NA.III-0221-7/2010 - Dotowanie osobom fizycznym i jednostkom realizacji prac związanych z utylizacją azbestu oraz modernizacją indywidualnych źródeł ciepła.

W odpowiedzi na pismo z dnia 17 marca 2010 r. sygn. WOR 7629/1/10 uzupełnione pismem z dnia 14 kwietnia 2010 r. (wpływ do Izby 26 kwietnia 2010 r.) w sprawie dotowania osobom fizycznym i jednostkom realizacji prac związanych z utylizacją azbestu oraz modernizacją indywidualnych źródeł ciepła informuję, co następuje.

Zgodnie z art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, dalej zwana u.f.p.) dotacje są to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie u.f.p., odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. Dotacja udzielana z budżetu jednostki samorządu terytorialnego stanowi zatem szczególną formę wydatku i może wystąpić jedynie w sytuacji przewidzianej przepisami ustawy. Stwierdzić należy, iż w aktualnie obowiązującym stanie prawnym, zarówno w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 j.t. z późn. zm.), ustawie o finansach publicznych, jak również innych przepisach dotyczących zadań gminy w zakresie ochrony środowiska, brak jest normy legalizującej możliwość udzielania dotacji z budżetu osobom fizycznym na przedsięwzięcia proekologiczne.

W szczególności możliwości takich nie można wywieść z treści art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, który stanowi, iż podmioty 2 niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki, a zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.), a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego określającej tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania.

Należy zauważyć, iż norma określona w art. 221 u.f.p. wskazuje zarówno element podmiotowy jak i przedmiotowy określający jej adresatów, a zatem wskazuje m. in. te podmioty, które mogą zostać beneficjentami dotacji celowej udzielonej z budżetu jednostki samorządu terytorialnego oraz zakres zadań, które mogą stanowić przedmiot dotowania. Krąg podmiotów objętych postanowieniami art. 221 u.f.p. to podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych oraz jednocześnie niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Drugi element normy ma charakter przedmiotowy i wskazuje na obszar działalności, który może być finansowany w formie dotacji ze środków budżetu jednostek samorządu terytorialnego - cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki. Konkretyzacja normy w kwestii określenia adresatów dotacji z budżetu, następuje w ust. 2 art. 221 u.f.p., odsyłającym w zakresie zlecania zadań i udzielania dotacji do przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Krąg podmiotów określony jest zatem przepisami cyt. ustawy i odnosi się do organizacji pozarządowych, tj. organizacji niebędących jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych, i niedziałających w celu osiągnięcia zysku, osób prawnych lub jednostek nieposiadających osobowości prawnej utworzonych na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacji i stowarzyszeń. Do podmiotów tych nie można zaliczyć osób fizycznych realizujących prywatne inwestycje.

Podkreślić należy, że zawarta w ust. 4 art. 221 u.f.p. kompetencja dla organu stanowiącego, umożliwiająca podjęcie uchwały określającej m.in. tryb postępowania o udzielenie dotacji, dotyczy innych zadań niż określone w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a zatem nie daje podstaw do określania trybu obejmującego inne podmioty niż określone w cyt. ustawie. Reasumując, w obowiązującym stanie prawnym brak jest możliwości udzielania dotacji osobom fizycznym na realizację prac związanych z utylizacją azbestu oraz modernizacją indywidualnych źródeł ciepła. Zlecenie zadań w tym zakresie i udzielenie dotacji podmiotom niezaliczanym do sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych, i niedziałającym w celu osiągnięcia zysku, może nastąpić na podstawie art. 221 ustawy o finansach publicznych, o ile zostaną spełnione warunki określone w tym przepisie.