PO 4/AK-802-5521/586/97 - Wydatki na rzecz udziałowców (akcjonariuszy).

Odpowiadając na pismo (...) Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Przepis ten oznacza, że wszelkie koszty, jakie podatnik poniesie w celu osiągnięcia przychodów, są kosztem uzyskania przychodów, chyba że zostały wymienione w art. 16 ust. 1 tej ustawy. W przypadku wydatków ponoszonych przez spółki w związku z pełnieniem przez określone podmioty funkcji w organach tych spółek, ustawodawca wprowadził w art. 16 ust. 1 pkt 38 tej ustawy ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz:

- udziałowców (akcjonariuszy) nie będących pracownikami tych spółek w rozumieniu przepisów Kodeksu Pracy.

- innych osób (tj. nie posiadających ani statusu udziałowca bądź akcjonariusza, ani statusu pracownika) wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych oraz innych organów stanowiących spółki.

Ograniczenie to nie dotyczy jednak wynagrodzeń wypłacanych wspomnianym osobom z tytułu pełnionych przez nie funkcji w spółce.

Jeżeli jakaś osoba (w tym udziałowiec) wykonuje prace na rzecz spółki w oparciu o umowę cywilnoprawną (np. umowę zlecenia czy umowę o dzieło), zapłata za uzyskane w wyniku tej pracy świadczenia na rzecz spółki będzie dla niej kosztem uzyskania przychodów w granicach i na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 i art. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.). Jednakże koszty wykonania zlecenia, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, ponosi zleceniobiorca (chyba że umowa stanowi inaczej) i koszty te powinny być przez niego skalkulowane (uwzględniane) przy ustalaniu zapłaty za wykonane świadczenie. Jeżeli zaś spółka, zgodnie z zawartą umową cywilną, częściowo partycypuje w wydatkach zleceniobiorcy, wydatki spółki z tego tytułu powinny znaleźć odbicie w kalkulacji zapłaty za świadczenie, które zgodnie z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dla celów podatkowych nie może być przyjęte w wyższej wysokości niż wartość rynkowa świadczenia. Brak takiego odzwierciedlenia we wspomnianej kalkulacji w praktyce powoduje, że koszty wykonania zlecenia, które zamiast zleceniobiorcy obciążają zleceniodawcę (spółkę), stanowić będą świadczenie spółki na rzecz zleceniobiorcy i w świetle art. 15 ust. 1, a w szczególności w świetle art. 16 ust. 1 pkt 38 wspomnianej ustawy (w stosunku do osób wymienionych w tym przepisie), wydatki takie nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodów (...).