NA.III-0221-5/2011 - Klasyfikacja budżetowa dla zadań województwa finansowanych dochodami związanymi z wyłączeniem z produkcji gruntów rolnych.

W odpowiedzi na pismo z dnia 22 lutego 2011 r. sygn. DFK-II.300.4.2011 dot. wątpliwości w zakresie prawidłowej klasyfikacji budżetowej dla zadań województwa z zakresu ochrony gruntów rolnych, wyjaśniam co następuje.

1. Zmiany wprowadzone ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wraz z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (art. 23 ustawy) spowodowały likwidację funduszy celowych w tym Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych.

Zgodnie z art. 22b ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 z póz zm.) - dalej: u.o.g.r.l. - dochody związane z wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych stały się dochodami budżetu województwa, które zarząd województwa gromadzi na wyodrębnionym rachunku bankowym. Ze środków budżetu województwa, z tytułów określonych art. 22b u.o.g.r.l., finansowane są zadania enumeratywnie wymienione w art. 22c ust. 1 u.o.g.r.l. Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 5 ust. 3 u.o.g.r.l. powyższe zadania są zadaniami marszałka województwa i jednocześnie zadaniami własnymi samorządu województwa, które jednak samorząd województwa będzie jedynie finansował natomiast rzeczowe wykonanie zadań dokonywane będzie przez inne podmioty (właścicieli gruntów).

Nie ulega wątpliwości, iż ustawodawca określając tytuły dochodów gromadzonych w budżecie województwa i jednocześnie zadania finansowane tymi środkami, nie określił jednoznacznie formy przekazywania tych środków z budżetu. Z treści art. 22c ust. 3 wynika, iż 2 środki te są "przydzielane" na wniosek właścicieli gruntów i należy uwzględnić udział własny tych właścicieli w kosztach robót oraz efektywność projektowanych przedsięwzięć, co oznacza, że częściowe koszty zadania pokrywają również wnioskodawcy.

Odnosząc powyższe do zagadnień zawartych w Państwa piśmie i zaproponowanej formy finansowania tych zadań jako dotacji należy stwierdzić, iż w ocenie Izby brak jest podstaw prawnych do udzielania z budżetu województwa dotacji na zadania określone w art. 22c u.o.g.r.l.

Stosownie do art. 126 ustawy o finansach publicznych, dotacje są to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie niniejszej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. Z przedstawionej regulacji wynika, że dotacje mogą być udzielane tylko wtedy gdy ustawa o finansach publicznych lub inne ustawy albo umowy międzynarodowe tak stanowią i na zasadach w nich określonych. W przedmiotowej sprawie możliwość udzielania dotacji z budżetu województwa na zadania określone w art. 22c u.o.g.r.l. nie wynika z ustawy o finansach publicznych, ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych ani z innych przepisów rangi ustawowej, tym samym należy uznać taki sposób finansowania powyższych zadań za nieuprawniony.

Odnosząc się do klasyfikacji budżetowej dla zadań województwa finansowanych dochodami związanymi z wyłączeniem z produkcji gruntów rolnych, to zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 1 grudnia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2010 Nr 235, poz. 1546), które obowiązuje od 1 stycznia 2011 r., dochody określone w art. 22b ust. 1 u.o.g.r.l. w budżecie województwa powinny zostać zaklasyfikowane w dziale "010 - Rolnictwo i łowiectwo" i rozdziale "01042 Wyłączenia z produkcji gruntów rolnych" w odpowiednich paragrafach dochodów zgodnych ze źródłami ich powstawania.

W ocenie Izby, wydatki określone w art. 22c ww. ustawy również należy klasyfikować w dziale "010 - Rolnictwo i łowiectwo", rozdziale "01042 Wyłączenia z produkcji gruntów rolnych". Odnosząc się do paragrafów wydatków klasyfikacji budżetowej należy stwierdzić, iż brak jest rozwiązań, które odpowiadałoby prawidłowemu zaklasyfikowaniu tego rodzaju wydatków dokonywanych z budżetu województwa. Mając na względzie, iż rozporządzenie Ministra Finansów ma służyć przede wszystkim klasyfikowaniu wydatków publicznych dla celów analitycznych i statystycznych, nie stanowiąc samodzielnego tytułu do gromadzenia ani wydatkowania środków publicznych, wydaje się dopuszczalne przyjęcie (do czasu dostosowania klasyfikacji budżetowej do zmienionego stanu prawnego), aby środki przekazywane dla gmin na ochronę, rekultywację i poprawę jakości gruntów rolnych zaklasyfikować w:

§ 231 Dotacje celowe przekazane gminie na zadania bieżące realizowane na podstawie porozumień (umów) między jednostkami samorządu terytorialnego lub

§ 661 Dotacje celowe przekazane gminie na inwestycje i zakupy inwestycyjne realizowane na podstawie porozumień (umów) między jednostkami samorządu terytorialnego, pomimo braku dotacyjnego charakteru tych środków.

2. Odnosząc się do drugiego zagadnienia dotyczącego umów zawartych w 2010 r. pomiędzy Terenowym Funduszem Ochrony Gruntów Rolnych a gminą, Izba podziela pogląd zawarty w Państwa piśmie.