PP 443-227/04 - Zwolnienie od podatku od towarów i usług a obowiązek sporządzenia spisu z natury

Pytanie podatnika

Podatnik pyta, czy ma obowiązek zwrotu podatku VAT od pozostających na stanie towarów zakupionych przez niego przed dniem wyboru zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1.ustawy o podatku od towarów i usług.

W roku bieżącym wartość sprzedaży, o której mowa w ustawie o VAT jest poniżej limitu tj. kwoty 10.000 euro. Z dniem 30.11.2004 r. podatnik planuje zakończenie działalności gospodarczej, a od 01.12.2004 r. będzie wykonywał usługi najmu w oparciu o umowę cywilno-prawną. W związku z prowadzoną działalnością podatnik zakupił towary zaliczone do środków trwałych i wyposażenia, które pozostały na dzień 30.11.2004 r., tj. na dzień zakończenia powyższej działalności.

Z dniem 01.12.2004 r. podatnik będzie kontynuował wykonywanie czynności opodatkowanych w zakresie usług najmu i jednocześnie zamierza korzystać ze zwolnienia w podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, z uwzględnieniem art. 113 ust. 11.Zdaniem podatnika, ma on prawo do korzystania z powyższego zwolnienia od dnia 01.01.2005 r., jak również uważa, iż nie ma obowiązku rozliczenia się ze stanu końcowego na dzień 30.11.2004 r., ze względu na nie zaprzestanie wykonywania czynności opodatkowanych - nie ma zastosowania art. 14 ustawy, pomimo, że na dzień 30.11.2004 r. pozostaje wyposażenie, które było wykorzystywane do działalności opodatkowanej VAT. Podatnik uważa także, że art. 14 dotyczy tylko tych podmiotów, które zaprzestają wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, natomiast obowiązek zwrotu podatku VAT od stanu na dzień na dzień 30.11.2004 r. dotyczyłby wyłącznie towarów handlowych, a nie środków trwałych i wyposażenia, które było wykorzystane.

W świetle powyższego należy podkreślić, że pomimo zmiany przedmiotu prowadzonej działalności status podatnika jako podatnika podatku od towarów i usług pozostaje nadal. Istotne w przedmiotowej sprawie znaczenie ma unormowanie wynikające z art. 14 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o VAT oraz art. 113 ust. 1 i 9 nowej ustawy. Podatnik, który zrezygnował ze zwolnienia podmiotowego lub utracił do niego prawo na mocy art. 113 ust. 11 (art. 14 ust. 7 starej ustawy) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) może ponownie z niego skorzystać, ale dopiero po upływie 3 lat, licząc od końca miesiąca, w którym utracił prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnował. Aby ponowne korzystać ze zwolnienia, podatnik musi spełniać warunki o których mowa w art. 113 ust. 1 ww. ustawy (przed zmianą art. 14 ust. 1). Zwolnienie podatkowe przysługuje podatnikom, których obroty w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej 10.000euro i którzy nie są wyłączeni z prawa do zwolnienia podmiotowego (art. 113 ust. 13). Na mocy przepisu przejściowego określonego w art. 168 ust. 1 ustawy, kwota uprawniająca do zwolnienia z VAT wynosi w 2004 r. (Od 1 stycznia do 31 grudnia) 45.700 zł. Natomiast dla oceny statusu podatnika od 01.01.2005 r. jest to równowartość kwoty 43.800 zł. Prawo do ponownego skorzystania ze zwolnienia podmiotowego, mają także na podstawie przepisu przejściowego (art. 168 ust. 2 ustawy o VAT) ci podatnicy, którzy korzystali ze zwolnienia podmiotowego na podstawie " starej" ustawy, a następnie prawo to utracili lub z niego zrezygnowali. Mogą oni powrócić na zasadach określonych w art. 113 ust. 11, czyli po upływie 3 lat licząc od końca miesiąca, w którym to prawo utracili lub z niego zrezygnowali. Zgodnie z przepisem przejściowym zawartym w art. 168 ust. 3 ustawy, do obliczenia wartości sprzedaży uprawniającej do zwolnienia podmiotowego, za rok 2003 r. oraz za okres od dnia 1 stycznia do 30 kwietnia 2004 r. przyjmuje się wartość sprzedaży towarów w rozumieniu art. 14 ust. 1 starej ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że limit obrotów za ubiegły rok należy określić przyjmując wartość sprzedaży towarów w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 3 tej ustawy, czyli zarówno sprzedaży zwolnionej, opodatkowanej oraz eksportu towarów i usług, a także sprzedaży środków trwałych.

Odnosząc się do stanu faktycznego zawartego w piśmie z dnia 09.12.2004 r. ustalono, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą od 1 lutego 1999 r., będąc od tego okresu podatnikiem VAT. W roku 2003 z tyt. świadczonych usług osiągnął obrót w wysokości 46.341 zł, co nie pozwala na ponowne skorzystanie ze zwolnienia od podatku VAT w roku 2004. Natomiast w okresie I - X 2004 roku osiągnął obrót w wysokości 29.424 zł.

Biorąc powyższe pod uwagę tut. organ wskazuje, iż najbliższym terminem do ewentualnej możliwości skorzystania ze zwolnienia podmiotowego jest 1 styczeń 2005 roku, pod warunkiem, iż nie zostanie przekroczony obrót w wysokości 43.800 zł.

Nadmienia się również, że w stosunku do towaru, który pozostanie podatnikowi z tytułu do tej pory prowadzonej działalności, to w zależności w jaki sposób będzie on zadysponowany tj. będzie przedmiotem wyprzedaży, przekazania na potrzeby osobiste, darowizny, zamiany oraz jaki będzie status podatnika w momencie wykonania czynności, to te uwarunkowania będą decydowały o objęciu ich opodatkowaniem lub zwolnieniem w momencie ich wykonania.

Informuje się, że podatnicy, którzy zdecydują się ponownie korzystać ze zwolnienia, zobowiązani są poinformować o tej decyzji naczelnika urzędu skarbowego, składając formularz VAT-R (który w tym przypadku pełni rolę zgłoszenia aktualizującego), wpisując w nim miesiąc od którego zamierzają korzystać z powyższego zwolnienia.

Dodatkowo informuje się, iż w przypadku zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (...) istnieje obowiązek opodatkowania towarów własnej produkcji oraz towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, jeżeli przy nabyciu tych towarów przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przedmiotem spisu są nie tylko towary i materiały, ale także wyposażenie i środki trwałe. Nieobjęte spisem pozostają jedynie towary, które zostały nabyte jako zwolnione od podatku od towarów i usług oraz w stosunku do których nie przysługiwało odliczenie podatku naliczonego. Definicja towaru została opisana w art. 2 pkt 6 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którą przez towary należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Mając na względzie opisane wyżej przepisy w spisie z natury sporządzonym na dzień zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatnik powinien ująć składniki majątku zaliczane do majątku obrotowego (materiały, towary handlowe), jak i środki trwałe, z wyjątkiem tych, które zostały nabyte jako zwolnione od podatku od towarów i usług oraz w stosunku do których nie przysługiwało odliczenie podatku naliczonego. Ustawodawca poprzez zapis w art. 14 ust. 8 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług określił, iż podstawą opodatkowania towarów jest wartość towarów podlegających spisowi z natury, ustalona zgodnie z art. 29 ust. 10 ustawy. Art. 5 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 tej ustawy przepis ust. 1 stosuje się również do towarów, o których mowa w art. 14.