PD/415-12/BJ/07 - Czy wartość umorzonego kapitału wraz z odsetkami (wynikającymi z umowy kredytowej) stanowi dla kredytobiorcy przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a kasa jako płatnik jest zobowiązana sporządzić informację PIT-8C?
Pismo z dnia 24 września 2007 r. Opolski Urząd Skarbowy w Opolu PD/415-12/BJ/07 Czy wartość umorzonego kapitału wraz z odsetkami (wynikającymi z umowy kredytowej) stanowi dla kredytobiorcy przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a kasa jako płatnik jest zobowiązana sporządzić informację PIT-8C?
POSTANOWIENIE
Działając na podstawie art. 14a § 4 i art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2007 r. w związku z art. 4 ust. 1 i art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1590) Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu stwierdza, że stanowisko Jednostki w sprawie dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przedstawione w piśmie z dnia 13 czerwca 2007 r., jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 13 czerwca 2007 r. (data wpływu do tut. urzędu 25 czerwca 2007 r.) Jednostka zwróciła się do tut. organu podatkowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Jej indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
Jednostka przedstawiła następujący stan faktyczny:
....... Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zamierza umorzyć kredytobiorcy kredyt (kapitał wraz z odsetkami). Oznacza to zwolnienie go z całości lub części długu, w efekcie czego nastąpi u kredytobiorcy trwały przyrost majątku. Jednostka zwraca się z zapytaniem, czy wartość umorzonego kapitału wraz z odsetkami (wynikającymi z umowy kredytowej), stanowi dla kredytobiorcy przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a Kasa jako płatnik jest zobowiązana sporządzić informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C.
Jednostka uważa, że jest zobowiązana do sporządzenia informacji PIT-8C.
W stanie faktycznym przedstawionym przez ...... Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową, Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje:
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm. - zwanej dalej "ustawą") opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W przepisach art. 10-20 cytowanej ustawy wskazano źródła przychodów stanowiących podstawę opodatkowania tym podatkiem.
Z uwagi na to, że Wnioskodawca nie podał w zapytaniu czy kredytobiorca, któremu umarza się kredyt zaciągnął go na cele osobiste, czy w związku z działalnością gospodarczą, dalsze rozważania zostaną poprowadzone oddzielnie dla obu wymienionych przypadków.
W sytuacjach, kiedy pożyczka nie ma związku z działalnością gospodarczą lub pożyczkobiorca działalności nie prowadzi, zastosowanie mają następujące przepisy:
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy źródłami przychodów są - poza nazwanymi w pkt 1-8 - "inne źródła". Z art. 20 ust. 1 wymienionej ustawy wynika, że za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. W przepisie tym nie wymieniono umorzonych zobowiązań, jednak wskazano, że wyliczone w nim przychody są nimi "w szczególności". Oznacza to, że przychodami z innych źródeł mogą być również te, które nie zostały zaliczone do pozostałych źródeł. Stosownie do art. 42a ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru (druk PIT-8C) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego r. podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
Otrzymanie pożyczki lub kredytu pozostaje neutralne podatkowo. Kwota przenoszona na drugą stronę w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla niej definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem obojętnym pod względem prawnopodatkowym. Przychód powstanie w momencie umorzenia zobowiązania. W takich sytuacjach, gdy pożyczkobiorca nie musi na skutek działania wierzyciela spłacać długu, powstaje u niego przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia. Świadczeniem na rzecz kredytobiorcy jest tutaj działanie Kasy, na mocy którego dług z tytułu kredytu wygasa. Wzbogacenie po stronie klienta nabierze charakteru definitywnego, nie podlegającego zwrotowi, a więc mieszczącego się w kręgu świadczeń nieodpłatnych określonych w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy. Należy uznać, że na powyższej podstawie do przychodów kredytobiorcy trzeba zaliczyć również wartość umorzonych odsetek od kredytu. One też są umorzonym zobowiązaniem. Kasa dokonująca umorzenia zobowiązania będzie obowiązana wypełnić obowiązek nałożony przez art. 42a, czyli wystawić klientowi informację o wypłaconych należnościach lub świadczeniach - PIT-8C - i przekazać ją we wskazanym w przepisie terminie podatnikowi i właściwemu urzędowi skarbowemu.
Dla przypadków, gdy udzielony kredyt przeznaczony jest na cele związane z działalnością gospodarczą kredytobiorcy (co winno wynikać z zawartej umowy kredytowej) zastosować należy inne przepisy, a mianowicie:
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy jednym ze źródeł przychodów w tym podatku jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy do przychodów z działalności gospodarczej zaliczamy wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.
Skutek w postaci powstania przychodu podatkowego w przypadku umorzenia kredytu udzielonego w związku z działalnością gospodarczą kredytobiorcy został więc wprost wskazany przez ustawodawcę w art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy. Na powyższej podstawie za przychód uznać należy również wartość umorzonych odsetek, jakkolwiek przepis nie przewiduje tego wyraźnie. Z uwagi bowiem na to, że dla celów podatkowych przyjmuje się, iż za korzystanie z cudzego kapitału należy się wynagrodzenie co najmniej równe wysokości odsetek, jakie należałoby uiścić w obrocie bankowym, oprocentowanie jest z fiskalnego punktu widzenia zobowiązaniem należnym. A zatem art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy, który do przychodów z działalności gospodarczej zalicza wartość umorzonych zobowiązań, znajdzie zastosowanie także do umorzonych odsetek od kredytów. Jednocześnie, z treści cytowanego wyżej art. 42a ustawy wynika, że informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C, składający (tu: Kasa) ma obowiązek złożyć tylko w odniesieniu do należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy. Jeżeli zatem umorzony kredyt z odsetkami stanowić będzie przychód w działalności gospodarczej (jako umorzone zobowiązanie, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy), to Wnioskodawca (jako umarzający) nie ma obowiązku składania informacji PIT-8C.
Wobec powyższego postanowiono jak w sentencji.
Jednocześnie Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż przedmiotowa interpretacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym. Ponadto informuje się, iż zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14b § 2 ustawy Ordynacja w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2007 r. w związku z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590) niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, ale jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla Strony. Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 2 ww. ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw niniejsza interpretacja wygasa z mocy prawa w razie zmiany przepisów, które były jej przedmiotem. Na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 4 ust. 2 ww. ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, art. 236 § 2 pkt 1 oraz art. 223 § 1 w związku z art. 239 ustawy - Ordynacja podatkowa, na niniejsze postanowienie służy zażalenie, które wnosi się do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, za pośrednictwem tut. organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego postanowienia.