PK4/8012/228/JWA/09/1260 - Przerwanie biegu przedawnienia wskutek zastosowania środka egzekucyjnego.

Na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisu art. 70 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), zmienionego art. 1 pkt 34 lit. b) ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 143, poz. 1199) oraz art. 21 tej ustawy, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

Artykuł 70 § 4 zdanie drugie ustawy - Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 sierpnia 2005 r. stanowił, że po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zakończono postępowanie egzekucyjne. Zmiana z dniem 1 września 2005 r. art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw polegała na zastąpieniu zwrotu "zakończono postępowanie egzekucyjne" formułą "zastosowano środek egzekucyjny". W wyniku wprowadzonej zmiany przedawnienie rozpoczyna swój pięcioletni bieg począwszy od dnia następnego po zastosowaniu środka egzekucyjnego, a nie po zakończeniu postępowania egzekucyjnego. Stosownie do art. 21 ustawy nowelizującej, do przedawnienia zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepis art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej w brzmieniu nadanym tą ustawą.

W piśmie Ministra Finansów z dnia 13 grudnia 2005 r. nr SP1/648/8012-116/2184/05/ES dokonano analizy trzech stanów faktycznych z punktu widzenia przepisów intertemporalnych w odniesieniu do zobowiązań podatkowych istniejących na dzień 1 września 2005 r. Jedna z analizowanych w przedmiotowym piśmie sytuacji (pkt II. 2) dotyczyła zobowiązania podatkowego powstałego przed dniem 1 września 2005 r., w przypadku którego przed dniem 1 września 2005 r. wszczęto postępowanie egzekucyjne i dokonano przerwania biegu terminu przedawnienia w wyniku zastosowania środka egzekucyjnego (art. 70 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r.) lub w wyniku dokonania czynności egzekucyjnej (art. 70 § 3 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2003 r.). Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w pkt II. 2) pisma z dnia 13 grudnia 2005 r., "w tym przypadku na podstawie nowego art. 70 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z art. 21 ustawy nowelizującej, termin przedawnienia tego zobowiązania biegnie na nowo od dnia 1 września 2005 r. Bieg terminu przedawnienia może być przerwany w wyniku zastosowania po dniu 1 września 2005 r. środka egzekucyjnego". Takie stanowisko znalazło potwierdzenie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I SA/Łd 691/07 oraz wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 26 listopada 2007 r. sygn. akt I SA/Op 273/07 i z dnia 5 listopada 2007 r. sygn. akt I SA/Op 281/07.

Jednakże w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtowała się odmienna wykładnia przepisu art. 70 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa w związku z art. 21 ustawy nowelizującej (m.in. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 stycznia 2007 r. sygn. akt II FSK 117/06, z dnia 12 kwietnia 2007 r. sygn. akt II FSK 518/06, z dnia 16 maja 2007 r. sygn. akt II FSK 668/06, z dnia 24 kwietnia 2008 r. sygn. akt II FSK 374/07, z dnia 17 lipca 2009 r. sygn. akt II FSK 413/08 i z dnia 25 września 2009 r. sygn. akt II FSK 631/08). W ostatnim z powołanych wyroków Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że zgodnie z art. 21 ustawy zmieniającej - bezpośrednie stosowanie znowelizowanego art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej do nieprzedawnionych w dniu 1 września 2005 r., to jest w dacie wejścia w życie nowelizacji, zobowiązań podatkowych oznacza, że po przerwaniu, przed tą datą, biegu przedawnienia wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, termin przedawnienia biegnie na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano ten środek. Jednocześnie Sąd wskazał, że nie uwzględnia się przerwy spowodowanej postępowaniem egzekucyjnym, o której była mowa w tym przepisie w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 sierpnia 2005 r. Mając na względzie, iż w orzecznictwie sądowym zaprezentowana wyżej wykładnia stała się dominująca, powinna być ona respektowana przy obliczaniu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem 1 września 2005 r., w przypadku których przed tym dniem nastąpiło przerwanie biegu terminu przedawnienia. Ponowne rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia tych zobowiązań należy liczyć stosownie do art. 70 § 4 Ordynacji podatkowej w brzmieniu nadanym nowelizacją, czyli z uwzględnieniem daty zastosowania środka egzekucyjnego. Oznacza to, że termin przedawnienia ww. zobowiązań biegnie na nowo od dnia następującego po dniu zastosowania środka egzekucyjnego. Tym samym wyjaśnienia zawarte w pkt II. 2) pisma Ministra Finansów z dnia 13 grudnia 2005 r. nr SP1/648/8012-116/2184/05/ES utraciły swoją aktualność.