PP/443-8/2006 - Przekazanie firmy najbliższej rodzinie.

"(...) Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów o której mowa wyżej w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, między innymi przekazanie towarów bez wynagrodzenia w szczególności darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego od tych towarów, w całości lub w części. Stosownie do postanowień art. 6 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U nr 54, poz. 535 z późn. zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans. Ustawa o podatku od towarów i usług nie określa w treści swych postanowień definicji pojęcia, przedsiębiorstwa. Przedmiotową definicję pojęcia, przedsiębiorstwo zawiera art. 55 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 55 Kodeksu cywilnego pojęcie zakładu obejmuje w szczególności: oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnioną część własność nieruchomości lub ruchomości w tym urządzenia, materiały, towary i wyroby oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, koncesje, licencje i zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, tajemnice przedsiębiorstwa, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem nieruchomość. Przez zbycie należy rozumieć zarówno sprzedaż jak też darowiznę przedsiębiorstwa. Zbyciem jest więc każda czynność prowadząca do przeniesienia własności. Wyłączeniu spod ustawy o podatku od towarów i usług podlegają zatem wszystkie czynności wymienione w art. 5 ww. ustawy o podatku od towarów i usług jeżeli ich przedmiotem jest przedsiębiorstwo samodzielnie sporządzające bilans. Tym samym darowizna przedsiębiorstwa nie podlega ustawie z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług. Jednocześnie zgodnie z art. 91 ust. 9 ww. Ustawy o VAT, w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu samodzielnie sporządzającego bilans, korekty podatku odliczonego określone w art. 91 ust. od 1 do 8. tj. przy czynnościach służących sprzedaży opodatkowanej oraz zwolnionej od podatku, są dokonywane odpowiednio przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zakładu. Zbycie przedsiębiorstwa w formie darowizny nie skutkuje w sferze wcześniejszych odliczeń podatku dokonywanych przez darczyńcę. Zgodnie z art. 176 pkt 3 cyt. wyżej ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług przepisy art. 90 i 91 stanowiące o częściowym odliczeniu podatku oraz korektach podatku naliczonego stosuje się od dnia 1.05.2004 r. Przepisy te stosowane są zatem do odliczeń podatku naliczonego, które miały miejsce w deklaracjach VAT-7 dla podatku od towarów i usług począwszy od miesiąca maja 2004 r. Nie tracą więc prawa do odliczenia części VAT podatnicy, którzy otrzymali w drodze darowizny środki trwałe zakupione przed 1.05.2004 r. Reasumując darowizna przedsiębiorstwa jako całości nie podlega przepisom ustawy z dnia 11.03.2004 r. o VAT i nie pociąga za sobą obowiązku dokonywania korekt w deklaracjach podatkowych podatku naliczonego od dokonywanych zakupów dla darczyńcy. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Natomiast w przypadku gdy przekaże Pan w formie darowizny każdemu synowi czy żonie część przedsiębiorstwa darowizna jest traktowana dla potrzeb podatku VAT jako zbycie poszczególnych składników majątkowych (towarów) wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa i podlega ogólnym zasadom opodatkowania tym podatkiem wg stawek podatkowych obowiązujących przy sprzedaży danego towaru zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54 poz. 535 z późn. zm.) zwolniona jest dostawa towarów używanych z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zwolnienie to dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze jeżeli od końca roku w którym zakończono budowę tych obiektów minęło co najmniej 5 lat. Jednakże w myśl art. 43 ust. 6 ww. ustawy, zwolnienie to nie będzie miało zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości, jeżeli przed wprowadzeniem jej do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, a podatnik:

1) miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków.

2) użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem jeśli środki trwałe zaewidencjonowane w ewidencji środków trwałych i niezaewidencjonowane w Pana firmie spełniają warunki określone ww. przepisach ustawy tj. nieodliczany był podatek VAT od tych środków i są to środki trwałe używane mogą być przekazane każdemu synowi bez naliczania podatku VAT. Natomiast w przypadku gdy przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego od środków trwałych używanych ma Pan obowiązek naliczenia podatku należnego przy przekazaniu w formie darowizny środka trwałego używanego każdemu synowi lub żonie. Przy przekazaniu w formie darowizny towarów handlowych winno być opodatkowane według stawek podatku VAT obowiązujących. Odnosząc się do wątpliwości Pana w sprawie kas fiskalnych należy wskazać, że zgodnie z § 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. nr 108, poz. 948 z późn. zm.) przez fiskalizację kasy rozumie się jednokrotną niepowtarzalną czynność inicjującą pracę modułu fiskalnego kasy z pamięcią fiskalną kasy, zakończoną wydrukiem dobowego raportu fiskalnego. Natomiast stosownie do § 5 ust. 1 pkt 9 wyżej cyt. rozporządzenia podatnicy prowadzący ewidencje przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani do stosowania kas wyłącznie do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży bez prawa ich używania przez osoby trzecie. W związku z powyższym obdarowani (małżonka lub dzieci) w dalszym ciągu będą mogli używać przedmiotowe kasy fiskalne, pod warunkiem wymiany modułu fiskalnego i ufiskalnieniu kasy poprzez wprowadzenie numeru identyfikacji podatkowej właściwego dla podmiotu który przejmie po Panu firmę w formie darowizny oraz nadaniu numeru ewidencyjnego przez tut. organ podatkowy. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w przypadku zbycia przedsiębiorstwa jako całości pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym małżonce lub dzieciom tworzącym spółkę następców (...)".