PB2/AS-033-0258-1010/03 - Ulga uczniowska.

W związku z pismem z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie interpretacji art. 27c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przedstawiam stanowisko w kwestiach:

1.Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje, iż podatnicy uzyskujący przychody z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej mogą korzystać z ulgi polegającej na obniżeniu podatku dochodowego z tytułu szkolenia uczniów.

Zgodnie z art. 27c ust. 2 ustawy ulga ta przysługuje osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, w tym również w formie spółki prawa cywilnego lub osobowej spółki handlowej, z wyjątkiem spółki partnerskiej, uprawnionym na mocy odrębnych przepisów do szkolenia uczniów i zatrudniającym w ramach prowadzonej działalności pracowników w celu przygotowania zawodowego. Ulga ta przysługuje także w przypadku, gdy uprawnionym do szkolenia uczniów jest przynajmniej jeden ze wspólników lub pracownik osoby (spółki) prowadzącej działalność gospodarczą.

W związku z powyższym prawo do omawianej ulgi nie przysługuje w sytuacji, gdy uprawnionymi do szkolenia uczniów są osoby zatrudnione na umowę zlecenie lub osoby współpracujące z podatnikiem, osoby te nie zostały wymienione w powołanym przepisie, a zatem brak jest warunków do przyznania przywileju wynikającego z art. 27c ustawy o podatku dochodowym.

Należy zauważyć przy tym, że wielokrotnie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego zwracano uwagę, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe w systemie prawa podatkowego są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania), a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej czy zawężającej (z wyroku NSA z dnia 13 września 2000 r. I SA /Wr 261/98).

2.Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 113, poz. 988), które weszło w życie z dniem 1 września 2002 r., uchyliło jednocześnie z tym dniem rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu, praw i obowiązków podmiotów organizujących tę naukę oraz uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu (Dz. U. Nr 97, poz. 479 ze zm.).

Odnosząc się do zasygnalizowanych wątpliwości dotyczących stosowania ww. przepisów, należy stwierdzić, iż wobec braku odpowiednich regulacji o charakterze przejściowym, dla orzekania od dnia 1 września 2002 r. o prawie podatnika do ulgi uczniowskiej - w zakresie oceny posiadanych przez szkolącego kwalifikacji - właściwe są przepisy obowiązujące na dzień złożenia przez pracownika egzaminu kończącego naukę zawodu lub na dzień zakończenia przez ucznia odbywania u podatnika praktycznej nauki zawodu. W związku z powyższym:

a)jeśli umowa o naukę zawodu zawarta została przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu, tj. przed 1 września 2002 r., natomiast szkolenie zostało zakończone przynajmniej w tym dniu, dla orzekania o prawie podatnika do ulgi uczniowskiej należy stosować przepisy tego rozporządzenia,

b)jeśli szkolenie zostało zakończone przed 1 września 2002 r., nie ma podstaw do stosowania nowych przepisów, które weszły w życie z tym dniem.