LK-120/LP/04/AP - Podatek rolny od gruntów stanowiących współwłasność.

Odpowiadając na pismo z dnia 23 stycznia 2004 r. w sprawie interpretacji przepisów ustawy o podatku rolnym - Ministerstwo Finansów wyjaśnia:

Zwolnienie, przewidziane w art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.), dotyczy gruntów przeznaczonych na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:

- będących przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego nabytych w drodze umowy sprzedaży,

- będących przedmiotem umowy o oddanie gruntów -w użytkowanie wieczyste,

- wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objętych w trwałe zagospodarowanie (na podstawie umowy dzierżawy lub użytkowania zawartej na okres nie krótszy niż 10 lat).

Zgodnie z art. 1 i art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Zakres podmiotowy podatku rolnego został określony w art. 3 ustawy o podatku rolnym. Zgodnie z ust. 1 pkt 4 lit. a tego przepisu podatnikiem podatku rolnego może być dzierżawca gruntów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

W związku z tym należy uznać, że dzierżawione grunty wchodzą w skład gospodarstwa rolnego dzierżawcy. W przypadku gdy umowa dzierżawy została zawarta na okres 10 lat, dzierżawcy przysługuje zwolnienie z podatku rolnego, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 4 lit. c.

Art. 3 ust. 5 ustawy o podatku rolnym stanowi, że jeżeli grunty, o których mowa w art. 1, stanowią współwłasność lub znajdują się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowią odrębny przedmiot opodatkowania podatkiem rolnym, a obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach (posiadaczach), z wyjątkiem sytuacji, o której mowa w ust. 6, gdy wymienione grunty stanowią gospodarstwo rolne prowadzone w całości przez jednego ze współwłaścicieli (posiadaczy).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz odmianą własności, o czym stanowi art. 195 kodeksu cywilnego, co oznacza, że wszędzie tam, gdzie jest mowa o własności, należy przez to rozumieć również współwłasność.

Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy o podatku rolnym, posiadanie gruntów przez dwa lub więcej podmiotów, traktowane jest analogicznie jak współwłasność tych gruntów.

Jeżeli współwłaściciele (posiadacze) gruntów podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym oprócz tych gruntów są wyłącznymi właścicielami (posiadaczami) innych gruntów podlegających temu podatkowi, to powierzchnię obu gruntów sumuje się w celu zastosowania odpowiedniej stawki podatku:

- niższej dla gruntów spełniających kryterium powierzchni dla gospodarstw rolnych,

- wyższej dla gruntów pozostałych (poniżej 1 ha).

Grunty, które stanowią współwłasność (posiadanie dwóch lub więcej osób) i są przeznaczone na powiększenie gospodarstwa rolnego, podlegają zwolnieniu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 4, jeżeli suma powierzchni gruntów (wraz ze współwłasnością lub wspólnym posiadaniem) należących do podmiotu ubiegającego się o ulgę nie przekracza 100 ha.

W takim wypadku ze zwolnienia w stosunku do gruntów nim objętych korzysta również współwłaściciel (posiadacz), którego gospodarstwo rolne wraz z gruntami będącymi we współwłasności (wspólnym posiadaniu) przekracza powierzchnię 100 ha.