KS 8-760/55/96 - Likwidacja wyrobów akcyzowych.

Urzędy skarbowe dokonują w zakresie postępowania egzekucyjnego oraz majątkowej represji karnej i likwidacji mienia przechodzącego na rzecz Skarbu Państwa m.in. likwidacji wyrobów akcyzowych, objętych obowiązkiem oznaczania znakami skarbowymi akcyzy, poprzez ich sprzedaż bądź komisyjne zniszczenie. W odniesieniu do tych wyrobów obowiązuje szereg regulacji nakładających określone w związku z tym obowiązki na jednostki gospodarcze i aparat skarbowy, które nie zawsze są właściwie wykonywane. W tym celu przeciwdziałania nieprawidłowościom w tym postępowaniu zachodzi potrzeba koordynacji działań w aparacie skarbowym.

Stosownie do przepisów ustawy z dnia 2 grudnia 193 r. o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy (Dz. U. Nr 127, poz. 584) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 1994 r. w sprawie oznaczania wyrobów znakami akcyzy (Dz. U. Nr 26, poz. 93 z późn. zm.) obecnie obowiązkowi oznaczania podlegają wyroby spirytusowe, winiarskie i tytoniowe (papierosy).

Przy likwidacji tych wyrobów postępowanie urzędów skarbowych powinno być następujące:

1) jeżeli wyroby są w opakowaniach oryginalnych i ich stan, również co do autentyczności i pochodzenia (nie uszkodzone zamknięcie, właściwe napełnienie, klarowność itp.), nie budzi wątpliwości oraz gdy uzyskają one pozytywny atest badania jakościowego, że są zdatne do spożycia, to sprzedaje się je stosownie do art. 105 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (j.t. Dz. U. z 1991 r. Nr 36, poz. 161 z późn. zm.);

2) jeżeli wyroby nie odpowiadają warunkom wymienionym w pkt 1 pozwalającym na ich sprzedaż do obrotu handlowego, przy czym uzyskały one atest badania jakościowego, to powinny być sprzedane do wytwórni tych wyrobów bądź innych zakładów, które mogą je przerobić lub zużyć, po cenach odpadów użytecznych lub nieodpłatnego przekazania (darowizny). W tym zakresie postępowanie urzędu skarbowego powinno uwzględniać przepisy zarządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 1994 r. w sprawie zaniechania ustalania i poboru podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego od niektórych towarów (M.P. Nr 64, poz. 570). Gdyby jednak koszt przewozu okazał się niewspółmiernie wysoki, to wyroby należy komisyjnie zniszczyć;

3) natomiast jeżeli wyroby nie spełniają warunków wymienionych w pkt 1 i są całkowicie niezdatne do użytku, to podlegają one komisyjnemu zniszczeniu. Zniszczenie wyrobów następuje w obecności komisji powołanej przez naczelnika urzędu skarbowego przynajmniej w 3-osobowym składzie. W protokole zniszczenia poza składem komisji należy wymienić również osoby biorące udział w niszczeniu i ich podpisy oraz dane o rodzaju, ilości i opakowaniu niszczonych wyrobów, miejscu, sposobie zniszczenia i datę lub dni dokonania czynności.

W związku z powyższym urząd skarbowy w przypadku:

a) sprzedaży wyrobów do obrotu handlowego powiadamia o tym w terminie 3 dni właściwy dla nabywcy urząd kontroli skarbowej podając kto nabył wyroby, jego adres, numery telefonu, faksu, NIP, REGON lub PESEL oraz rodzaj wykonywanej przez niego działalności gospodarczej;

b) sprzedaży wyrobów jako odpadów użytecznych lub ich nieodpłatnego przekazania powiadamia o tym na 3 dni naprzód właściwy dla nabywającego zakładu urząd kontroli skarbowej podając jego nazwę, adres, numer telefonu, NIP, REGON lub PESEL;

c) przeznaczenia wyrobów do zniszczenia powiadamia właściwy miejscowo urząd kontroli skarbowej na 3 dni przed zamierzonym zniszczeniem podając rodzaj i ilość wyrobów oraz miejsce i czas (godz.) rozpoczęcia niszczenia wyrobów.

Należy nadmienić, że przy sprzedaży wyrobów akcyzowych do obrotu handlowego zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1995 r. w sprawie podatku akcyzowego (Dz. U. Nr 135, poz. 663 z późn. zm.) podatnikami podatku akcyzowego są urzędy skarbowe jako organy likwidacyjne, wymienione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 8 marca 1967 r. w sprawie zbywania niektórych ruchomości stanowiących własność Państwa lub podlegających sprzedaży przez organy administracji państwowej na podstawie przepisów szczególnych (Dz. U. Nr 9, poz. 41 i z 1984 r. Nr 14, poz. 61). Równocześnie należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy nabywca wyrobów akcyzowych podlegających temu oznaczaniu i zbywanych przez organ likwidacyjny jest zobowiązany do oznaczenia tych wyrobów. W związku z tym nabywca wyrobów powinien sporządzić ich spis z natury i przedstawić go do potwierdzenia właściwemu miejscowo urzędnikowi kontroli skarbowej w celu załączenia do wniosku o wydanie banderol.

Wyroby akcyzowe objęte obowiązkiem oznaczania znakami akcyzy są również objęte szczególnym nadzorem podatkowym sprawowanym przez urzędy kontroli skarbowej na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 lutego 1994 r. w sprawie szczególnego nadzoru podatkowego oraz zasad i trybu wykonywania tego nadzoru (Dz. U. Nr 26, poz. 91).

W związku z tym urzędy kontroli skarbowej, w przypadku zawiadomienia przez urząd skarbowy o zamierzonym zniszczeniu wyrobów akcyzowych bądź sprzedaży jako odpadów, zapewnią w tych czynnościach udział pracownika szczególnego nadzoru podatkowego.

W przypadku sprzedaży wyrobów akcyzowych jako odpadów lub ich komisyjnego niszczenia, gdy zniszczeniu podlega zastosowana na opakowaniu wyrobu banderola wymaga to, zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 1994 r. w sprawie oznaczania wyrobów znakami akcyzy, sporządzenia stosownego protokołu według wzoru stanowiącego załącznik nr 9 do ww. rozporządzenia.