przypadku, gdy zmniejszona zostanie wielkość tonażu do przewiezienia w stosunku do deklarowanego, kontrahent zlecający przewóz będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki kary umownej, której wysokość pokryje koszty Spółki (§ 1 pkt 14 umowy). Spółka w piśmie z dnia 7 marca 2006 r. wyjaśniła, iż świadczone usługi przewozowe posiadają kod PKWiU 63.40.12 - Usługi spedycji.

Pytanie Spółki: Czy zapłata kary umownej jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Spółki: Spółka uważa, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

W świetle powyższego kary umownej nie można uznać za czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa wyżej, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie zaś do przepisu art. 2 pkt 6 ustawy, pod pojęciem towarów należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Spółka w piśmie z dnia 7 marca 2006 r. sama dokonuje klasyfikacji przedmiotowych usług stwierdzając, iż usługi wykonywane przez Spółkę to usługi spedycji (PKWiU 63.40.12). Ponadto Spółka stwierdza, iż w przypadku, gdy zmniejszona zostanie wielkość tonażu do przewiezienia w stosunku do deklarowanego, kontrahent zlecający przewóz będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki kary umownej, której wysokość pokryje koszty Spółki (§ 1 pkt 14 umowy).

Z wyżej wymienionych przepisów wynika, że sama wypłata kary umownej, podobnie jak i jej otrzymanie, co do zasady, nie może być uznana za czynność opodatkowaną ze względu na to, że pieniądze nie są towarem, a zatem przekazanie prawa do rozporządzania nimi nie stanowi dostawy. Z uwagi na to, że odszkodowanie wypłacane jest jako zadośćuczynienie za szkodę, która została wyrządzona podmiotowi, lub za utracone przez niego korzyści, czynność tego rodzaju nie może być uznana za usługę. Podobnie usługą nie jest "świadczenie", jakie w zamian za karę umowną uzyskuje wypłacający je.

Reasumując kara umowna nie jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę, lecz rekompensatą za poniesione przez Spółkę koszty (straty). Obciążenie kontrahenta karą umowną za poniesione przez Spółkę koszty związane z dzierżawą cystern, torów, lokomotyw, itp. nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy.

Dla udokumentowania odszkodowania można wystawić notę księgową, lecz nie fakturę VAT, którą nie dokumentuje się czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.