PO 3-722-853/WK/95 - Odszkodowania.

Odpowiadając na pismo (...) Ministerstwo Finansów informuje, że w opisanym przypadku mamy do czynienia z takim rodzajem ubezpieczeń, kiedy zakład pracy zawierając umowę ubezpieczenia na życie pracownika jednocześnie czyni siebie uposażonym. W takim przypadku w razie trwałej niezdolności do pracy, śmierci i innych zdarzeń losowych dotykających pracownika wypłata sumy ubezpieczenia nastąpi nie na rzecz pracownika lub jego rodziny, lecz na rzecz pracodawcy (zakładu pracy).

Stosownie do postanowień art. 17 ust. 1 pkt 12 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.) wolne od podatku są odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa administracyjnego, prawa cywilnego i na podstawie innych ustaw.

Powyższe oznacza, że w razie zaistnienia okoliczności (np. trwała niezdolność do pracy lub śmierć ubezpieczonego pracownika) powodujących w oparciu o zawartą umowę ubezpieczenia wypłatę świadczenia przez ubezpieczyciela na rzecz zakładu pracy - w zakładzie tym powstaje przychód, ale jego równowartość jest wolna od podatku dochodowego na podstawie ww. przepisu art. 17 ust. 1 pkt 12 ustawy podatkowej (jako forma odszkodowania otrzymana na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego dot. umowy ubezpieczenia oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej).

Ze względu na przepis art. 7 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy mówiący, iż przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się m.in. kosztów związanych z dochodami wolnymi od podatku - zwolnienie omawianego przychodu z podatku dochodowego oznacza równocześnie, iż składki płacone przez zakład pracy na ubezpieczenie powyższego rodzaju (kiedy uposażonym jest pracodawca) nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Głównym przeznaczeniem otrzymanego odszkodowania przez zakład jest pokrycie strat powstałych w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej spowodowanych wymienionymi zdarzeniami. Jednakże w przypadku gdyby zakład część tej kwoty postanowił - tak jak to sugeruje się w ww. piśmie - przeznaczyć na wypłaty dla swoich pracowników, to w myśl przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.) stanowić będą one przychód wpływający na wysokość dochodu do opodatkowania tym podatkiem.