ITPP2/4512-324/16/AJ - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Na podstawie art. 14b § ,1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2016 r. (data wpływu 9 maja 2016 r.,), uzupełnionym w dniu 27 lipca 2016 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Z." - jest prawidłowe.

W dniu 9 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 27 lipca 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Z.".

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Uniwersytet jest uczelnią publiczną w rozumieniu ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem działalności jest: kształcenie studentów i kadr naukowych i prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, świadczenie usług naukowych i inne. Koszty działalności pokrywane są z dotacji budżetu państwa, przychodów własnych uzyskiwanych za świadczone usługi edukacyjne, przychodów własnych uzyskiwanych za usługi badawcze, przychodów własnych z tytułu najmu pomieszczeń itp.

W dniu 4 grudnia 2013 r. została zawarta umowa o wykonanie i finansowanie projektu realizowanego w ramach Programu Badań Stosowanych w ścieżce B pt.: "Z." pomiędzy Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, a Uniwersytetem będącym liderem konsorcjum, w skład którego wchodzi firma A. Sp.z.o.o. Uczelnia wraz ze spółką w umowie o ustanowienie Konsorcjum Naukowego zobowiązały się do wspólnej realizacji przedmiotowego projektu rzetelnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami. Okres realizacji projektu wynosi od 1 października 2013 r. do 30 września 2016 r. Projekt obejmuje realizację badań przemysłowych lub prac rozwojowych. Merytorycznie cały projekt podzielony został na 6 zadań, z których 5 jest wykonywanie wspólnie przez Uniwersytet i spółkę, a 1 samodzielnie przez Uniwersytet. Zadania realizowane przez XXX w X w 100% finansowane są przez NCBiR.

Zakres rzeczowy projektu:

W przedmiotowym projekcie przyjęto realizację sześciu zadań:

1. Badania wybranych, istniejących technologii oczyszczania ścieków przemysłowych do oczyszczania ścieków pralniczych.

2. Zastosowanie metody zaawansowanego utleniania-fotokalizacji do doczyszczania ścieków pralniczych oczyszczonych biologicznie.

3. Zastosowanie procesów membranowych do zamknięcia obiegu wody w pralni.

4. Opracowanie koncepcji optymalnej technologii oczyszczania ścieków pralniczych z zamknięciem obiegu wody w pralni.

5. Budowa stanowiska wielkolaboratyjnego do testowania oczyszczania ścieków różnymi metodami biologiczno-chemicznymi wraz z fotokatalizą ścieków oczyszczonych oraz z zastosowaniem metod membranowych do odnowy wody.

6. Opracowanie procedury postępowania pozwalającego na dobór technologii oczyszczania ścieków przemysłowych pochodzących z prania mokrego z odnową wody.

Celem projektu jest:

1. Ustalenie metod, parametrów i efektów oczyszczania ścieków pralniczych na przykładzie pralni przemysłowej spółki w oparciu o istniejące oraz uzyskiwane w trakcie realizacji projektu wyniki dotyczące jakości i ilości rzeczywistych ścieków oraz efektywności poszczególnych wybranych operacji jednostkowych; zaproponowane kompleksowe rozwiązanie obejmować będzie także kwestie utylizacji i zagospodarowania osadów ścieków tworząc gotowe do grożenia rozwiązanie.

2. Przebadanie efektywności fotokatalitycznego doczyszczania ścieków w skali laboratoryjnej oraz z wykorzystaniem istniejącej mobilnej instalacji wielkolaboratoryjnej.

3. Budowa i określenie parametrów pracy instalacji membranowej do zamknięcia obiegu wody w pralni.

4. Budowa stanowiska badawczego w skali wielkolaboratoryjnej umożliwiającego wariantowe testowanie wybranych metod oczyszczania ścieków pralniczych oraz innych o specyfice odpowiadającej ściekom pralniczym.

5. Ustalenie procedury, w oparciu o uzyskane wyniki badań, pozwalającej na dobór technologii oczyszczania ścieków pralniczych.

W wyniku realizacji projektu powstanie koncepcja technologiczna, która posłuży spółce do wybudowania pralni przemysłowej ścieków pralniczych. Uniwersytetowi pozostanie stanowisko pracujące w skali wielkogabarytowej w celu prowadzenia dalszych badań naukowych nad ściekami przemysłowymi pralniczymi.

Badania prowadzone w ramach niniejszego projektu istotnie przyczynią się do rozwoju kadry naukowej Uniwersytetu, m.in. w postaci zdobycia przez co najmniej jednego członka zespołu stopnia naukowego dr hab oraz poprzez wykonanie co najmniej 8 prac magisterskich.

W przyszłości, w oparciu o realizację procedury doboru technologii oczyszczania ścieków pralniczych zainteresowane pralnie mogą zyskać niezależną od wytwórców i dostawców urządzeń/tęchnologii informację dotyczącą stosowalności poszczególnych operacji jednostkowych do oczyszczania ścieków. Wykorzystanie skonstruowanej w ramach realizowanego projektu instalacji wielkolaboratoryjnej pozwoli zweryfikować i ocenić efektywność wybranych metod wraz z oceną efektywności zastosowania fotokatalitycznego utleniania oraz odzysku wody metodami membranowymi. Instalacja ta będzie mogła być wykorzystywana zarówno do badań niezależnych jak i wykonywanych przez dostawców urządzeń/technologii. Istnieje realna szansa na wykonywanie w ww zakresie odpłatnych usług badawczych.

We wniosku o dofinansowanie projektu badawczego zakładano, że powstała w ramach projektu instalacja wielkolaboratoryjna będzie wykorzystywana, po zakończeniu projektu, do badań wykonywanych dla firm. Uczelnia planuje uzyskać obrót z tytułu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Kierownik projektu otrzymał już w bieżącym roku zapytania ze strony przedsiębiorców o możliwość wykonania przez XXX usług w ww. zakresie.

Zakładano również, że wynikiem projektu będzie technologia odzysku wody (opatentowana wspólnie przez XXX i pralnię A). W momencie decyzji pralni A o budowie stacji odzysku wody XXX uzyska przychód opodatkowany podatkiem od towarów i usług, z tytułu sprzedaży swoich praw do patentu lub z tytułu udzielenia licencji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Uniwersytetowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego wskazanego w fakturach zakupu towarów i usług nabywanych i wykorzystywanych do realizacji przedmiotowego projektu?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów u usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710) prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje, o ile zakup dokonywany jest w związku z obecnie prowadzoną lub planowaną działalnością opodatkowaną. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Uniwersytet stoi na stanowisku, że przysługuje jemu prawo do 100% odliczenia naliczonego podatku VAT wykazanego w fakturach zakupu towarów i usług nabywanych i wykorzystywanych do realizacji przedmiotowego projektu.

Pomimo że zgodnie z umową członkowie konsorcjum wykonując zadania objęte projektem nie działają na własny rachunek, lecz wspólnie go wykonują (w ramach konsorcjum partnerzy projektu nie świadczą sobie nawzajem usług wykonywanych w ramach prowadzonych przez nie działalności, a jedynie wykonują zadania wyznaczone przez harmonogram w ramach realizacji wspólnego projektu), jednak nie można wykluczyć, że w wyniku realizacji celu projektu powstanie własność przemysłowa, która będzie przedmiotem komercjalizacji. Istnieje również realna możliwość odpłatnej działalności badawczej wykonywanej w oparciu o uzyskaną w ramach projektu wiedzę, a także z wykorzystaniem zakupionej ze środków projektu aparatury. Mając powyższe na uwadze Uniwersytet uważa, że przysługuje prawo do obniżenia 100% podatku VAT naliczonego związanego z realizacją projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Generalna zasada określająca prawne możliwości odliczenia podatku naliczonego wyrażona jest w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710). Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji, jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług jednoznacznie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Zagadnienie bezpośredniego związku dokonywanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną było wielokrotnie przedmiotem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskie (dalej TSUE). Warto wspomnieć uzasadnienie wyroku z dnia 26 maja 2005 r. sygn. C-465/03 w sprawie Kretztechnik przeciwko Finanzamt Linz. W orzeczeniu tym Trybunał stwierdził między innymi, że " (...) Ostatni wymóg aby odliczenie podatku VAT było dopuszczalne, oznacza, że czynność powodująca naliczenie winna pozostawać w bezpośrednim i ścisłym związku z czynnościami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia. (...)"

Natomiast o związku pośrednim rpożna mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Podkreślić jednak należy, że aby określone zakupy miały chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami a powstaniem obrotu. O pośrednim związku z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów. Podobne stanowisko zajął TSUE w wyroku w sprawie C-496/11.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi do stwierdzenia, że skoro przystępując do realizacji przedmiotowego projektu Uniwersytet zakładał, że powstała w wyniku jego realizacji instalacja wielkolaboratoryjna będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tj. badań wykonywanych dla firm (zainteresowanie w tej kwestii już miejsce), a ponadto zakładał, że wynikiem projektu będzie technologia opatentowana wspólnie z drugim uczestnikiem projektu, w związku z czym w przyszłości uzyska przychód opodatkowany ww. podatkiem z tytułu sprzedaży swoich praw do patentu lub udzielenia licencji, ma prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług związanych z jego realizacją.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (Dz. U. z 2016 r., poz, 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.