OKSZ.440.2.2012 - Podstawa ustalenia dotacji dla placówki niepublicznej

W związku z wątpliwościami dotyczącymi prawidłowego wyliczania wysokości dotacji należnej placówce niepublicznej, uprzejmie proszę o stanowisko w sprawie podstawy ustalenia dotacji dla placówki niepublicznej.

Mianowicie zgodnie z art. 90 ust. 2b przedszkole niepubliczne otrzymuje na każdego ucznia dotację w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. Takie też stanowisko potwierdza Minister Edukacji Narodowej w piśmie DE-3-AR/JD-339-10/2006, podkreślając, że "podstawą ustalenia stawki dotacji, o których mowa w art. 80 ust. 2 i art. 90 ust. 2b, powinny być wyłącznie wydatki bieżące przewidziane w budżecie gminy w odniesieniu do przedszkoli w przeliczeniu na jednego ucznia". Natomiast wydatki bieżące związane z wychowaniem przedszkolnym dotyczą rozdziałów 80104 przedszkola publiczne, 80105- publiczne oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych i 80106 - publicznych innych form wychowania przedszkolnego. Takie stanowisko można przyjąć na podstawie pisma Ministerstwa Edukacji Narodowej DWOW-WJST-337-CKW-20/2011, gdzie wskazuje się, że podstawą naliczenia dotacji winny być wszystkie wydatki bieżące poniesione na wychowanie przedszkolne "funkcjonujące oddzielnie, samodzielnie jak i te które funkcjonują jako oddziały przedszkolne w szkołach". Podobne stanowisko przestawiło w swoim piśmie z dnia 28 grudnia 2011 r. MEN (w załączeniu).

Wobec tego uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które wydatki bieżące - ponoszone w rozdziale 80104 na publiczne przedszkola, czy również z rozdziałów 80105 i 80106 - publiczne oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych i publiczne inne formy wychowania przedszkolnego stanowią podstawę wyliczenia dotacji dla przedszkola niepublicznego?

Zgodnie z art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539 z późn. zm.) oraz na podstawie corocznych rozporządzeń MEN w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego część oświatowa subwencji ogólnej dzieli się między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. W kwocie tej uwzględnione są środki naliczane na dzieci niepełnosprawne objęte wychowaniem przedszkolnym. Zdaniem Ministerstwa Edukacji Narodowej (odpowiedź sekretarza stanu w MEN na interpelację nr 21259 z dnia 30 marca 2011 r.) przy ustalaniu wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych nie powinny być uwzględnianie koszty funkcjonowania przedszkoli integracyjnych, a tylko koszty oddziałów ogólnodostępnych. Czy przy ustalaniu wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych kwota wydatków bieżących gminy ponoszonych w przedszkolach publicznych, w których nie funkcjonują oddziały integracyjne a są dzieci niepełnosprawne, powinna być pomniejszona o kwotę subwencji otrzymywanej na te dzieci?

Na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.) uprzejmie proszę o stanowisko w opisanej sprawie. W załączeniu przesyłani opinię prawną sporządzoną dla Urzędu Miejskiego w Zelowie, przez radcę prawnego Annę Wyrwa.

sporządzona dla Urzędu Miejskiego w Zelowie, przez radcę prawnego Annę Wyrwa, dotycząca ustalania wysokości dotacji dla niepublicznych przedszkoli

W związku z ustalaniem wysokości dotacji dla niepublicznych przedszkoli wątpliwości Urzędu Miejskiego w Zelowie wzbudziły następujące kwestie:

Rozważania prawne

I. Stosownie do art. 90 ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - dalej u.s.o.- dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75 % o ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego - pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.

U.s.o. nie definiuje wydatków bieżących, stąd też określając, jakie składniki tworzą przedmiotowe wydatki należy odnieść się do treści art. 236 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.), stosownie do którego przez wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi.

Zgodnie z zasadami klasyfikacji budżetowej wydatki bieżące na wychowanie przedszkolne w Gminie Zelów są zawarte w rozdziale 80104 budżetu-przedszkola publiczne. rozdziale 80105 - publiczne oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych oraz 80106 - publiczne inne formy wychowania przedszkolnego.

W opinii Ministerstwa Edukacji Narodowej (pismo z dnia 28 grudnia 2011 r.) obliczając wysokość dotacji dla przedszkoli niepublicznych gmina winna za podstawę przyjąć wydatki bieżące ponoszone we wszystkich placówkach przedszkolnych - przedszkolach, oddziałach przedszkolnych oraz innych formach wychowania przedszkolnego. Stanowisko MEN nic jest jednak poparte argumentacją, która pozwoliłaby je przyjąć za słuszne lub też jako nieuzasadnione odrzucić.

W ocenie opiniującej w celu ustalenia podstawy wysokości dotacji należy przede wszystkim określić, czy pod pojęciem przedszkola publicznego, zawartym w art. 90 ust. 2b u.s.o., należy rozumieć również oddziały przedszkolne oraz inne formy wychowania przedszkolnego. Przepis ten bowiem wyraźnie wskazuje, iż przy ustalaniu wysokości dotacji bierze się pod uwagę wydatki bieżące ponoszone w publicznych przedszkolach.

U.s.o. zawiera definicję przedszkola publicznego, którym stosownie do treści art. 6 ust. 1, jest przedszkole, które:

W ww. ustawie brak jest natomiast definicji przedszkola jako takiego, jednak ustawodawca konsekwentnie odróżnia przedszkola, oddziały przedszkolne oraz inne formy wychowania przedszkolnego (tak m.in. art. 6, art. 14, art. 14a u.s.o.). Jednocześnie u.s.o. nie pozwala przyjąć, iż w przypadku, gdy mowa jest o przedszkolu, należy rozumieć przez to również oddziały przedszkolne lub inne formy wychowania przedszkolnego - tak jak to czyni na mocy art. 3 pkt 1 w przypadku szkoły.

Biorąc pod uwagę powyższe, dokonując literalnej wykładni art. 90 ust. 2b u.s.o., należy przyjąć, iż przy ustalaniu wysokości dotacji dla niepublicznych przedszkoli winno się brać pod uwagę jedynie wydatki bieżące ponoszone w publicznych przedszkolach, nie zaś w oddziałach przedszkolnych czy też innych formach wychowania przedszkolnego.

W ocenie opiniującej za takim stanowiskiem przemawia również argument, iż racjonalny ustawodawca w celu wprowadzenia zasady ustalania dotacji dla niepublicznych przedszkoli w wysokości wydatków bieżących ponoszonych na wszelkie formy publicznego wychowania przedszkolnego, zapewne w art. 90 ust. 2b u.s.o. nie posłużyłby się pojęciem wydatków na przedszkola lecz pojęciem wydatków na wszelkie formy wychowania przedszkolnego, bądź też wymienił, jak czyni to m.in. w art. 14 ust. 2 u.s.o. wszystkie trzy formy wychowania przedszkolnego.

II. Zgodnie z art. 90 ust. 2b u.s.o. - dotacja dla niepublicznych przedszkoli na każdego ucznia przysługuje w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego (...).

Ustalając więc wysokość dotacji dla przedszkoli niepublicznych, w których opieka i wychowanie są świadczone wobec dzieci niepełnosprawnych, należy mieć na względzie jedynie to, by kwota dotacji w przeliczeniu na ucznia niepełnosprawnego nie była niższa niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę.

Natomiast zdaniem opiniującej przy ustalaniu wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych brak jest podstaw do tego, by kwota wydatków bieżących gminy ponoszonych w przedszkolach publicznych, w których nie funkcjonują oddziały integracyjne, ale są dzieci niepełnosprawne, była pomniejszana o kwotę subwencji otrzymywanej na te dzieci. Należy podkreślić, iż wprawdzie art. 90 ust. 2b u.s.o. odrębnie określa sposób kalkulowania wysokości wydatków na dzieci niepełnosprawne w przedszkolach niepublicznych, odnosząc je do wysokości środków otrzymywanych przez gminę w ramach subwencji oświatowej, jednak nie może to lec u podstaw pomniejszenia wysokości dotacji o kwotę subwencji otrzymywanej na te dzieci. Podstawą ustalenia wysokości dotacji dla przedszkoli niepublicznych są ustalone w budżecie wydatki bieżące ponoszone w przedszkolach publicznych, niezależnie od tego, czy dochody, z których są pokrywane pochodzą ze środków z oświatowej subwencji ogólnej, czy też z innych źródeł.

Na marginesie dodać należy, iż Gmina, działając w oparciu o art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.) może wystąpić o udzielenie wyjaśnień w niniejszej sprawie do regionalnej izby obrachunkowej, przedstawiając jednocześnie swoje stanowisko, w tym argumentację prawną_f w konsekwencji której stanowisko to zostało zajęte. W opiniowanej sprawie wydaje się być celowym wystąpienie z przedmiotowym wnioskiem.