PD-III/423-100/06/1/06 - Zaliczki wpłacone przez członków Spółdzielni Mieszkaniowej na poczet uzupełnienia wkładów mieszkaniowych lub budowlanych.

Spółdzielnia podejmuje przedsięwzięcie termomodernizacyjne, traktowane jako modernizacja budynków. W związku z tym Spółdzielnia zamierza obciążyć swoich członków ustaloną kwotą zaliczek wnoszonych na koszty inwestycji, przy czym na dzień ustalenia zaliczek koszt inwestycji nie jest jeszcze znany. Takie wyprzedzające gromadzenie środków finansowych ma na celu nieobciążanie członków wymogiem jednorazowych opłat na uzupełnienie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych.

Zdaniem Podatnika powyższe zaliczki wpłacane przez członków Spółdzielni na fundusze wkładów nie stanowią dla Spółdzielni przychodów dla celów podatku dochodowego od osób prawnych, gdyż wpłacone kwoty będą traktowane w konsekwencji jako wkłady i ewidencjonowane są na kontach wkładów.

Dokonując oceny prawnej stanowiska Podatnika na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, organ podatkowy stwierdza, co następuje:

W myśl art. 12 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) przychodami są m.in. otrzymane pieniądze i wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, a w zakresie przychodów związanych z działalnością gospodarczą - przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 ze zm.) spółdzielnia prowadzi działalność na podstawie niniejszej ustawy, innych ustaw oraz zarejestrowanego statutu. Przepisy art. 78 § 1 i § 2 tej ustawy stanowią, że zasadniczymi funduszami własnymi tworzonymi w spółdzielni są:

1) fundusz udziałowy powstający z wpłat udziałów członkowskich, odpisów na udziały członkowskie z podziału nadwyżki bilansowej lub innych źródeł określonych w odrębnych przepisach;

2) fundusz zasobowy powstający z wpłat przez członków wpisowego, części nadwyżki bilansowej lub innych źródeł określonych w odrębnych przepisach. Spółdzielnia tworzy także inne fundusze własne przewidziane w odrębnych przepisach oraz w jej statucie.

Funduszami tworzonymi przez Spółdzielnię, według § 109 ust. 1 jej statutu, są:

- fundusz udziałowy,

- fundusz zasobowy,

- fundusz wkładów mieszkaniowych i budowlanych.

Z przepisów art. 10 ust. 5 i art. 17(prim 3) ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) wynika, że w wypadku modernizacji budynku, w rozumieniu art. 6(prim 1) ust. 5, członek spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, jest obowiązany uzupełnić odpowiednio wkład mieszkaniowy, albo budowlany.

Natomiast w myśl art. 11 ust. 2 i art. 17 (prim 11) tej ustawy, w razie wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, na spółdzielni mieszkaniowej ciąży obowiązek zwrotu ww. wkładów, w wysokości określonej w tych przepisach.

Z kolei art. 8 pkt 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, że w sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące m.in. wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego, określają postanowienia statutu.

Paragraf 17 ust. 3 statutu Spółdzielni stanowi o obowiązku uzupełnienia przez członka Spółdzielni wkładu budowlanego lub mieszkaniowego w przypadku modernizacji budynku. Natomiast postanowienia § 65-67 statutu Spółdzielni regulują zasady zwrotu wkładów w razie wygaśnięcia prawa do lokalu. Konfrontując przedstawiony stan prawny ze stanem faktycznym z zastosowaniem odpowiedniego przepisu ustawy podatkowej stwierdzić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w art. 12 ust. 4 pkt 4, wyłączają z przychodów jedynie przychody otrzymane na utworzenie lub powiększenie funduszu udziałowego. Natomiast tworzony przez Spółdzielnię fundusz wkładów mieszkaniowych i budowlanych jest funduszem odrębnym od udziałowego, co oznaczałoby brak podstaw do wyłączenia. Jednakże z powyższych uregulowań prawnych zawartych w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ze statutu Spółdzielni wynika, że istotą wkładów mieszkaniowych i budowlanych jest ich zwrotny charakter. Przez przychody zaś w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy rozumieć wszelkie przysporzenia w majątku podatnika o charakterze definitywnym.

Zatem skoro uiszczane przez członków Spółdzielni wpłaty w związku z dociepleniem budynków stanowią zaliczki na poczet wkładów budowlanych lub mieszkaniowych i są ewidencjonowane na kontach wkładów, co wynika z wniosku Spółdzielni, to jako wpływy o charakterze zwrotnym nie stanowią przychodów w rachunku podatkowym.