PO H/68/96 - Sposób ustalania odpisów amortyzacyjnych uznanych za koszty uzyskania przychodów w 1996 r.

W związku z licznymi pytaniami podatników w sprawie wysokości odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych objętych aktualizacją wyceny na dzień 1 stycznia 1995 r., uznanych za koszt uzyskania przychodów w 1996 r., Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Zgodnie z przepisem § 10 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz. U. Nr 7, poz. 34, Nr 73, poz. 362 i Nr 122, poz. 590) przyrost kwoty odpisów amortyzacyjnych w 1995 r. od zaktualizowanej wartości środków trwałych wykazanych w ewidencji lub wykazie na dzień 1 stycznia 1995 r. zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w ciągu trzech kolejnych lat 1995-1997.

W celu ustalenia przyrostu odpisów amortyzacyjnych z tytułu wzrostu wartości początkowej środków trwałych w wyniku ich przeceny należy ustalić różnice między kwotą odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych za 1995 r. po aktualizacji a kwotą odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych za 1994 r. Należy dodać, że rozliczenia przyrostu odpisów amortyzacyjnych z tytułu aktualizacji wyceny dokonuje się odrębnie dla każdego środka trwałego.

Uwzględniając postanowienia przepisu § 10 ust. 2 odpisy amortyzacyjne uznane za koszty uzyskania przychodów w latach 1995-1997 będą następujące:

1) w 1995 r. - odpis amortyzacyjny za 1994 r. powiększony o 24% odpisu za ten rok; algorytm obliczenia jest następujący:

A₉₅ = A₉₄ + 0,24 A₉₄

2) w 1996 r. - odpis amortyzacyjny za 1994 r. powiększony o 50% różnicy przyrostu odpisów amortyzacyjnych za 1995 r. w stosunku do 1994 r. i przyrostu odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w 1995 r.; tu algorytm obliczenia kwoty odpisów jest następujący:

A₉₆ = A₉₄ + 1/2 [(A₉₅ - A₉₄) - 0,24 A₉₄]

3) w 1997 r. - w wysokości równej kwocie odpisu amortyzacyjnego za 1996 r., obliczonego jak wyżej.

Powyższy sposób ustalenia odpisów amortyzacyjnych, uznanych za koszty uzyskania przychodów, dla celów obliczenia podatku dochodowego oznacza "zawieszenie" stosowania stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych, dla których odpisy amortyzacyjne obliczone przy zastosowaniu rocznych stawek amortyzacyjnych będą wyższe od dopuszczalnych limitów wynikających z przepisów rozporządzenia. Ograniczenie stawek będzie dotyczyło trzech kolejnych lat (1995-1997), w których nastąpi całkowite rozliczenie przyrostu odpisów amortyzacyjnych powstałych w pierwszym roku aktualizacji wyceny środków trwałych, tj. w 1995 r.

Skutki aktualizacji przyrostu odpisów amortyzacyjnych za 1996 r. i 1997 r. będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w kolejnych latach dokonywania odpisów amortyzacyjnych od 1998 r.; począwszy od tego roku kosztem uzyskania przychodów będzie pełny odpis amortyzacyjny obliczony od zaktualizowanej na dzień 1 stycznia 1995 r. wartości początkowej środków trwałych przy zastosowaniu obowiązujących stawek amortyzacyjnych. W praktyce oznacza to wydłużenie okresu amortyzacji podatkowej w stosunku do przewidywanego okresu amortyzacji, wynikającego ze stosowanej stawki amortyzacyjnej.

Analogiczny algorytm rozliczenia skutków aktualizacji wyceny środków trwałych za 1995 r. obowiązuje przedsiębiorstwa energetyki zawodowej, jednak z uwzględnieniem innego sposobu obliczenia przyrostu odpisów amortyzacyjnych w 1995 r., zgodnie z przepisem § 10 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia.

Przyjęty w § 10 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia sposób rozliczenia w czasie przyrostu odpisów amortyzacyjnych z tytułu aktualizacji wyceny środków trwałych nie jest wynikiem dążenia Ministerstwa Finansów do zapewnienia wpływów z podatku dochodowego, lecz wynika przede wszystkim z potrzeby ograniczenia inflacji jako następstwa jednorazowego zaliczenia wysokich odpisów amortyzacyjnych do kosztów podmiotów gospodarczych.