PO 2/HD-6065/97/0912 - Wygrane w konkursach a nagrody od wartości zakupionych towarów.

W związku ze zgłaszanymi wątpliwościami w sprawie opodatkowania przychodów (dochodów) z organizowanych przez niektóre podmioty przedsięwzięć o charakterze promocyjnym ("konkursów") - w celu zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego - na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083) - uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

W ostatnim czasie niektóre hurtownie farmaceutyczne, producenci lub importerzy leków organizują lub zamierzają zorganizować przedsięwzięcia o charakterze promocyjnym, nazywane z reguły "konkursem", polegające głównie na udzielaniu nabywcom kupującym towary (wyroby) w większej ilości oraz płacącym za zakupiony towar w określonym odpowiednio krótkim terminie procentowej obniżki od miesięcznej wartości zakupów, określanej jako "nagroda". Na ogół obniżka ta jest stosowana w przypadkach, gdy miesięczna wartość zakupów przekracza określoną kwotę, a zapłata za towar została dokonana nie później niż w wyznaczonym terminie od dostawy lub daty wystawienia faktury, na podstawie określonych z góry wskaźników procentowych, których wysokość jest uzależniona wyłącznie od wartości zakupów w miesiącu oraz terminu zapłaty. Najczęściej też warunkiem uzyskania obniżki jest rezygnacja klienta z bonifikat (opustów) otrzymywanych według dotychczasowych zasad, jak również uregulowanie wszystkich zobowiązań względem podmiotu organizującego omawiane przedsięwzięcie. Z reguły kwota wynikająca z zastosowania obniżki ("nagroda") jest wypłacana nabywcy towarów w określonym terminie w formie pieniężnej (czekiem lub gotówką). Jednakże niekiedy nabywcy towarów, którzy dokonali zakupów o najwyższej wartości, otrzymują dodatkowo "nagrody" rzeczowe.

W konsekwencji tego rodzaju rozwiązań, obniżka ("nagroda") w określonej wysokości jest przyznawana każdemu nabywcy towaru, który spełnił wymagane warunki, a zatem nie jest wynikiem przypadku lub odgadywania zaistnienia określonych zdarzeń losowych. Nie są to zatem wygrane w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych (Dz. U. Nr 68, poz. 341 z późn. zm.). Warto przy tym zauważyć, że w wyniku nowelizacji tej ustawy ustawą z dnia 12 września 1996 r. o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych... (Dz. U. Nr 132, poz. 621), od 1 stycznia 1997 r. do gier losowych, w których wynik zależy od przypadku, zostały zaliczone również loterie promocyjne. W loteriach promocyjnych uczestniczy się przez nabycie towaru lub usługi i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe.

Organizowane przez hurtownie farmaceutyczne, producentów lub importerów leków przedsięwzięcia są niewątpliwie szczególnego rodzaju przedsięwzięciami promocyjnymi dającymi możliwość wyboru najlepszych nabywców towarów wyróżnianych nagrodami w postaci określonej we wprowadzanych odrębnych zasadach obniżki procentowej od wartości (ceny) zakupionych towarów, zamiast dotychczas otrzymywanych bonifikat oraz niekiedy w formie rzeczowej. Jednakże obniżka ta pod względem ekonomicznym spełnia identyczną funkcję oraz ma cechy analogiczne jak stosowany powszechnie w obrocie gospodarczym (handlowym) rabat (bonifikata, opust) od ustalonych cen towarów, głównie na rzecz nabywców płacących gotówką, kupujących dużą ilość towarów, jednorazowo lub w określonym czasie.

Stosunkowo wysoka wartość miesięczna premiowanych zakupów wskazuje, że propozycja udziału w organizowanych przez hurtownie farmaceutyczne, producentów lub importerów leków "konkursach" kierowana jest głównie do nabywców prowadzących działalność handlową (aptek lub hurtowni) polegającą na dalszej odsprzedaży towarów w tym celu nabytych. U podatników prowadzących tego rodzaju działalność wydatki na nabycie towarów handlowych, dotyczące przychodów osiągniętych w roku podatkowym, stanowią koszty uzyskania przychodów z tej działalności. W konsekwencji zatem w omawianym przypadku - dla celów ustalenia dochodu z działalności handlowej (gospodarczej) - kosztem nabycia towarów handlowych jest wartość tych towarów wynikająca z wystawionych przez podmiot organizujący "konkurs" faktur, zmniejszona o kwotę otrzymanej obniżki ("nagrody"). Stąd też u podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 i art. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.) okoliczność uzyskania omawianej obniżki ("nagrody") - podobnie jak w przypadku uzyskania rabatu (bonifikaty, opustu) - ma bezpośredni wpływ na wysokość kosztów uzyskania przychodów z tej działalności, a tym samym i dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Zasada ta ma również odpowiednie zastosowanie w przypadku świadczeń ("nagród") w formie rzeczowej otrzymanych przez nabywców towarów prowadzących działalność handlową (gospodarczą), o których wyżej mowa. Wartość tych świadczeń ustala się po przeliczeniu:

- jeżeli przedmiotem świadczenia ("nagrody") są towary wchodzące w zakres działalności podmiotu organizującego omawiane przedsięwzięcie - według cen stosowanych wobec nabywców,

- w pozostałych przypadkach - według cen rynkowych stosowanych w dacie otrzymania świadczenia ("nagrody").

W takiej sytuacji nie może mieć zatem zastosowania odrębne opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosowane w przypadku wygranych i nagród zaliczanych do przychodów z innych źródeł i w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 tej ustawy.

W przypadku jednak gdyby w związku z nabyciem określonego towaru podmiot organizujący przedsięwzięcie promocyjne, o którym wyżej mowa, oferowałby tym samym nabywcom nieodpłatne uczestnictwo w dodatkowym losowaniu nagród specjalnych pieniężnych lub rzeczowych, to działalność taka wypełniałaby ustawowe znamiona gry losowej - loterii promocyjnej, określone w art. 2 ust. 1 pkt 9 wymienionej wyżej ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych, na której urządzanie - zgodnie z art. 24 tej ustawy - wymagane jest uzyskanie stosownego zezwolenia. W takim zatem przypadku dochody (przychody) uzyskane z tytułu wygranej w loterii promocyjnej urządzanej i prowadzonej na podstawie przepisów ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych korzystałyby ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.