PP-3/i/4407/85/05 - Udzielanie pożyczek - podatek VAT

Pytanie podatnika

Czy udzielanie pożyczek może być uznane za czynność wykonaną sporadycznie?

Co jest podstawą opodatkowania w przypadku udzielania pożyczek?

Decyzja

Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie po zapoznaniu się z postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Podgórze z dnia 07.04.2005 r., nr PP/443-44/05 w sprawie interpretacji dotyczącej zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60)

zmienia przedmiotowe postanowienie z urzędu z uwagi na rażące naruszenie przepisu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług

Uzasadnienie

Działając na podstawie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej wnioskiem z dnia 25.02.2005 r., (wpływ do Urzędu Skarbowego - w dniu 25.02.2005 r.) Spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Podgórze o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie przepisu art. 90 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka w 2004 r. osiągnęła obrót podlegający podatkiem VAT jedynie w październiku i listopadzie. Równocześnie w ww. miesiącach osiągnęła obrót zwolniony z podatku VAT w postaci odsetek od zwróconych Spółce pożyczek. Zdaniem Spółki z uwagi na fakt, iż udzielanie pożyczek nie stanowi jej podstawowej działalności należy wykonywane czynności uznać za czynności sporadyczne, o których mowa w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT i obrotu uzyskanego z tego tytułu nie powinno się uwzględniać przy wyliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w postanowieniu z dnia 07.04.2005 r., nr PP/443-44/05 nie podzielił stanowiska Spółki i stwierdził, iż w opisanym stanie faktycznym nie ma zastosowania przepis art. 90 ust. 6 ustawy o VAT. Usługi pośrednictwa finansowego, które świadczone były przez Spółkę kilkakrotnie nie mogą zostać uznane za sporadyczne. Na zmianę tej oceny nie wpływa podany przez Spółkę argument, iż działalność polegająca na udzielaniu pożyczek nie stanowi jej podstawowej działalności. Zatem zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego uzyskany przez Spółkę obrót zwolniony z tytułu udzielanych pożyczek winien być uwzględniony przy ustalaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. Zdaniem Naczelnika Urzędu kwota pożyczki wraz z kwotą odsetek stanowią dla Spółki kwotę należną, o której mowa w przepisie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie stwierdza:

Udzielanie pożyczek, jako usługa pośrednictwa finansowego, wymieniona w poz. 3 załącznika nr 4 ustawy o VAT jest zwolniona z opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Kwota odsetek od udzielonej pożyczki, a nie kwota pożyczki i odsetek jak wskazał Naczelnik Urzędu Skarbowego, stanowi obrót, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT i jest obrotem uzyskanym z tytułu czynności w związku z którymi Spółce nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z przepisem art. 90 ust. 1 w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 ustawy o VAT).

Przepis ustępu 3 powyższego artykułu stanowi, iż proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy o VAT do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w załączniku nr 4 w poz. 3 (t. j. usług pośrednictwa finansowego), w zakresie w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie.

Ocena prawna dokonana przez Naczelnika Urzędu Skarbowego - według której przepis art. 90 ust. 6 ustawy o VAT nie ma zastosowania do sytuacji opisanej w zapytaniu - jest prawidłowa, jeżeli udzielanie pożyczek stanowi stałe i konieczne uzupełnienie prowadzonej działalności. Spółka we wniosku zawarła jedynie stwierdzenie, iż "działalność polegająca na udzielaniu pożyczek nie stanowi podstawowej działalności Spółki".

Z orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości można wywieźć wniosek, iż aby ocenić czy dane czynności mogą być uznane za sporadyczne należy wziąć pod uwagę nie tylko częstotliwość ich wykonywania, ale także czy stanowią one uzupełnienie zasadniczej działalności firmy. Bowiem tylko czynności, które nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem działalności podstawowej mogą być uznane za sporadyczne (orzeczenie w sprawie C-306/94 pomiędzy (......) (Francja)).

W przeciwnym wypadku - udzielanie pożyczek nie może być uznane za działalność gospodarczą, a odsetki za odpłatność w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, którą uwzględnia się w proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ww. ustawy (orzeczenie ETS w sprawie C-142/99 pomiędzy (.....) Państwem Belgijskiem).

W związku z niezgodnym z przepisem art. 29 ust. 1 ustawy o VAT określeniem przez Naczelnika Urzędu Skarbowego podstawy opodatkowania z tytułu udzielania pożyczek, należało orzec jak w sentencji.

Powyższa interpretacja:

- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, traci swoją moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących,

- nie jest wiążąca dla podatnika (płatnika/inkasenta) następcy prawnego podatnika/osoby trzeciej odpowiedzialnej za zaległości podatkowe, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.

Na niniejszą decyzję służy prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.