PF-2/415/120/05 - Korzystanie z ulgi odsetkowej przez kilku kredytobiorców

Pytanie podatnika

Jaką część zapłaconych odsetek mogą odliczyć od dochodu małżonkowie, gdy kredyt na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych został zaciągnięty wspólnie z matką podatnika?

Podatnik ma zamiar dokonać odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na spłatę odsetek od kredytu budowlano-hipotecznego, przy założeniu, ze wszystkie warunki umożliwiające skorzystanie z powyższej formy odliczenia zostaną spełnione. Kredyt budowlano-hipoteczny został udzielony trzem kredytobiorcom: podatnikowi, jego żonie oraz jego matce, która przystąpiła do kredytu na życzenie banku, ponieważ była współwłaścicielem gruntu. Podatnik w uzupełnieniu dodał jednocześnie, iż matka nie ponosi ciężaru spłaty kredytu tym samym nie spłaca odsetek; całość spłaty odsetek ponosi podatnik wraz z małżonką.

W związku z powyższym, podatnik pyta, jaką kwotę odsetek może odliczyć wraz z żoną: czy pełną kwotę zapłaconych odsetek, czy też 2/3 zapłaconych odsetek.

Podatnik stoi na stanowisku, iż ma prawo odliczyć 2/3 kwoty zapłaconych odsetek.

Organ podatkowy stwierdza, że nie zgadza się z zajętym stanowiskiem.

W myśl art. 26b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2005 r., od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się, z zastrzeżeniem ust. 2-4, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z:

1. budową budynku mieszkalnego albo

2. wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo

3. zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo

4. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne.

Zgodnie z ust. 2 art. 26b ustawy odliczenie, o którym mowa stosuje się, jeżeli:

1. kredyt (pożyczka) został udzielony podatnikowi po dniu 1 stycznia 2002 r.,

2. kredyt (pożyczka) był udzielony przez podmiot uprawniony na podstawie przepisów prawa bankowego albo przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych do udzielania kredytów (pożyczek), a z umowy kredytu (pożyczki) wynika, że dotyczy on jednej z wyżej wymienionych inwestycji,

3. inwestycja musi dotyczyć budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przeznaczonym pod budownictwo mieszkaniowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w razie braku tego planu - określonym w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydanej na podstawie obowiązujących ustaw,

4. inwestycja, wskazana w ust. 1, została zakończona nie wcześniej niż w 2002 r., a w przypadku inwestycji, o której mowa w ust. 1 pkt 2 - została zawarta umowa o ustanowieniu spółdzielczego własnościowego lub lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo umowa w formie aktu notarialnego o ustanowieniu odrębnej własności lokalu mieszkalnego, o przeniesieniu na podatnika własności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, której jedną ze stron jest podatnik /lit. b)/,

5. do zeznania, o którym mowa w art. 45 ustawy, składanego za rok, w którym po raz pierwszy dokonuje się odliczenia, o którym mowa w ust. 1, podatnik dołączy oświadczenie PIT-2K o wysokości wszystkich poniesionych wydatków związanych z daną inwestycją, w tym o wysokości wydatków udokumentowanych fakturami wystawionymi przez podatników podatku od towarów i usług niekorzystających ze zwolnienia od tego podatku,

6. odsetki, o których mowa w ust. 1:

a) zostały faktycznie zapłacone, a ich wysokość i termin zapłaty są udokumentowane dowodem wystawionym przez podmiot wymieniony w pkt 2,

b) nie zostały faktycznie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, chyba że zwrócone odsetki zwiększały podstawę obliczenia podatku,

c) nie zostały odliczone od przychodów na podstawie art. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,

Zauważyć należy jednocześnie, iż zgodnie z art. 26b ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. odliczeniu, o którym mowa w ust. 1, nie podlegają odsetki od kredytów:

- udzielanych ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego towarzystwom budownictwa społecznego oraz spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę mieszkań na wynajem oraz udostępnianie lokalu mieszkalnego na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na podstawie przepisów o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, - udzielanych przez kasy mieszkaniowe na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego,

- udzielanych na usuwanie skutków powodzi na zasadach określonych w przepisach o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na usuwanie skutków powodzi,

- objętych wykupem odsetek ze środków z budżetu państwa na zasadach określonych w przepisach o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych,

- wykorzystanych na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku z inwestycją wymienioną w ust. 1; w przypadku wykorzystania kredytu na cele wymienione w ust. 1 oraz na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu odliczeniu nie podlegają odsetki od części kredytu ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostają wydatki na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu w łącznych wydatkach, o których mowa w ust. 2 pkt 5.

W świetle ust. 4 art. 26b ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje wyłącznie odsetki:

1. naliczone za okres począwszy od dnia 1 stycznia 2002 r., z zastrzeżeniem ust. 5, i zapłacone od tego dnia,

2. od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty stanowiącej iloczyn 70 m² powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy, określonej na rok zakończenia inwestycji, z zastrzeżeniem ust. 10 (w roku 2003 i w 2004 -kwota limitu wynosiła 189.000 zł).

Zgodnie z ust. 5 art. 26b ustawy odliczenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się najwcześniej za rok podatkowy, w którym została zakończona dana inwestycja.

Mając na uwadze ww. przepis art. 26b ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zauważyć należy, iż dla skorzystania z zawartego w tym przepisie odliczenia, istotne znaczenie ma to, kto faktycznie dokonał spłaty odsetek od kredytu. Jeżeli więc z umowy kredytowej wynika, że kredytobiorcą jest więcej niż jedna osoba i każda odpowiada solidarnie za spłatę zadłużenia (w tym odsetek), to prawo do odliczeń na podstawie art. 26b ust. 1 ustawy przysługuje temu kredytobiorcy (współkredytobiorcy), który faktycznie dokonał spłaty odsetek od udzielonego kredytu (o ile spełnia pozostałe warunki zawarte w tym przepisie) gdyż Powołany przepis ten nie zawiera regulacji w kwestii korzystania z omawianej ulgi podatkowej przez współkredytobiorców.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, to podatnik wraz z małżonką ponoszą ciężar spłaty odsetek, zatem mają oni prawo odliczenia całości zapłaconych przez siebie odsetek przy spełnieniu warunków określonych w art. 26b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Powyższe ma zastosowanie wówczas, gdy podatnik dysponował będzie dokumentem potwierdzającym wpłaty odsetek wystawionym przez bank.

Powyższa interpretacja została wydana w oparciu o stan faktyczny przedstawiony we wniosku podatnika oraz stan prawny obowiązujący w dniu jej wydania.