PP/443-12/04 - Faktura za usługę transportową

Pytanie podatnika

W sprawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku wynikającego z faktury wystawionej w dniu 17 listopada 2003 r., a otrzymanej w dniu 19 grudnia 2003 r. z tytułu usług transportowych wykonanych w dniu 30 sierpnia 2003 r.

Odpowiedź

W dniu 1 marca 2004 r. złożył Pan wniosek z prośbą o udzielenie informacji w sprawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku wynikającego z faktury wystawionej w dniu 17 listopada 2003 r., a otrzymanej w dniu 19 grudnia 2003 r. z tytułu usług transportowych wykonanych w dniu 30 sierpnia 2003 r.

Pyta Pan czy przedmiotową fakturę można wprowadzić do księgi przychodów i rozchodów, a także czy można pomniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego wykazaną w tej fakturze. Z analizy złożonego wniosku wynika, iż na Pana zlecenie kontrahent w dniu 30 sierpnia 2003 r. wykonał usługę transportową. Dokumenty potwierdzające wykonanie tej usługi wraz z fakturą usługodawca wystawił w dniu 17 listopada 2003 r.

W przedmiotowym wniosku stwierdza Pan, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktura za tą usługę transportową winna być wystawiona najpóźniej 30 dnia od dnia jej wykonania tj. Dnia 29 września 2003 r. Zdaniem Pana, otrzymanej faktury nie można rozliczyć w całości z VAT po stronie kosztów działalności gospodarczej.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Toruniu działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami) udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie o której mowa w powołanym wyżej piśmie.

W zakresie podatku od towarów i usług:

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, obowiązani są wystawiać fakturę stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów, jej datę, cenę jednostkową bez podatku, wartość sprzedaży, kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.

Zgodnie z delegacją ustawową wynikającą z przepisu art. 32 ust. 5 w/w ustawy Minister Finansów w § 35 rozporządzenia z dnia 22 marca 2002 r. (Dz. U. Nr 27, poz. 268 z późn. zm.) w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, określił jakie dane powinna zawierać faktura, natomiast w § 38 ust. 1 tego rozporządzenia wskazał, że fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 39 i § 40. W myśl natomiast przepisu § 40 ust. 1 w przypadku m. in. usług transportowych, fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego. Wskazać zatem należy, iż obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania usług transportowych powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 30 dnia od dnia wykonania usług.

W sytuacji opisanej w Pana wniosku, faktura potwierdzająca wykonanie usług transportowych została wystawiona niezgodnie z powołanymi wyżej przepisami, gdyż wystawiona została po terminie powstania obowiązku podatkowego, który upłynął w dniu 29 września 2003 r. Jednak powyższa nieprawidłowość wywołuje skutki podatkowe u sprzedawcy, bowiem wystawienie faktury po terminie nie zmienia momentu powstania obowiązku podatkowego po stronie sprzedawcy, który w opisanej sytuacji, winien przedmiotową fakturę zaewidencjonować i rozliczyć w miesiącu wrześniu 2003 r. Odnośnie natomiast nabywcy przedmiotowej faktury, wskazać należy, iż ustawodawca w żadnym przepisie nie określił, że tego rodzaju uchybienie dyskwalifikuje fakturę w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego, zatem daje ona nabywcy prawo do odliczenia podatku na zasadach ogólnych, określonych w art. 19 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten stanowi, iż podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, związanych ze sprzedażą opodatkowaną, przy czym zgodnie z ust. 3 obniżenie to nie może nastąpić wcześniej niż w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, i nie później niż w rozliczeniu za miesiąc następny.

Jeżeli zatem w sytuacji opisanej przez Pana, fakturę wystawioną 17 listopada 2003 r. otrzymał Pan 19 grudnia 2003 r., odliczenia podatku naliczonego, zgodnie z powołanym przepisem, mógł Pan dokonać w rozliczeniu za miesiąc grudzień 2003 r. lub styczeń 2004 r.

W zakresie przepisów podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Podatnicy mają do wyboru dwie metody księgowania zdarzeń gospodarczych w księdze przychodów i rozchodów. Przy pierwszej metodzie, zwanej metodą kasową, zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym, koszty potrącane są tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Druga metoda - memoriałowa - ma charakter fakultatywny. Polega ona na przyporządkowaniu kosztów do roku którego dotyczą (art. 22 ust. 5 i 6 powyższej ustawy). Warunkiem takiego księgowania jest to, aby księgi prowadzone były w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania odnoszących się tylko do tego roku podatkowego. Powyższe ma zastosowanie w celu ewidencjonowania kosztów w roku podatkowym. Zasada ta ma także wpływ na ewidencjonowanie kosztów w poszczególnych miesiącach, ponieważ w myśl art. 24a cytowanej ustawy podatnicy powinni prowadzić księgi przychodów i rozchodów w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy.

Dokonując zapisów kosztów w podatkowej księdze przychodów rozchodów podatnik winien kierować się również przepisami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475). W myśl § 12 ust. 1 rozporządzenia zapisy w księdze winny być dokonywane w języku polskim i walucie polskiej, w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów. Bez prawidłowego dowodu księgowego podatnik nie może ująć w koszty danego wydatku, ponieważ to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia rodzaju i wysokości poniesionego wydatku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podatnik nie ma możliwości przed otrzymaniem dowodu księgowego - faktury, określenia kwoty tego wydatku. Wobec tego wydatek - koszt uzyskania przychodu - może być zaewidencjonowany z chwilą otrzymania dowodu, bez odniesienia tego wydatku do okresu rozliczeniowego, którego dotyczy. W przypadku opisanym przez Pana faktura za usługę transportową może być zaewidencjonowana w koszty w momencie otrzymania faktury, z uwzględnieniem art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższy przepis stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odsprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług, lub też w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego.

Niniejszej odpowiedzi udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w przedmiotowym piśmie oraz w oparciu o stan prawny obowiązujący w dniu datowania niniejszego pisma.