ITPP2/443-94/10/12-S/MD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 23 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Ol 629/11 (data wpływu prawomocnego wyroku 27 stycznia 2012 r.) - stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2010 r. (data wpływu), uzupełnionym w dniu 21 kwietnia 2010 r. (data wpływu) oraz w dniu 5 marca 2012 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowych - jest prawidłowe.

W dniu 5 lutego 2010 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 21 kwietnia 2010 r. oraz w dniu 5 marca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowych.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

W dniu 24 kwietnia 1991 r. aktem notarialnym nabyto nieruchomość rolną o powierzchni 2 ha 400 m^2, oznaczoną numerem ewidencyjnym 33/18. Powyższa działka została nabyta w #189; udziału przez Panią wraz z mężem oraz w #189; udziału przez Pani syna wraz z żoną, w celu stworzenia na niej rodzinnego gospodarstwa rolnego (chów indyków).

Przez pierwsze trzy lata po zakupie grunty były wykorzystywane rolniczo. Następnie, w związku ze słabą jakością gleby, zaniechano uprawy. Od tego momentu do dziś nie są one wykorzystywane w żaden sposób.

W dniu 25 września 2003 r. działka 33/18 została podzielona na trzynaście działek rolnych, natomiast w dniu 6 października 2006 r., na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - zatwierdzonego uchwałą rady gminy - działki położone w tej miejscowości przeznaczone zostały pod zabudowę jednorodzinną, a w części pod ulicę.

W dniu 12 grudnia 2006 r. sprzedała Pani wraz z pozostałymi współwłaścicielami działkę niezabudowaną o powierzchni 1.597 m^2, położoną w tej miejscowości, za cenę 78.000 zł (w tym 22% VAT).

Oprócz podziału gruntu nie dokonano innych czynności zmierzających do przygotowania gruntu do sprzedaży. Sprzedana działka była oferowana jako działka pod zabudowę jednorodzinną. W ten sam sposób będą oferowane następne działki.

W związku ze sprzedażą działki zarejestrowała się Pani jako podatnik podatku od towarów i usług (po ustnej konsultacji z urzędnikiem właściwego urzędu skarbowego).

Jest Pani emerytką i nie prowadzi działalności gospodarczej, a grunty których jest współwłaścicielką, nigdy nie były przez Panią, ani przez pozostałych współwłaścicieli, wykorzystywane w takiej działalności, bowiem są majątkiem osobistym.

W przeszłości, oprócz działki 33/18, nabyła Pani: działkę rekreacyjną oraz udział w działce na której posadowiony jest dom (znajduje się w nim Pani mieszkanie).

Ponadto dwukrotnie nabyła Pani w drodze spadku, po 1/3 udziału w domu Pani rodziców, a jednokrotnie zbyła 1/3 udziału w ww. domu.

W przyszłości planuje Pani sprzedaż działek w miarę potrzeb osobistych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

* Czy słusznie zapłaciła Pani podatek od towarów i usług od sprzedaży gruntu.

* Czy może Pani otrzymać zwrot niesłusznie naliczonego podatku od towarów i usług od sprzedaży gruntu w 2006 r.

* Czy może Pani zostać zwolniona z zapłaty podatku od towarów i usług w przyszłości, w związku ze sprzedażą kolejnej działki.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle orzeczeń sądowych, osoby fizyczne, które sprzedają działki, a nie prowadzą działalności gospodarczej nie powinny płacić podatku od towarów i usług.

W Pani opinii sprzedaż działki była równoznaczna z wyzbywaniem się majątku prywatnego od którego bezzasadnie zapłaciła podatek. W Pani ocenie, powinna otrzymać zwrot niesłusznie zapłaconego podatku, a w przyszłości zostać zwolniona od zapłaty podatku w związku ze sprzedażą działki, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej, co w świetle obowiązującego prawa oznacza, że nie jest Pani "płatnikiem" VAT.

W interpretacji indywidualnej z dnia 7 maja 2010 r. znak ITPP1/443-94/10/MD oceniono Pani stanowisko jako nieprawidłowe. Nie zgadzając się z treścią wydanej interpretacji, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, złożyła Pani skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie

Wyrokiem z dnia 23 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Ol 629/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Odnosząc się do istoty sporu Sąd stwierdził, że "skoro w niniejszym przypadku strona skarżąca nie działała w charakterze podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, to dokonana przez nią sprzedaż działek gruntu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.".

W dniu 27 stycznia 2012 r. do tut. organu wpłynął prawomocny wyrok wydany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie z dnia 23 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Ol 629/11, uchylający zaskarżoną interpretację.

W tym miejscu należy podkreślić, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie - uznając, iż w zakresie sprzedaży udziału w ww. działce nie działała Pani w charakterze podatnika - nie rozstrzygnął w wydanym orzeczeniu kwestii możliwości otrzymania przez Panią zwrotu nadpłaty w sytuacji niezasadnego opodatkowania zbycia tego udziału. Powyższe zobowiązywało tut. organ - w kontekście brzmienia art. 108 ustawy o podatku od towarów i usług - do odniesienia się do tego zagadnienia. Wymagało to uzyskania od Pani odpowiedzi na pytanie zawarte w wezwaniu z dnia 23 lutego 2012 r. ITPP2/443-94/10-5/MD - czy sprzedaż udziału w działce niezabudowanej o pow. 1.597 m² dokonana w dniu 12 grudnia 2006 r. została przez Panią udokumentowana fakturą VAT. Z otrzymanej od Pani odpowiedzi na ww. wezwanie wynika, że kwestia możliwości otrzymania przez Panią zwrotu nadpłaty nienależnie uiszczonego podatku nie wymaga już rozstrzygnięcia w drodze interpretacji indywidualnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 23 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Ol 629/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, pod pojęciem towarów należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W świetle brzmienia ww. regulacji obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Z kolei w myśl art. 46 Kodeksu cywilnego, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu, ale tylko taka, która wykonana jest przez podmiot, który w związku z jej realizacją występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zdefiniowane zostały w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347/1, z późn. zm.), działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 tej Dyrektywy, państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1, w szczególności (...) dostawy działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie.

Ze wskazanych regulacji wynika, że dostawa gruntów, co do zasady, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W świetle zaś definicji zawartych w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Aby dostawę towarów (np. gruntów) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takie czynności wielokrotnie, a sprzedawane towary zostały nabyte w celu wykorzystania w działalności gospodarczej. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że osoba fizyczna nieprowadząca regularnej, czy zorganizowanej działalności gospodarczej, dokonująca jednorazowej lub okazjonalnych transakcji, nie występuje w charakterze podatnika od towarów i usług. Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego (np. działek gruntu), a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ze złożonego wniosku wynika, że w 2006 r. zbyła Pani wraz z pozostałymi 3 współwłaścicielami, działkę przeznaczoną pod zabudowę, wydzieloną z gruntu zakupionego w 1991 r. w celu stworzenia gospodarstwa rolnego (chów indyków). Od momentu zakupu przez okres trzech lat grunt były wykorzystywany rolniczo. W 2003 r. został podzielony na 13 działek. W 2006 r. zatwierdzono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla zakupionego terenu, zgodnie z którym został on przeznaczony pod zabudowę jednorodzinną i częściowo pod ulicę. W związku z ww. sprzedażą zarejestrowała się Pani jako podatnik VAT. Jest Pani emerytką i nie prowadzi działalności gospodarczej, a grunty których jest współwłaścicielką, nigdy nie były przez Panią, ani przez pozostałych współwłaścicieli, wykorzystywane w takiej działalności, bowiem są majątkiem osobistym.

W przeszłości, oprócz działki 33/18, nabyła Pani: działkę rekreacyjną oraz udział w działce na której posadowiony jest dom (znajduje się w nim Pani mieszkanie). Ponadto dwukrotnie nabyła Pani w drodze spadku po 1/3 udziału w domu Pani rodziców, a jednokrotnie zbyła 1/3 udziału w ww. domu. W przyszłości planuje Pani sprzedaż działek w miarę potrzeb osobistych.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych regulacji stwierdzić należy, że mimo, iż grunty spełniają definicję towarów zawartą z art. 2 pkt 6 ustawy, z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby dokonując sprzedaży działek gruntu, działała Pani w charakterze handlowca. Nie można stwierdzić, że nabyła Pani grunt w celu dalszej odsprzedaży, czy w celach zarobkowych. W konsekwencji sprzedając ww. działki korzystała Pani (będzie korzystać) z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem ww. czynność sprzedaży oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług zastosowania nie mają.

Reasumując należy stwierdzić - mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe - że sprzedaż wskazanej powyżej działki nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż brak jest normatywnych przesłanek, aby uznać Panią za podatnika tego podatku. Powyższa kwalifikacja prawnopodatkowa dotyczy również działki planowanej do sprzedaży.

Końcowo zaznaczyć należy, iż niniejsza interpretacja indywidualna wydana została w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), co oznacza, iż w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej został (zostanie) określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.