PBB3-415/843/2004 - Przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych.

Pytanie podatnika

Czy sprzedaż garażu znajdującego się na dzierżawionym gruncie jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.) - zwanej dalej UPDOF - źródłami przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c), czyli innych niż zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej a także prawa wieczystego użytkowania gruntów.

W myśl art. 19 ust. 1 UPDOF przychodem z odpłatnego zbycia praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny odbiega od wartości rynkowej tych praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Na podstawie zgromadzonego materiału ustalono następujące okoliczności stanu faktycznego.

W dniu 20 marca 2000 r. podatnik nabył od innej osoby garaż wybudowany w 1985 r. na gruncie będącym własnością spółki akcyjnej X. 22 marca 2000 r. podatnik zawarł ze spółką umowę dzierżawy. Zgodnie z tą umową przedmiot dzierżawy stanowił grunt zabudowany garażem. W myśl § 13 umowy w przypadku odpłatnego przekazania przez dzierżawcę na rzecz osoby trzeciej praw do wybudowanego przez dzierżawcę garażu, dzierżawca zobowiązał się do niezwłocznego zawiadomienia o tym fakcie wydzierżawiającego, aby umożliwić mu zawarcie nowej umowy z nabywcą garażu.

W dniu 27 maja 2004 r. podatnik zawarł umowę kupna-sprzedaży tego garażu za kwotę 5 500 zł.

Według podatnika 20 marca 2000 r. doszło do nabycia a w dniu 27 maja 2004 r. do zbycia prawa użytkowania garażu.

Ze stanowiskiem podatnika nie można się zgodzić. Zgodnie z art. 254 kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) użytkowanie jest niezbywalne. Dlatego też nie mogło dojść do nabycia w 2000 r. ani do zbycia w 2004 r. prawa użytkowania garażu. Ponadto ze zgromadzonych dokumentów wynika, że nigdy nie doszło do ustanowienia na rzecz kogokolwiek prawa użytkowania garażu.

Zgodnie z art. 48 § 1 k.c. do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Natomiast art. 47 k.c. stanowi, że część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. W niniejszej sprawie należy stwierdzić, ze wybudowany w 1985 r. garaż nie stanowi odrębnego od gruntu przedmiotu własności, lecz stanowi część składową nieruchomości a jego właścicielem jest właściciel gruntu. W związku z tym nie ulega wątpliwości, że podatnik nie przeniósł na inne osoby prawa własności garażu, gdyż takie prawo mu nie przysługiwało.

Podatnik natomiast zachował się jak posiadacz samoistny garażu, którym władał jak właściciel. Na podstawie ustalonych okoliczności stanu faktycznego można stwierdzić, że podatnik zawierając umowę kupna-sprzedaży nie dokonał przeniesienia własności garażu, gdyż takie prawo - co wykazano wyżej - mu nie przysługiwało, ale dokonał przeniesienia na inną osobę prawa posiadania tego garażu. Tym samym doszło do odpłatnego zbycia prawa majątkowego, jakim jest posiadanie.

Przychód ze sprzedaży prawa majątkowego, czyli posiadania garażu, należy opodatkować na zasadach ogólnych w zeznaniu rocznym za dany rok podatkowy, odpowiednio według stawek 19 %, 30 % lub 40 % uwzględniając koszty uzyskania przychodu w myśl art. 9 ust. 2 oraz art. 22 ust. 1 UPDOF.