NB/BPN/I/610/00 - Prawa konsumenta.

Od 1 lipca 2000 r. weszła w życie ustawa z dn. 2.03.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Ustawa swoim zakresem przedmiotowym reguluje między innymi następujące kwestie, które w sposób bezpośredni dotyczą również działalności banków:

- zawieranie umów poza lokalem przedsiębiorstwa,

- zawieranie umów na odległość, a więc bez jednoczesnej obecności obu zainteresowanych stron,

- wydawanie wzorców umownych, w szczególności ogólnych warunków umów, wzorów umów, regulaminów (w tym zakresie zmianie uległy obowiązujące do dn. 1.07.2000 r. przepisy dotyczące umów o charakterze ciągłym, wprowadzono definicję konsumenta, sprecyzowano, co należy rozumieć przez pojęcie niedozwolone postanowienia umowne, podając jednocześnie ich przykładowe wyliczenie, wprost sprecyzowano wymóg jednoznacznego i zrozumiałego sformułowania wzorca),

- kwestie procesowe wynikające ze zmian w zakresie wydawanych wzorców umownych, a więc przede wszystkim postępowanie w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone.

Jak wynika z powyższego, przepisy wskazanej ustawy, w związku z przyjętymi regulacjami, w sposób istotny modyfikują obowiązujący do 1 lipca stan prawny. Z punktu widzenia konsumentów regulacje te będą niewątpliwie odczytane jako pożądane. Z formalnoprawnego punktu widzenia legalizują one bowiem dotychczasowy kierunek orzecznictwa sądowego w zakresie obrotu gospodarczego z udziałem konsumentów. Ze strony niektórych banków rodzą natomiast konieczność dostosowania między innymi wydawanych przez siebie regulaminów i ogólnych warunków umów do znowelizowanej ustawy.

Zdając sobie sprawę z faktu, że termin pomiędzy opublikowaniem ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów a jej wejściem w życie jest zbyt krótki dla dostosowania przez banki wszystkich wydanych wzorców umownych do tej regulacji, pragnę jednocześnie wskazać na konieczność przeprowadzenia tego typu zmian. Precyzyjne sformułowania w tym zakresie, z punktu widzenia banków, wydają się być szczególnie istotne zważywszy na fakt, że niejednoznaczne postanowienia wzorców, zgodnie z art. 385 k.c., tłumaczy się zawsze na korzyść konsumenta.