ITPP3/4512-185/16/EB - VAT w zakresie opodatkowania sprzedaży licytacyjnej nieruchomości dłużnika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2016 r. (data wpływu 4 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym w dniach 14 i 21 czerwca 2016 r. (daty wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży licytacyjnej nieruchomości dłużnika (.../12) - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniach 14 i 21 czerwca 2016 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży licytacyjnej nieruchomości dłużnika (KMP.../12).

We wniosku oraz jego uzupełnieniach, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Komornik sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy prowadzi Księgę Wieczystą.../0. W skład nieruchomości wchodzi prawo własności działki nr... obszaru 0,0397 ha. Nieruchomość zabudowana jest budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 147 m² oraz budynkiem garażowym o powierzchni użytkowej 29,84 m². Teren jest ogrodzony, uzbrojony. Postępowanie jest prowadzone przeciwko dłużnikowi Panu M. S. Nieruchomość została zajęta w dniu 28 grudnia 2012 r. W związku z brakiem zapłaty oraz wskutek wniosku wierzyciela dokonano opisu i oszacowania zajętej nieruchomości. Przedmiotowa działka ma kształt nieregularnego wieloboku, płaskie ukształtowanie terenu, usytuowana jest u zbiegu ulic: G. i Ż., w rejonie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i mieszkaniowo-usługowej. Budynek mieszkalny jednorodzinny z częścią usługową (lecznicą dla zwierząt). Budynek mieszkalny został wybudowany na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 24 sierpnia 1948 r. nr.../9 wydanego przez Zarząd Miejski, jako budynek domu mieszkalnego tymczasowego. Budynek w swojej pierwotnej formie był obiektem parterowym, nie podpiwniczonym, posadowionym bezpośrednio na gruncie na głębokości 1 m poniżej poziomu terenu. W budynku na poziomie parteru znajduje się "L..." prowadzona przez właściciela nieruchomości. Na poziomie piętra znajdują się pomieszczenia mieszkalne. Budynek wyposażony w instalacje wodno-kanalizacyjną, elektryczną, ogrzewanie. Budynek garażowy, zgodnie z udostępnioną dokumentacją projektową z 1957 r. (wg. projektu budynku garażowego z dnia 5 września 1957 r.), ma powierzchnię użytkową równą 29,84 m² obejmującą garaż i pralnię. Wysokość pomieszczeń 2 m. Dłużnik aktualnie prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i nie jest zarejestrowany jako podatnik podatku od towarów i usług. Budynek garażowy wraz z pralnią jest budynkiem w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane. Budynek ten nie był/jest wykorzystywany w działalności gospodarczej. Część użytkowa budynku mieszkalnego jest wykorzystywana przez dłużnika w działalności gospodarczej od ponad dwóch lat. Według dłużnika przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków na nabycie części budynku wykorzystywanej w działalności gospodarczej. Według dłużnika ponosił on wydatki na ulepszenie części użytkowej budynku mieszkalnego i wynosiły one powyżej 30% wartości początkowej części użytkowej. Część użytkowa budynku była i nadal jest wykorzystywana przez dłużnika na potrzeby prowadzenia działalności "L..." od 2006 r. Ulepszenia nieruchomości dokonywane były przez dłużnika od momentu zakupu, tj. od 2005 r. Według posiadanej przez Panią wiedzy, dłużnik zakończył dokonywanie ulepszeń na koniec 2011 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku sprzedaży licytacyjnej ww. nieruchomości od uzyskanej ceny ze sprzedaży należy naliczyć i odprowadzić podatek?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży należy naliczyć i odprowadzić w imieniu dłużnika podatek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, str. 1, z późn. zm.), działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy, państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:

Jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i osoba ta nie podejmuje aktywnych działań w celu dokonania sprzedaży, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i podejmowanych w odniesieniu do niego działań w całym okresie posiadania. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych co stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika bowiem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania danej nieruchomości, czy jej części, w ramach majątku osobistego.

Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a 30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Stawka podatku, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 31 grudnia 2013 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

W art. 2 pkt 14 ustawy ustawodawca określił, co należy rozumieć pod pojęciem pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z tym przepisem, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Należy zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 maja 2015 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że "Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako "pierwsze zajęcie budynku, używanie". Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT".

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Stosownie do treści art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że zbycie części budynku wykorzystywanej wyłącznie na cele mieszkalne oraz budynku garażu wraz z pralnią, które nie były wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a dłużnik nie wystąpi w charakterze podatnika, ponieważ czynność ta nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy lecz będzie stanowiła czynność zwykłego zarządu majątkiem osobistym dłużnika, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania. Tym samym grunt związany z częścią budynku mieszkalnego oraz budynkiem garażu wraz z pralnią, nie będzie podlegał opodatkowaniu.

Natomiast sprzedaż części użytkowej budynku mieszkalnego wykorzystywanej w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej ("L..."), będzie stanowiła sprzedaż majątku firmy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a dłużnik w związku z jej sprzedażą wystąpi w charakterze podatnika w rozmienieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z okoliczności faktycznych sprawy wynika, że w odniesieniu do części użytkowej budynku mieszkalnego dłużnik poniósł wydatki na ulepszenie przewyższające 30% jej wartości początkowej, jednak od 2006 r. jest ona wykorzystywana w działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, zatem doszło do jej pierwszego zasiedlenia i od tego czasu upłynął okres co najmniej dwóch lat. Zatem sprzedaż ta będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji również sprzedaż gruntu związanego z ww. częścią użytkową budynku, z uwagi na treść art. 29a ust. 8 ustawy, będzie podlegała zwolnieniu od podatku.

Zatem z tytułu przedmiotowej dostawy nie będzie Pani zobowiązana do rozliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usług.

Jednocześnie podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Końcowo należy wskazać, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii możliwości korzystania przez dłużnika ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż w tym zakresie nie zadano pytania i nie przedstawiono stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.