IX-005/204/Z/K/07 - Odszkodowanie przyznane z tytułu wywłaszczenia nieruchomości - zwolnienie od podatku

Na podstawie art. 14a § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 z późn. zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione w złożonym wniosku z dnia 28 czerwca 2007 r.

Wnioskiem z dnia 28 czerwca 2007 r. wystąpił Pan o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w dniu 3 kwietnia 2007 r. zostało przyznane Panu odszkodowanie przez Prezydenta Miasta Łodzi w oparciu o art. 128 ust. 1 art. 129 ust. 1, art. 130, art. 132 ust. 1a, 2, 3, 3a, i 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) z tytułu wywłaszczenia nieruchomości stanowiącej w dacie wywłaszczenia własność Pana ojca.

Przedstawiając własne stanowisko uważa Pan, że otrzymane odszkodowanie w oparciu o decyzję Prezydenta Miasta Łodzi za dokonane wywłaszczenie nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa decyzją Prezydium Rady Narodowej miasta Łodzi Urzędu Spraw Wewnętrznych z dnia 4 lipca 1963 r. nie podlega opodatkowaniu w myśl ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Na tle zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew stwierdza, co następuje:

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. - w brzmieniu obowiązującym w roku 2007) wolne od podatku dochodowego są: otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

oraz stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy - inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Przepis ten wymienia w pkt 3 lit a-g odszkodowania, które nie korzystają ze zwolnienia. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość nie zostało w tym katalogu wymienione. Należy zatem rozważyć czy przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) określają wysokość lub zasady ustalania odszkodowania, ponieważ przepisy tej ustawy stanowią przepisy odrębnych ustaw o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości odnosi się rozdział 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W art. 128-135 ustawy zostały szczegółowo określone zasady ustalania odszkodowań z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw (art. 128 ust. 1). Jeżeli na wywłaszczanej nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości są ustanowione inne prawa rzeczowe, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tych praw (art. 128 ust. 2). Jeżeli na wywłaszczanej nieruchomości, stanowiącej własność jednostki samorządu terytorialnego, jest ustanowione prawo użytkowania wieczystego, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tego prawa (art. 128 ust. 3). Odszkodowanie przysługuje również za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa w art. 120 i 124-126. Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadającą temu zmniejszeniu (art. 128 ust. 4). Wysokość odszkodowania ustala się według stanu i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku gdy starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw, a w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3 i art. 106 ust. 1, według stanu odpowiednio w dniu wydania decyzji o podziale lub podjęcia uchwały o przystąpieniu do scalenia i podziału oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu (art. 130 ust. 1). Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości (art. 130 ust. 2). W ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna (art. 131 ust. 1). Różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji a wartością nieruchomości zamiennej wyrównuje się przez dopłatę pieniężną (art. 131 ust. 2). Wysokość odszkodowania ustalona w decyzji podlega waloryzacji na dzień jego zapłaty. Waloryzacji dokonuje organ, osoba lub jednostka organizacyjna zobowiązana do zapłaty odszkodowania (art. 132 ust. 3). Podstawę ustalenia wysokości odszkodowania stanowi, z zastrzeżeniem art. 135, wartość rynkowa nieruchomości (art. 134 ust. 1) Przy określaniu wartości rynkowej nieruchomości uwzględnia się w szczególności jej rodzaj, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stopień wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej, stan nieruchomości oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami (art. 134 ust. 2). Jeżeli ze względu na rodzaj nieruchomości nie można określić jej wartości rynkowej, gdyż tego rodzaju nieruchomości nie występują w obrocie, określa się jej wartość odtworzeniową (art. 135 ust. 1).

W ramach zwolnień przedmiotowych zawartych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych funkcjonuje również zwolnienie wymienione w pkt 29. Zgodnie z obowiązującym brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są: "przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu".

Biorąc pod uwagę ww. przepisy w przedstawionym stanie faktycznym oraz obowiązującym stanie prawnym należy podzielić Pana stanowisko, iż odszkodowanie wypłacone w wyniku realizacji decyzji Prezydenta Miasta Łodzi będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.