PO 6/N-861-522-3835/97 - Nieprawidłowości w zakresie postępowania egzekucyjnego.

W "Informacji o wynikach kontroli realizacji przez urzędy skarbowe zadań w zakresie egzekucji administracyjnej w latach 1994-1996 (I półrocze)" Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła występowanie licznych nieprawidłowości w zakresie wszczynania i prowadzenia przez urzędy skarbowe egzekucji administracyjnej:

- nieuzasadnione wystawianie upomnień w przypadkach, o których mowa w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 sierpnia 1991 r. w sprawie kosztów upomnienia oraz przypadków, w których egzekucja administracyjna może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia (Dz. U. Nr 81, poz. 354 ze zm.),

- opieszałość w wystawianiu tytułów wykonawczych na zaległości podatkowe,

- opieszałość w podejmowaniu czynności egzekucyjnych (zwłaszcza do tytułów wykonawczych obejmujących niskie kwoty zaległości) oraz występowanie nieuzasadnionych przerw w postępowaniu,

- niedostateczne rozeznanie odnośnie do stanu majątkowego zobowiązanych, niewykorzystywanie możliwości żądania od uczestników postępowania i od innych organów i instytucji udzielania informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji,

- zbyt rzadkie korzystanie z możliwości zabezpieczenia na majątku zobowiązanych, których postępowanie świadczyło o ich małej wiarygodności,

- nieprawidłowości w zakresie obliczania kosztów egzekucyjnych.

Wskazane przez NIK nieprawidłowości świadczą przede wszystkim o niedostatecznej znajomości przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz aktów wykonawczych do tej ustawy oraz o nieumiejętności korzystania przez niektóre urzędy skarbowe z dostępnych instrumentów prawnych dla skutecznego dochodzenia należności.

Fakt ten potwierdzają przypadki osiągania znacząco różnych wskaźników ściągalności zaległości pieniężnych w urzędach skarbowych, działających praktycznie w takich samych warunkach.

Stwierdzono również opóźnienia w przekazywaniu wyegzekwowanych kwot na rachunki dochodów gmin oraz innych wierzycieli należności niepodatkowych.

W trakcie przeprowadzonych kontroli stwierdzono ponadto przypadki nieprawidłowego rozliczania środka specjalnego z budżetem państwa oraz niewłaściwego wykorzystywania środków specjalnych przeznaczonych na finansowanie czynności egzekucyjnych.

Sytuacja taka wskazuje m.in. na nieskuteczność sprawowanego przez izby skarbowe nadzoru nad urzędami skarbowymi.

W związku z powyższym niezbędne jest niezwłoczne przeprowadzenie wnikliwej analizy działalności służb egzekucyjnych w podległych urzędach skarbowych i podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości.