PB5/IMD-033-350-2874/02 - Ulga podatkowa w przypadku systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej.

W związku z pojawiającymi się pytaniami dotyczącymi prawa do ulgi w sytuacji wydatkowania kwot uzyskanych z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej na cel inny niż wskazany w umowie zawartej z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową, mając na celu zapewnienie jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, działając na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), uprzejmie informuję:

Na podstawie art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r. - zwanej dalej "ustawą podatkową" - odliczeniu od podatku podlegały poniesione w roku podatkowym wydatki na systematyczne gromadzenie oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) została zlikwidowana tzw. duża ulga mieszkaniowa (w tym omawiane odliczenie), z zachowaniem tzw. praw nabytych. W przypadku omawianej ulgi prawa nabyte reguluje art. 4 ust. 3 powołanej powyżej nowelizacji. Z przepisu wynika, że prawo do odliczania wydatków na kontynuację oszczędzania przysługuje na zasadach, jakie obowiązywały w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych do końca 2001 r.

Należy zatem przypomnieć, iż ustawa podatkowa przewidywała sytuacje, w których powstawał (i powstaje nadal w związku z kontynuacją odliczenia) obowiązek zwrócenia przedmiotowej ulgi. Na podstawie art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 ww. ustawy, jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na systematyczne gromadzenie oszczędności w kasie mieszkaniowej, a następnie:

-wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę (pkt 4),

-przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych i przysposobionych (pkt 5), to zobowiązany był do doliczenia do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, kwoty poprzednio odliczone z tego tytułu.

Z powołanych powyżej przepisów wynika zatem, iż:

- prawo do omawianej ulgi przysługuje, o ile oszczędzanie następuje według zasad określonych w odrębnych przepisach, tj. według zasad ustalonych w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego,

- utrata prawa do ulgi nie następuje, gdy wycofana kwota (po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania) została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę.

Cele systematycznego oszczędzania definiuje art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 6 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070). Jednocześnie § 2 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie ogólnych warunków umów o kredyt kontraktowy (Dz. U. Nr 68, poz. 330) przewiduje możliwość zmian postanowień umowy o kredyt kontraktowy.

Mając powyższe na uwadze nic można uznać, iż spełniona zostaje przesłanka utraty prawa do ulgi określona w art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy podatkowej, w sytuacji gdy podatnik po wycofaniu pieniędzy z kasy mieszkaniowej realizuje jeden z. celów, o których mowa w powołanym powyżej przepisie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, także w sytuacji, gdy jest to inny cel, niż wskazany w umowie o kredyt kontraktowy.