PO H/10500/95/636

Odpowiadając na pismo [...] w sprawie ponownej interpretacji przepisów § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 stycznia 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz. U. Nr 7, poz. 34 z późn. zm.)(W obowiązującym stanie prawnym art. 16b ustawy.) Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

1. Wymieniony przepis rozporządzenia do wartości niematerialnych i prawnych zalicza nabyte przez podatnika prawa majątkowe, wymieniając w szczególności "prawa autorskie" i "licencje". Chodzi więc w tym przypadku o prawa i licencje, które są przedmiotem obrotu.

Pojęcie "Prawa autorskie" oznacza majątkowe prawa o charakterze bezwzględnym, zbliżone, jeżeli chodzi o zakres przysługujących uprawnionemu przywilejów, do prawa własności.

Pojęcie "licencje" należy rozumieć również jako prawa majątkowe, ale o charakterze względnym. Oznacza to, że nabywca licencji nie zyskuje bezwzględnego prawa autorskiego, ale jedynie określone umową uprawnienia, np. czasowa eksploatacja utworu, zaś prawo autorskie o charakterze bezwzględnym pozostaje nadal przy zbywcy.

2. Zasady amortyzacji praw autorskich i licencji określają przepisy § 8 wymienionego na wstępie rozporządzenia Ministra Finansów. Przepisy te zostały wydane na podstawie delegacji ustawowej i zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.) tylko odpisy amortyzacyjne obliczone na podstawie tych zasad są kosztem uzyskania przychodów dla celów obliczenia podatku dochodowego. Dla licencji, zaliczonych do wartości niematerialnych i prawnych o okresie używania dłuższym niż 1 rok i cenie nabycia wyższej niż 2000 zł (Obecnie 3500 zł.), odpisów amortyzacyjnych dokonuje się co najmniej przez 5 lat. Dotyczy to także umów licencyjnych z prawem do ich wykorzystania krótszym niż 5 lat.

3. Sposób traktowania pakietu filmów jako pojedynczej wartości niematerialnej i prawnej uzależniony jest od tego, czy poszczególne filmy wchodzące w skład takiego pakietu stanowią odrębne utwory, nadające się do odrębnego samodzielnego wykorzystania. Jeśli tak, mogą stanowić odrębny utwór w rozumieniu prawa autorskiego. Decydujące jednak znaczenie dla traktowania licencji jako pakietu czy też pojedynczych filmów, wchodzących w jego skład, ma wynikający z umowy czas używania, zwłaszcza jeżeli licencja opiewa na kilkakrotne wykorzystanie przedmiotu licencji w okresie dłuższym niż 1 rok.

Sposób kwalifikacji licencji nie jest problemem do rozstrzygnięcia generalnego, lecz powinien wynikać z charakteru utworu i warunków umowy zakupu licencji.

4. Przepisy § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia (aktualnie uregulowanie znajduje się w art. 16g.) stanowią, że dla wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze zakupu za wartość początkową przyjmuje się cenę ich nabycia. Obowiązek określenia ceny spoczywa na obu stronach danej umowy kupna-sprzedaży. Brak szczególnych przepisów na temat wyceny nabywanych praw autorskich i licencji nie zwalnia podatnika z obowiązku jej określenia, zwłaszcza w przypadku zaliczenia ich do wartości niematerialnych i prawnych.

Stosownie do przepisów art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych brak możliwości ustalenia dochodu na podstawie prowadzonej przez podatnika ewidencji rachunkowej stanowi podstawę do ustalenia dochodu w drodze oszacowania. W interesie więc nabywcy praw autorskich i licencji jest, by sprzedawca określił ich wartość w zawartej umowie kupna-sprzedaży.