PF-2/415/345/05 - Kara umowna udokumentowana notą obciążeniową.

"W 2005 r. spółka jawna kontynuowała realizacje inwestycji w postaci budowy nowego biurowca. Zgodnie z zawartą umową na wykonanie usług budowlanych firma dokonała przedpłaty na ww. roboty. Po dokonaniu przedpłaty firma otrzymała fakturę VAT i skorzystała z odliczenia. W grudnia 2005 r. podpisany został protokół zdawczo-odbiorczy za wykonanie całości usługi w postaci wybudowania biurowca. Przewidywanym w umowie terminem realizacji inwestycji był lipiec 2005 r. Zgodnie z umową za każdy dzień zwłoki firmie należy się odszkodowanie jako kara umowna. Koszty kary umownej winny wynosić ponad 200.000 zł. Jednocześnie zgodnie z umową firma winna uregulować należność za usługę budowlaną według końcowej faktury VAT w kwocie ponad 130.000 zł. Firma chce dokonać kompensaty i nie płacić należności za fakturę, a na kwotę kary umownej wystawić notę obciążeniową.

Zdaniem wnoszącego zapytanie nota będzie stanowiła przychód do opodatkowania zgodnie z art. 14 pkt 2 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części skompensowanej w dniu dokonania kompensaty, a w pozostałej części po otrzymaniu zapłaty przez wykonawcę. (...)

Stosownie do postanowień art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.), za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przychodem z działalności gospodarczej są również, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 4 wyżej powołanej ustawy, otrzymane kary umowne. Zgodnie z art. 14 ust. 1c ustawy, za datę powstania przychodu uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

1) wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub

2) wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub

3) otrzymano zapłatę za wykonanie świadczenia - w pozostałych przypadkach.

Powyższe przepisy jednoznacznie określają moment powstania przychodu należnego powstałego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ponieważ przepis art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi o przychodach z działalności gospodarczej, należy stwierdzić, iż odnosi się on do przychodów będących następstwem prowadzonej działalności gospodarczej, związanych z nią bezpośrednio lub pośrednio. Zatem przepis ten obejmuje również przychody z tytułu kar i odszkodowań, określonych w umowach zawartych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z wyżej powołanymi przepisami art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się generalnie dzień wystawienia faktury, a w pozostałych przypadkach dzień otrzymania zapłaty.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego kara umowna, naliczona na podstawie noty obciążeniowej, będzie stanowiła przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Datą powstania przychodu należnego z powyższego tytułu będzie dzień dokonania kompensaty należności, a w pozostałej części dzień otrzymania zapłaty przez wykonawcę (...)".