ITPP2/443-791a/11/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji, przedstawione we wniosku z dnia 24 maja 2011 r. (data wpływu 3 czerwca 2011 r.), uzupełnionym w dniu 26 lipca 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizowanym projektem oraz uznania nieodpłatnej dostawy towarów i nieodpłatnego świadczenia usług za czynności podlegające opodatkowaniu - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 czerwca 2011 r. wpłynął wniosek, uzupełniony w dniu 26 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizowanym projektem oraz uznania nieodpłatnej dostawy towarów i nieodpłatnego świadczenia usług za czynności podlegające opodatkowaniu.

W przedmiotowym wniosku oraz w jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Stowarzyszenie (Klaster), zostało założone przez osoby fizyczne desygnowane przez podmioty gospodarcze prowadzące działalność gospodarczą w zakresie produkcji i/lub handlu bielizną. Osoby te jako założyciele są członkami zwyczajnymi Stowarzyszenia. Członkami wspierającymi są przedsiębiorcy prowadzący na terenie województwa działalność gospodarczą w obszarze produkcji i/lub handlu bielizną. Zgodnie z § 6 statutu, celem Stowarzyszenia jest wspieranie przedsiębiorstw działających w obszarze produkcji i/lub handlu bielizną poprzez tworzenie trwałych związków sprzyjających wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych i marketingowych oraz właściwe wykorzystanie szans rozwojowych, a także:

Zgodnie z § 7 statutu, Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez:

W celu realizacji zadań statutowych Stowarzyszenie wystąpiło o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) - Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (Działanie 1.4.3 - tworzenie i rozwój klastrów). Dofinansowanie zostało przyznane. W ramach programu realizowane są między innymi następujące działania:

W ramach realizacji projektu Stowarzyszenie nie osiągnie żadnych przychodów. Finansowanie przedsięwzięcia opiera się w 10% o środki własne Stowarzyszenia, a w 90% na dofinansowaniu z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. W przypadku, gdy w wyniku realizacji projektu jakiekolwiek korzyści zostaną osiągnięte przez przedsiębiorców - członków wspierających Stowarzyszenia, dla podmiotów tych sporządzone zostaną zaświadczenia o uzyskaniu pomocy de minimis.

Czynności podlegające opodatkowaniu były przez Stowarzyszenie sporadycznie wykonywane w 2009 r. i styczniu 2010 r. W chwili obecnej nie wykonuje czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Stowarzyszenie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W związku z realizacją projektu opisanego we wniosku nie jest planowanie wykonywanie czynności opodatkowanych. W ramach opisanego stanu faktycznego Stowarzyszenie nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług. Zgodnie z umową o dofinansowanie nie odlicza podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupu związanych z realizacją projektu. Jedyne przychody osiągane przez Stowarzyszenie to składki członkowskie oraz dofinansowanie z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Stowarzyszenie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach projektu nabyło:

* urządzenia na rozbudowę biura: laptop, tel. komórkowy, Internet mobilny, urządzenie wielofunkcyjne,

* artykuły biurowe,

* usługi księgowe,

* projekt i administracja strony Klastra

* dokumenty operacyjne Klastra: strategia rozwoju, strategia marketingowa, komunikacja wewnętrzna, itp. dokumenty związane z promocją i rozwojem,

* usługi fotograficzne - w ramach projektu realizujemy sesje zdjęciowe, których produktem są zdjęcia wykorzystywane we wspólnym katalogu Klastra,

* kampanie w prasie i Internecie promujące Klaster.

Bezpośrednio nie przekazuje żadnych towarów ani nie świadczy żadnych usług na rzecz członków. Strona internetowa Klastra promuje jego działalność. Zamieszczone są tam loga i informacje o wszystkich zrzeszonych przedsiębiorcach. Tworzone katalogi promują działalność Klastra, które zawierają zdjęcia produktów przedsiębiorców zrzeszonych. Prowadzone w prasie, Internecie i innych środkach masowego przekazu kampanie, promują i rozwijają działalność Klastra. Promując własną działalność promuje całą branżę, w tym w szczególności działalność zrzeszonych przedsiębiorców. W związku z powyższym, pomimo braku bezpośredniego przekazania towarów i świadczenia usług dla przedsiębiorców zrzeszonych w Klastrze wystawiane są zaświadczenia o uzyskanej pomocy de minimis. Środki unijne przeznaczona są na pokrycie kosztów działalności Stowarzyszenia i nie stanowi dopłaty do ceny towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

* Czy w tak opisanym stanie faktycznym Stowarzyszenie działa jako podatnik podatku od towarów i usług i czy w związku z tym przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach związanych z realizacją projektu.

* Czy w przypadku, gdy Stowarzyszenie, realizując cele statutowe, dokona nieodpłatnej dostawy towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz członków (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) lub członków wspierających (przedsiębiorców), to świadczenia takie należy uznać za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupu. Stowarzyszenie wskazało, że nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, a także żadnych innych czynności wskazanych w art. 5 ustawy, którego treść powołało. Ponadto nie prowadzi działalności gospodarczej, a określone w statucie cele działalności nie spełniają przesłanek, o których mowa w art. 15 ustawy. Również nie prowadzi działalności zarobkowej, a przedmiot działalności nie jest tożsamy z dyspozycją artykułów 15-18 ustawy, w związku z czym w ramach swojej działalności statutowej nie może zostać uznane za podatnika. Z uwagi na fakt, iż Stowarzyszenie nie posiada statusu podatnika podatku od towarów i usług, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach zakupu związanych z działalnością statutową.

Zdaniem Stowarzyszenia w przypadku dokonania nieodpłatnej dostawy towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług, świadczenie to nie może zostać uznane za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu, gdyż nie jest podatnikiem i nie przysługuje Jemu prawo do odliczenia podatku naliczonego. Według Stowarzyszenia, przepisy art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 określają przypadki, gdy nieodpłatną dostawę towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług uznaje się odpowiednio za odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Podatnikami - wg zapisu art. 15 ust. 1 - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ww. ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność podlegającą opodatkowaniu jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar jej wykonywania w sposób częstotliwy.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia "zamiar". Zgodnie z definicją zawartą we "Współczesnym słowniku języka polskiego" (Wydawnictwo Langenscheidt, Warszawa 2007 r.) "zamiar" oznacza "intencje zrobienia czegoś, zamysł, plan, projekt, chęć". Zatem przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (tydzień, miesiąc, rok), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie w ramach działalności producenta, handlowca lub usługodawcy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 88 ust. 4 powołanej ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi, z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się - w myśl dyspozycji art. 7 ust. 1 ww. ustawy - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do ust. 2 powyższego artykułu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Dokonując analizy powołanych wyżej regulacji należy zauważyć, że przepisy art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy, mają zastosowanie wyłącznie do sytuacji, kiedy za dokonaną dostawę towarów oraz świadczone usługi podmiot dokonujący dostawy lub świadczenia nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia. Przy czym należy zaznaczyć, iż ustawodawca w żaden sposób nie określił jaką postać może mieć to wynagrodzenie.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy, ustawodawca zwolnił od podatku usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona od podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Stowarzyszenie (Klaster) założone przez osoby fizyczne, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i/lub handlu bielizną. Osoby te jako założyciele są członkami zwyczajnymi, natomiast członkami wspierającymi są przedsiębiorcy prowadzący na terenie województwa działalność gospodarczą w obszarze produkcji i/lub handlu bielizną. Zgodnie z § 6 statutu celem Stowarzyszenia jest wspieranie przedsiębiorstw działających w obszarze produkcji i/lub handlu bielizną poprzez tworzenie trwałych związków sprzyjających wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych i marketingowych oraz wykorzystanie szans rozwojowych, a także unowocześnianie potencjału produkcyjnego, wdrażanie nowych rozwiązań organizacyjnych i technologicznych, tworzenie nowych kanałów dystrybucji, gromadzenie i upowszechnianie informacji o działalności firm z branży bieliźniarskiej, ich ofert, promocja marek w kraju i za granicą, organizacja zagranicznej wymiany handlowej i branżowego portalu internetowego, badanie rynku bielizny, promocja nowego wzornictwa bielizny, wspieranie rozwoju programów w zakresie innowacyjności produkcji, pomoc w rozwoju kontaktów handlowych i gospodarczych między osobami i instytucjami działającymi w zakresie przemysłu lekkiego. Zgodnie z § 7 ww. statutu, realizuje swoje cele poprzez tworzenie warunków współdziałania osób i instytucji zrzeszonych w Stowarzyszeniu, wymianę wiedzy i informacji, współpracę z innymi organizacjami działającymi w kraju i za granicą poprzez realizację wspólnych projektów, programów, wymianę informacji, współdziałanie z organizacjami rządowymi, pozarządowymi i z jednostkami zajmującymi się obrotem gospodarczym, pozyskiwanie środków finansowych na realizację celów statutowych, organizowanie targów, konferencji, seminariów i spotkań tematycznych i działalność wydawniczą. W celu realizacji zadań statutowych Stowarzyszenie wystąpiło o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej. W ramach programu realizowane są m.in. działania dotyczące rozbudowy biura, opracowania dokumentów operacyjnych Stowarzyszenia, zakupu rozwiązań informatycznych celem usprawnienia komunikacji, promocji oraz zakupu nieopatentowanej wiedzy know-how w zakresie nowych trendów mody. Stowarzyszenie nie osiągnie żadnych przychodów związanych z tym projektem. Finansowanie przedsięwzięcia opiera się w 10% o środki własne Stowarzyszenia, a w 90% na dofinansowaniu z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. W związku z realizacją projektu nie jest planowanie wykonywanie czynności opodatkowanych. Jedyne przychody osiągane przez Stowarzyszenie to składki członkowskie oraz ww. dofinansowanie. Stowarzyszenie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach projektu nabyło: urządzenia na rozbudowę biura: laptop, telefon komórkowy, internet mobilny, urządzenie wielofunkcyjne, artykuły biurowe, usługi księgowe, projekt i usługi administracji strony internetowej, dokumenty operacyjne, usługi fotograficzne i kampanie w prasie i internecie promujące Klaster. Bezpośrednio nie przekazuje on żadnych towarów ani nie świadczy żadnych usług na rzecz członków. Strona internetowa Klastra promuje Jego działalność. Zamieszczone są tam loga i informacje o wszystkich zrzeszonych przedsiębiorcach. Tworzone katalogi promują działalność Klastra. Zawierają zdjęcia produktów przedsiębiorców zrzeszonych. Prowadzone w prasie, internecie i innych środkach masowego przekazu kampanie promują i rozwijają działalność Klastra. Promując własną działalność promuje całą branżę, w tym działalność zrzeszonych przedsiębiorców. Środki unijne przeznaczona są na pokrycie kosztów działalności Stowarzyszenia i nie stanowią dopłaty do ceny towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe, jak i treść art. 15 ust. 1 i 2 ustawy należy stwierdzić, że skoro Stowarzyszenie dokonało rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług, to wbrew stanowisku zawartemu we wniosku wykonując czynności podlegające przepisom ustawy, działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze fakt, że Klaster wykonuje czynności na rzecz członków, pokrywając ich koszt m.in. wnoszonymi przez nich składkami członkowskimi, należy stwierdzić, iż - wbrew twierdzeniom Stowarzyszenia - czynności te mają charakter odpłatny. W związku z tym, iż Klaster zajmuje się m.in. promowaniem działalności zrzeszonych przedsiębiorców i jednocześnie - na co wskazuje treść wniosku - nie dokonuje bezpośredniego przekazania towarów na ich rzecz, wykonywane czynności przez Stowarzyszenie stanowią świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy (promocja członków Kastra będących przedsiębiorcami). W związku z powyższym czynności te - zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - podlegają opodatkowaniu. W konsekwencji Stowarzyszeniu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących dokonane nabycia towarów i usług w ramach realizowanego projektu, w części związanej z ww. sprzedażą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług dokonaną na rzecz członków, o ile nie zachodzą ograniczenia wynikające z art. 88 ustawy.

Jednocześnie informuje się, że rozstrzygnięcia kwestii możliwości zastosowania zwolnienia od podatku do czynności świadczonych na rzecz członków dokonano w interpretacji indywidualnej nr ITPP2/443-791b/11/RS.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.