PP-443/59/2004 - Dokumentacja przestoju samochodów w związku z wykonywaniem transportu towarowego

Pytanie podatnika

W swoim piśmie wystąpił Podatnik z wnioskiem o pisemną interpretację jak prawidłowo dokumentować przestoje samochodów w związku z wykonywaniem transportu towarowego w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535). Przestoje samochodów spowodowane są oczekiwaniem na załadunek lub rozładunek towaru. Za ww. przestoje Strona obciąża zleceniodawców uzgodnioną kwota za postój na podstawie kart postojowych. Strona w związku z ww. problemem zastanawia się czy do postoi dotyczących usług transportu towarów zastosować ogólne warunki dotyczące usług dokumentowania usług transportowych czy też inne regulacje oraz czy dokumentować kwoty otrzymane za przestój fakturą VAT, czy też dokumentować je notą obciążeniową.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1). Przez świadczenie usług (art. 8 ust. 1), o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Powyższe oznacza, w opinii tutejszego organu podatkowego, iż przestoje samochodów spowodowane oczekiwaniem na załadunek lub rozładunek towaru i związane z wykonywaniem transportu towarowego, za które Strona otrzymuje wynagrodzenie jest świadczeniem usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie jednak z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług podatek ten jest podatkiem o charakterze terytorialnym, dla którego, szczególnie w przypadku wykonywania usług, decydujące znaczenie ma miejsce świadczenia usług. Determinuje ono bowiem miejsce opodatkowania, istotne zwłaszcza w przypadku usług, których świadczenie odbywa się pomiędzy podmiotami z różnych państw.

I tak zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

W przypadku świadczenia m.in. usług pomocniczych do usług transportowych, takich jak załadunek, rozładunek, przeładunek i podobne czynności (art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. b) miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone, z zastrzeżeniem art. 28. Określenie miejsca świadczenia usług pomocniczych dla usług transportowych, których przedmiotem są towary w myśl ww. przepisu dotyczy sytuacji, gdy usługi transportowe wykonywane są pomiędzy terytorium Polski (lub innym państwem członkowskim Unii Europejskiej) a krajem trzecim (niebędącym terytorium Wspólnoty). W przypadku tych usług pomocniczych dla usług transportowych, przyjmuje się zasadę, że usługa miała miejsce tam, gdzie faktycznie była świadczona. Jednocześnie w przypadku usług transportowych (poza przypadkiem transportu wewnątrzwspólnotowego) zasadą jest, że usługa miała miejsce tam, gdzie faktycznie była świadczona. W związku z tym przepis art. 27 ust. 2 pkt 2 stanowi, iż w przypadku usług transportowych - miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem art. 28 (transport wewnątrzwspólnotowy).

Praktycznym wymiarem ww. regulacji jest, więc konieczność podzielenia całej usługi, wg klucza kilometrowego. Usługa jest świadczona w poszczególnych państwach w danej części, wynikającej z zastosowania klucza kilometrowego. Zasada ta dotyczy przede wszystkim ustalania podstawy opodatkowania. Zasada powyższa odnosi się także do świadczonych usług pomocniczych do usług transportowych, do których wg opinii tutejszego organu podatkowego zaliczane są również przestoje samochodów spowodowane oczekiwaniem na załadunek lub rozładunek towaru i związane z wykonywaniem transportu towarowego, za które Strona otrzymuje wynagrodzenie jest świadczeniem usług. Oznacza to, iż opodatkowanie ww. usług pomocniczych do usług transportowych (poza przypadkiem transportu wewnątrzwspólnotowego) winno być opodatkowane na takich samych zasadach jak opodatkowanie usług transportowych.

W przypadku transportu wewnątrzwspólnotowego towarów, zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), tj. transportu, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich, zwanego dalej "wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów", miejscem świadczenia usługi jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna, z zastrzeżeniem ust. 3. Wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów, o której mowa w ust. 1, jest również usługa transportu, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce na terytorium jednego państwa członkowskiego, jeżeli bezpośrednio jest związana z wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów (art. 28 ust. 2).

Zgodnie z art. 28 ust. 3 w przypadku gdy nabywca usługi, o której mowa w ust. 1 i 2, podał dla tej czynności świadczącemu wewnątrzwspólnotową usługę transportu towarów numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia transportu, miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer. Przepis ust. 3 stosuje się również odpowiednio do usług, o których mowa w art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. b, jeżeli usługi te są bezpośrednio związane z wewnątrzwspólnotową usługą transportu towarów (art. 28 ust. 4).

Ww. uregulowania dotyczące wewnątrzwspólnotowych usług transportu towarów oznaczają, iż opodatkowanie ww. usług pomocniczych do usług transportowych, tj. przestoi samochodów spowodowane oczekiwaniem na załadunek lub rozładunek towaru i związane z wykonywaniem transportu towarowego, winno być również opodatkowane na takich samych zasadach jak opodatkowanie usług transportowych, czyli zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 28 ust. 1 lub ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535).