ITPP2/443-759/12/RS - Zwolnienia od podatku usług opieki nad dziećmi i młodzieżą niemiecką.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 maja 2012 r. (data wpływu 28 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 22 sierpnia 2012 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług opieki nad dziećmi i młodzieżą niemiecką - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 czerwca 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 22 sierpnia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług opieki nad dziećmi i młodzieżą niemiecką.

W przedmiotowym wniosku oraz uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pan gospodarstwo rolne oraz działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług pozostałej opieki społecznej z zakwaterowaniem (PKD 87.90.Z). Z obu działalności rozlicza podatek od towarów i usług na zasadach ogólnych. W ramach współpracy, przy projekcie świadczy Pan usługi pozostałej opieki społecznej z zakwaterowaniem dla dzieci i młodzieży pochodzenia niemieckiego, skierowanych na resocjalizację. Od momentu nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług (obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011 r.), za świadczone usługi wystawia Pan kontrahentowi niemieckiemu, fakturę naliczając 23% stawkę podatku. Wcześniej stosował Pan zwolnienie zgodnie z katalogiem działalności zwolnionych z opodatkowania. Działalność Pana ośrodka pomocy społecznej nie wymaga specjalnych zezwoleń, m.in. rejestracji w rejestrze wojewody. Prowadzona firma jest ośrodkiem wsparcia dzieci i młodzieży. Kontrahent niemiecki, na rzecz którego świadczone są usługi, nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług. Usługi świadczone są dla siedziby kontrahenta znajdującej się w Niemczech. Przedmiotowe usługi obejmują opiekę wraz z zakwaterowaniem dzieci i młodzieży trudnej skierowanej przez władze Niemiec do resocjalizacji poza miejscem zamieszkania. Zakres świadczonej pomocy jest zbliżony do występujących w Polsce rodzin zastępczych, jednak prowadzona działalność nie wymaga uzyskania specjalnych zezwoleń wymaganych w takim przypadku. Warunki przyznania opieki określa niemieckie prawo, które nie jest w tym aspekcie tożsame z polskim prawem w zakresie pomocy społecznej, czy ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Polskie prawo nie ma zastosowania, na co wskazuje rozstrzygnięcie sądu TSUE art. 13.6 TSUE "Kingscrest" (C-498/03), którego sentencją jest zwolnienie od podatku wszelkich usług pomocy dzieciom i młodzieży w całej Unii Europejskiej. Ponadto zleceniodawca usług współpracuje z firmami o takim samym charakterze w krajach takich jak: Hiszpania, Włochy, Belgia, Holandia, Portugalia, gdzie usługi te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowo stosuje Pan stawkę podstawową dla świadczonych usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na finansowanie usług ze środków publicznych państwa członkowskiego Unii Europejskiej (Niemiec) spełnione są przesłanki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. e. Nadmienił Pan, że inne kraje członkowskie traktują tego typu usługi jako zwolnione od podatku od wartości dodanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W przypadku usług istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest ustalenie miejsca ich świadczenia, bowiem od określenia miejsca świadczenia zależeć będzie miejsce ich opodatkowania.

Stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

Dla celów określenia miejsca świadczenia usług, ustawodawca odrębnie zdefiniował pojęcie podatnika. Z art. 28a ustawy wynika, iż na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

W myśl art. 28c ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

Przepis art. 41 ust. 1 ustawy stanowi, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

Powołany przepis stanowi implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 str.1 z późn. zm.), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają świadczenie usług i dostawę towarów ściśle związanych z opieką i pomocą społeczną, wraz z usługami świadczonymi przez domy spokojnej starości, dokonywane przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane za podmioty o charakterze społecznym przez dane państwo członkowskie.

Z powyższych przepisów wynika, iż warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku, na ich podstawie, jest spełnienie zarówno przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług (usług pomocy społecznej), jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, który musi być ściśle określonym podmiotem.

Jednocześnie wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał w orzecznictwie Trybunał Sprawiedliwości UE - iż pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2011 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.), osobie dotkniętej przemocą w rodzinie udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie:

Stosownie do treści art. 6a ww. ustawy, osoby kierujące specjalistycznymi ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie muszą spełniać wymogi dotyczące kwalifikacji określone w art. 122 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Na podstawie art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: z 2009 r. Dz. U. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej.

W oparciu o ust. 2 ww. artykułu, wymogi, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą osób kierujących placówkami rodzinnymi.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

W myśl ust. 2 ww. artykułu. pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

W oparciu o art. 5 ww. ustawy, prawo do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, przysługuje:

Zgodnie z art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (tekst jedn.: Dz. U. Nr 264, poz. 1573), zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się cudzoziemcowi, który posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, udzielone przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, oraz zamierza wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie w Rzeczypospolitej Polskiej, podjąć lub kontynuować studia lub szkolenie zawodowe lub wykaże, że zachodzą inne okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że oprócz gospodarstwa rolnego prowadzi Pan działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług pozostałej opieki społecznej z zakwaterowaniem. Powyższe usługi świadczy Pan m.in. dla dzieci i młodzieży pochodzenia niemieckiego, skierowanych na resocjalizację. Prowadzona firma jest ośrodkiem wsparcia dzieci i młodzieży. Nie wymaga specjalnych zezwoleń, m.in. rejestracji w rejestrze wojewody. Kontrahent niemiecki, na rzecz którego świadczone są usługi, nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług. Warunki przyznania opieki określa niemieckie prawo, które nie jest w tym aspekcie tożsame z polskim prawem w zakresie pomocy społecznej, czy ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Polskie przepisy w tym zakresie nie mają zastosowania.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz powołane regulacje prawne należy stwierdzić, że skoro świadczy Pan przedmiotowe czynności na rzecz kontrahenta niemieckiego, nie będącego podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług, miejscem ich świadczenia i opodatkowania jest - zgodnie z art. 28c ust. 1 ww. ustawy - terytorium Polski. W związku z faktem, że prowadzona przez Pana placówka - ośrodek wsparcia dzieci i młodzieży nie jest wymieniony w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy a wykonywane usługi nie są usługami, o których mowa w ustawie o pomocy społecznej, jak i w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, przedmiotowe czynności nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie powyższego przepisu, w tym art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. e ustawy o podatku od towarów i usług. Także czynności te nie mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie ust. 1 pkt 24 ww. artykułu, gdyż nie świadczy Pan usług w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z dyspozycją art. 132 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady, każde z państw członkowskich ma prawo określić podmioty prawa publicznego lub inne podmioty, które uzna za podmioty o charakterze społecznym. W konsekwencji strona podmiotowa zastosowania przedmiotowego zwolnienia może być inna w każdym z państw członkowskich. Zatem, ze względu na podmiot wykonujący usługi związane z opieką i pomocą społeczną czynności te mogą podlegać bądź nie zwolnieniu w danym państwie członkowskim.

Wobec tego, że przedmiotowe czynności nie są objęte zwolnieniem ani obniżonymi stawkami podatku na podstawie innych przepisów ustawy i rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie, podlegają opodatkowaniu 23% stawką podatku.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.