Nowelizacja przepisów dotyczących podatku od darowizn

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na zapytanie nr 1091 w sprawie potrzeby nowelizacji przepisów dotyczących podatku od darowizn.

Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem Pana Marszałka z dnia 8 maja 2006 r., znak: SPS-024-1091/06, przy którym przekazane zostało zapytanie Pani Poseł Joanny Fabisiak w sprawie nowelizacji przepisów podatkowych w odniesieniu do darowizn towarów przekazywanych osobom ubogim, uprzejmie informuję:

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) nieodpłatne przekazanie towarów nie zawsze podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z brzmienia art. 7 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega przekazanie przez podatnika towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, wyłącznie wtedy, gdy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności w całości lub w części. Z obowiązujących regulacji w zakresie podatku od towarów i usług wynika zatem, że podatnicy przekazujący towary na rzecz osób ubogich nie w każdym przypadku są obowiązani do zapłaty podatku od towarów i usług z tego tytułu. Przyjęcie innej zasady prowadziłoby do sytuacji, w której przekazywany przez podatnika towar nie byłby w ogóle opodatkowany podatkiem od towarów i usług. Nienaliczanie podatku od przekazanych darowizn towarów dotyczy zatem przypadków, gdy podatnik nie korzysta z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym przekazaniem.

Uregulowania w powyższym zakresie przyjęte w prawodawstwie polskim zgodne są z uregulowaniami w tym zakresie zawartymi w Szóstej Dyrektywie Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG ze. zm.).

Jednocześnie uprzejmie informuję, że na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwaną dalej updof - Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), jak i ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (zwaną dalej updop - Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów darowizn oraz ofiar wszelkiego rodzaju (art. 23 ust. 1 pkt 11 updof lub odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 14 updop). Nie oznacza to jednak, że podatnik, który dokonał darowizny (np. żywności) w każdym przypadku jest obowiązany z tego tytułu do zapłaty podatku dochodowego. Należy bowiem podkreślić, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania faktycznie dokonanej darowizny dla organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, z tym że nie może ona przekroczyć kwoty stanowiącej 6% dochodu (art. 26 ust. 1 pkt 9 i ust. 5 updof).

Podobnie kwestię odliczeń darowizn reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, z tym że wartość odliczanych przez osoby prawne darowizn na określony ustawą cel nie może przekroczyć łącznie kwoty stanowiącej 10% dochodu (art. 18 ust. 1 pkt 1 i ust. 1a updop).

Należy jednak mieć na uwadze, że odliczeniu od podstawy opodatkowania nie podlegają darowizny przekazane bezpośrednio na rzecz osób fizycznych. Odliczyć nie można również darowizn przekazanych na rzecz osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wymienionym w ustawie polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5% oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub handlu tymi wyrobami (art. 26 ust. 5 pkt 1 i 2 updof lub odpowiednio art. 18 ust. 1a pkt 1 i 2 updop).

Jednocześnie należy zauważyć, iż obowiązujące przepisy obu ustaw o podatku dochodowym umożliwiają podatnikom odliczanie od dochodu darowizn przekazanych organizacjom prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, w tym stowarzyszeniom, fundacjom, kościelnym osobom prawnym (art. 26 ust. 1 pkt 9 updof i art. 18 ust. 1 updop).